سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۱۸۲) آیا برای زنان درست است که پشت سر مردان در نماز استسقاء نماز بخوانند؟

(۳۱۸۲) سوال: آیا برای زنان درست است که پشت سر مردان در نماز استسقاء نماز بخوانند؟ آیا مشروع است یا ممنوع؟ احادیثی که در این زمینه وارد شده کدام است؟

جواب:

بله، برای زن جایز است که به مصلای عید رفته و همراه مردم نماز استسقاء بخواند اما پشت سر مردان باشد و هر چه از مردان دورتر باشد بهتر است به دلیل فرموده‌‌ی رسول الله ﷺ: «خير صفوف النساء آخرها، و شرها أولها»[۱]: (بهترین صف‌‌های زنان  صف‌‌های آخر آن بدترین صف‌‌ها، صف‌‌های اول است) و از پیامبر ﷺ در مورد نماز عید ثابت شده که: زنان را امر نمود به این که برای نماز عید خارج شده و در خیر و دعوت مسلمانان حضور یابند و به کسانی که حیض هستند دستور داد که از مصلا فاصله بگیرند. [۲]

لذا هرگاه زن برای نماز استسقاء خارج شد تا در دعوت مسلمانان و طلب خیر حضور یابد اشکالی ندارد اما بر او واجب است که بدون زینت و بوخوشی خارج شود.

امری وجود دارد که واجب است به آن دقت شود و آن این است برخی از زنان هنگامی که همراه جماعت نماز می‌‌خوانند می‌‌بینی به تنهایی پشت صف نماز می‌‌خوانند و صف‌‌ها را چیزی به حساب نمی‌‌آورند در حالی که این خلاف سنت است زیرا هنگامی که پیامبر ﷺ فرمود: بهترین صف‌‌های زنان (صف‌‌های آخر است) بیان نمود که زنان نیز صف دارند و فرمود: «لا صلاة لمنفرد خلف الصف»[۳]: (نماز کسی که به تنهایی پشت صف نماز می‌‌خواند درست نیست) لذا هنگامی که زن همراه زنان نماز می‌‌خواند جایز نیست به تنهایی پشت صف نماز بخواند مگر در صورتی که صف کامل باشد که پشت صف نماز می‌‌خواند و مانند مرد برای او اشکالی ندارد.


[۱] مسلم: كتاب الصلاة، باب تسوية الصفوف، شماره­ى (۴۴۰).

[۲] تخریج آن گذشت.

[۳] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يصح للنساء أن يصلين خلف الرجال في صلاة الاستسقاء؟ وهل هي مشروعة أم ممنوعة ؟ وما هي الأحاديث الواردة في ذلك؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم يجوز للمرأة أن تخرج إلى مُصَلَّى العيد وتصلي صلاة الاستسقاء مع الناس ولكنها تكون خلف الرجال، وكلما بَعُدَتْ عن الرجال فهو أفضل؛ لقول النبي صلى الله عليه وسلم: «خير صفوف النساء آخرها، وشرها أولها»، وقد ثبت عن النبي – عليه الصلاة والسلام- في صلاة العيد أنه أمر النساء بأن يخرجن، ويَخضُرْنَ الخير ودعوة المسلمين، وأمر الْحُيَّضَ بأن يَعْتَزِلْنَ المصلى».

فإذا خرجت المرأة إلى صلاة الاستسقاء لتحضر دعوة المسلمين وتلتمس الخير فلا حرج عليها في ذلك، لكن يجب أن تكون غير متبرجة ولا متطيبة.

وها هنا أمر يجب التفطن له وهو: أن النساء إذا صلين في المساجد مع الجماعة تجد بعضهن تصلي منفردة وحدها خلف الصف، ولا يعتبرن الصفوف شيئًا، وهذا خلاف السنة، فالنبي صلى الله عليه وسلم قال: «خير صفوف النساء» فَبَيَّنَ أن للنساء صفوفًا، وقال: «لا صلاة لمنفرد خلف الصف»، فإذا كانت المرأة مع نساء فإنه لا يجوز لها أن تُصَلِّي منفردة خلف الصف، إلا إذا كان الصف تاما فإنها تصلي خلف الصف، ولا حرج عليها كالرجل.

مطالب مرتبط:

(۳۱۸۰) آیا خطبه‌‌ی نماز استسقاء قبل از نماز است یا بعد از نماز؟

نماز استسقاء کاملا مانند نماز عید است لذا هرگاه امام حاضر شد نماز می‌‌خواند و هرگاه نماز خواند یک خطبه می‌‌خواند و دعایی که از پیامبر ﷺ وارد شده را می‌‌خواند...

ادامه مطلب …

(۳۱۷۹) حکم نمازگزار در صورت درک نکردن نماز استسقاء

هرگاه انسان به نماز عید یا نماز استسقاء آمد در حالی که امام خطبه می‌‌خواند تا دو رکعت نخوانده نمی‌‌نشیند زیرا مصلای عید مسجد است...

ادامه مطلب …

(۳۱۸۱) حکم حرکت دادن ردای زن در نماز استسقاء و تفاوت آن با حکم مرد

اگر زن در هنگام چرخ دادن ردایش در نماز استسقاء عورت او آشکار می‌‌شود این کار را انجام ندهد زیرا نهایت چرخ دادن ردا این است که سنت است اما آشکار شدن در مقابل مردم فتنه است.....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه