پنج‌شنبه 17 ربیع‌الثانی 1447
۱۶ مهر ۱۴۰۴
9 اکتبر 2025

(۳۱۶۰) حکم نماز عید برای کسی که پس از اتمام نماز و در اثنای خطبه به مصلی می‌رسد

(۳۱۶۰) سوال: اگر شخصی به مصلای عید آمد در حالی که امام در حال خطبه بود و نماز را خوانده بود آیا دو رکعت نماز عید  را بخواند یا این که برای شنیدن خطبه به حجت این که نماز فوت شده بنشیند؟ لطفا فتوا دهید.

جواب:

هرگاه انسان به مصلی آمد در حالی که امام در حال خطبه بود همان‌‌طور که معلوم است نماز به پایان رسیده است اما نمی‌‌نشیند تا این که دو رکعت سنت تحیه‌‌ی مسجد بخواند زیرا فقهای حنابله می‌‌گویند که مصلای عید حکم مسجد را دارد و دلیل این قضیه این است که پیامبر ﷺ به زنانی که حیض هستند امر نمود از آن دور شوند[۱]و این دلالت دارد که حکم مصلا، حکم مسجد را دارد.

بنابراین هرگاه انسان وارد آن شد تا زمانی که دو رکعت نخوانده نمی‌‌نشیند.

اما قضای نماز عید در صورتی که فوت شد اهل علم پیرامون آن اختلاف نموده‌‌اند برخی می‌‌گویند: بر صف آن قضا می‌‌شود برخی می‌‌گویند: قضا نمی‌‌شود و کسانی که نظرشان بر این است که قضا نمی‌‌شود می‌‌گویند: زیرا نمازی است که بر وجه اجتماع مشروع شده است لذا در صورتی که فوت شد مانند نماز جمعه قضا نمی‌‌‌‌شود اما در نماز جمعه واجب است انسان به جای آن نماز ظهر بخواند زیرا فرض وقت است اما نماز عید بدلی ندارد بنابراین اگر همراه امام فوت شد قضای آن مشروع نیست واین ترجیح شیخ الاسلام ابن تیمیه O است و این قول نزد من به صحت نزدیک‌‌تر از قول به قضا نمودن است. الله اعلم.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إذا جاء الشخص إلى مصلى العيد، ووجد الإمام في الخطبة وقد أدى الصلاة، فهل يصلي ركعتي العيد، أم أنه يجلس لاستماع الخطبة بحجة أن الصلاة قد فاتت؟ أفتونا بهذا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: إذا جاء الإنسان يوم العيد والإمام يخطب فقد انتهت الصلاة كما هو معلوم، ولكن لا يجلس حتى يصلي ركعتين تحية للمسجد، فإن فقهاء الحنابلة – رحمهم الله – نَصُّوا على أن مُصَلَّى العيد حكمه حكم المساجد، ويدل على ذلك أن النبي صلى الله عليه وسلم أمر الحيض أن تعتزله، وهذا يدل على أن حكمه حكم المساجد.

وبناء عليه فإنه إذا دخله الإنسان لا يجلس حتى يصلي ركعتين تحية المسجد.

أما قضاء صلاة العيد إذا فاتت فقد اختلف فيه أهل العلم، فمنهم من قال: إنها تقضى على صفتها. ومنهم من قال: إنها لا تقضى، والقائلون بأنها لا تقضى يقولون: لأنها صلاة قد شرعت على وجه الاجتماع، فلا تقضى إذا فاتت كصلاة الجمعة، لكن صلاة الجمعة يجب أن يصلي الإنسان بدلها صلاة الظهر؛ لأنها فريضة الوقت، أما صلاة العيد فليس لها ،بدل، فإذا فاتت مع الإمام فإنه لا يشرع قضاؤها وهذا هو اختيار شيخ الاسلام ابن تيميه رحمه الله، وهو عندي أقرب إلى الصواب من القول بالقضاء. والله أعلم.

مطالب مرتبط:

(۳۱۶۱) اگر زن به مصلای عید رفت و دید نماز تمام شده و خطبه شروع شده است؛ آیا نماز را قضا کند یا به خطبه گوش دهد؟

قضای نماز عید قول درست این است که قضا نمی‌‌شود زیرا نمازی است که بدین صورت مشروع شده است لذا اگر انسان آن را بر این وجه درک کرد که آن را می‌‌خواند ولی اگر آن را درک نکرد قضای آن را نمی‌‌خواند.....

ادامه مطلب …

(۳۱۵۸) تعداد تکبیرات نماز دو عید چند تکبیر است؟

قول راجح از میان آن‌‌ها این است که شش تکبیر در رکعت اول و پنج تکبیر هرگاه از رکعت دوم بلند شد بگوید...

ادامه مطلب …

(۳۱۶۴) حکم خواندن دو رکعت پیش از نشستن در مصلای نماز عید

هرگاه انسان برای نماز عید حاضر شد و وارد مصلا شد مانند دیگر مساجد تا دو رکعت نخوانده نمی‌‌نشیند به دلیل فرموده‌‌ی رسول الله ﷺ...

ادامه مطلب …

(۳۱۶۷) آیا برای زن جایز است نماز عید را در خانه‌‌اش بخواند؟

سنت این است که زنان به سوی مصلای عید همراه مردان خارج شوند اما پیرامون نماز زنان در خانه‌‌ها سنتی را سراغ ندارم. الله اعلم.....

ادامه مطلب …

(۳۱۶۶) حکم اقامه‌ی نماز عید برای زنان در منزل در نبود مصلای ویژه‌ی بانوان

این کار بدعت است زیرا نماز عید در جماعت برای مردم است و زن مأمور است به این که به سوی مصلای عید رفته و همراه مزدان نماز بخواند و پشت سر آن‌‌ها و دور از مخلوط شدن با آن‌‌ها قرار گیرد....

ادامه مطلب …

(۳۱۶۹) تکبیر مطلق و تکبیر مقید چیست؟

تکبیر در شب عید فطر، تکبیر مطلق و تکبیر در ده روز ذی الحجة و ایام تشریق (سه روز بعد از عید قربان)، تکبیر مطلق و مقید است: تکبیر مطلق از دخول ماه ذی الحجة تا آخر ایام تشریق ادامه دارد و تکبیر مقید از نماز صبح روز عرفه تا آخر ایام تشریق ادامه دارد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه