سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۱۳۸) حکم شریعت در تعدد مساجد جمعه در یک محله که چیست؟

(۳۱۳۸) سوال: از نظر شما حکم شریعت در تعدد مساجد جمعه در یک محله که باعث کم شدن نمازگزاران در این مساجد می‌‌شود چیست؟

جواب:

نظر ما این است که اقامه‌‌ی نماز جمعه در بیش از یک مسجد مگر در صورت نیاز مانند دوری مسیر، تنگی مسجد، ترس از فتنه و… جایز نیست.

اهل علم به خصوص فقهای حنابله M نظرشان بر همین است زیرا تعدد برگزاری نماز جمعه بدون نیاز مخالف روش پیامبر ﷺ است زیرا در زمان پیامبر ﷺ یک جمعه بیشتر اقامه نمی‌‌شد بلکه تعدد برگزاری نماز جمعه از قرن سوم هجری بوده است همان‌‌طور که برخی از اهل علم ذکر کرده‌‌اند همچنین چون تعدد برگزاری نماز جمعه بدون نیاز باعث از دست رفتن ویژگی آن به نسبت سایر نمازها می‌‌شود چون نماز جمعه همان‌‌طور که از اسم آن مشخص است باید در آن اجتماع باشد لذا اگر در مساجد تقسیم شود بین نماز جمعه و دیگر نمازها فرقی نیست بنابراین با این پراکندگی هدف از نماز جمعه از بین می‌‌رود یعنی جمع و انسجام مردم بر یک امام.

از جمله مفاسد پراکندگی نماز جمعه این است که باب تنبلی را باز می‌‌کند زیرا غالبا نماز جمعه در ابتدا و پایان آن در همه‌‌ی مساجد یکسان نمی‌‌شود لذا چه بسا این حجتی برای تنبل برای دیر آمدن به نماز جمعه باشد و هرگاه به او گفته شود برای چه؟ می‌‌گوید: چون در مسجد دیگر نماز خواندم.

همچنین زیرا باعث پراکندگی مسلمانان در روز عید هفتگی آن‌‌ها شود و این منافات دارد با آن چه مقصود شریعت از اجتماع و انسجام است و مخاطب این سخن کسی است که مسئول مساجد است اما بر عوام اشکالی ندارد اگر در یکی از این مساجد جامع نماز خواندند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يجوز للمصلي في يوم الجمعة أن يترك المسجد الموجود في منطقته ويذهب إلى مسجد آخر بعيد المسافة، وذلك لكون الخطيب الثاني لديه اطلاع واسع في أمور الدين، ولديه أسلوب جيد في إلقاء الخطبة؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: الأحسن أن يصلي أهل الحي في مسجدهم؛ للتعارف والتآلف بينهم، وتشجيع بعضهم بعضًا، وتطييب قلب الإمام الذي يصلي بهم.

فإذا ذهب أحد إلى مسجد آخر لمصلحة دينية: كتحصيل علم، أو استماع إلى خطبة تكون أشد تأثيرًا وأكثر علمًا، فإن هذا لا بأس به، وقد كان الصحابة رضي الله عنهم يأتون يُصَلُّون مع النبي صلى الله عليه وسلم في مسجده؛ لإدراك فضل الإمام وفضل المسجد، ثم يذهبون يُصَلُّون في أهل حَيْهِمْ، كما كان معاذ رضي الله عنه يفعل ذلك في عهد النبي صلى الله عليه وسلم، و هو يعلم و لم ينكر عليه صلى الله عليه وسلم.

مطالب مرتبط:

(۳۱۱۸) آیا راهنمایی مسافران در حین خطبه نماز جمعه گناه است؟

اگر چنین اتفاقی رخ داد بهتر است کسی که آن‌‌ها را بر محل آب راهنمایی می‌‌کند از روش اشاره استفاده کند و آن‌‌ها را به محل آب با اشاره راهنمایی کند....

ادامه مطلب …

(۳۰۴۵) حکم ترک نماز جمعه برای چوپانِ دور از شهر در صورت عدم اجازه‌ی کارفرما

بر این سؤال کننده گناهی نیست زیرا نمی‌‌تواند به خاطر دور بودن مکانش به نماز جمعه برسد اما اگر همان‌‌جا نماز خواند دو رکعت نخواند بلکه چهار رکعت به عنوان نماز ظهر بخواند....

ادامه مطلب …

(۳۱۳۰) حکم قرائت بلند قرآن پیش از خطبه جمعه

نصیحت در این امر این است که چنین کاری شایسته نیست زیرا بدون شک باعث اذیت و حواس پرتی می‌‌شود....

ادامه مطلب …

(۳۱۳۷) اگر عید در روز جمعه باشد آیا نماز جمعه از من ساقط می‌‌شود؟

در صورتی که عید در روز جمعه باشد بر اهالی شهر واجب است نماز جمعه را اقامه کنند لذا نماز جمعه فرض کفایه می‌‌شود و بر کسی که در نماز عید حاضر شده نماز جمعه واجب نیست اما واجب است نماز ظهر را چون فرض وقت است بخواند....

ادامه مطلب …

(۳۰۸۹) آیا پایان دادن خطبه با آیه‌ٔ {إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الفَحشاء} بدعت است؟

پایبندی به این آیه‌‌: {وَأَقِمِ الصَّلَاةَ ۖ} در آخر خطبه‌‌ی دوم روز جمعه بدعت است زیرا پیامبر ﷺ آن را انجام نداده است...

ادامه مطلب …

(۳۰۴۹) آیا نماز جمعه در مکانی شبیه صحرا جایز است؟

اگر این افراد در این مکان تابستان و زمستان اقامت دارند و به منزله‌‌ی روستا یا شهر تلقی می‌‌شود بر آن‌‌ها واجب است نمازها را به صورت جماعت در آن جا اقامه کنند همچنین مادامی که در آن جا اقامت دارند و در آن جا بنابر عرف خانه‌‌هایی دارند نماز جمعه را اقامه کنند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه