سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۰۳۸) حکم ترک نماز جمعه به‌ سبب اشتغال مداوم و عدم امکان ترک کار

(۳۰۳۸) سوال: کارمندی است که  تمام شیفت مشغول به کار است و نماز جمعه از او فوت می‌‌شود و چه بسا برخی اوقات بیش از دو جمعه پشت سر هم از او فوت می‌‌شود آیا برای این کارمند رخصتی وجود دارد  با این وجود که نمی‌‌تواند این شغل را به دلیل کم بودن شغل که منبع روزی است رها کند؟

جواب:

این شغلی که به آن اشاره کرد بدون شک در آن دو فایده وجود دارد: فایده‌‌ی خاص و فایده‌‌ی عام.

اما فایده‌‌ی خاص: آن چه ذکر نمود که منبع روزی است و الله À کفیل روزی است اما با گرفتن سبب.

فایده‌‌ی دوم: شغل باعث حفظ امنیت می‌‌شود و در آن مصلحتی است و معلوم است که اگر مردم چنین مصالحی را نداشته باشند امنیت دچار اختلال می‌‌شود و چه بسا اگر منابع روزی در جایی کم باشد باعث تنگی روزی شود بنابراین در ترک نمودن نماز جمعه معذور است و گناهکار نمی‌‌شود اما  شایسته است که مسؤولین کسانی که به صورت تمام شیفت کار می‌‌کنند -همان‌‌طور که سؤال کننده گفت- این مسأله را به صورت چرخشی قرار دهند به صورتی که گروهی از آن‌‌ها بتوانند نماز جمعه را در این هفته و گروه دیگر نماز جمعه را در هفته‌‌ی دوم بخوانند و به همین منوال؛ زیرا این عدالت است و تا اینکه انسان همیشه تارک نماز جمعه باقی نماند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إنه موظف يعمل بالورديات، وتفوته صلاة الجمعة، وقد يفوته أكثر من جمعتين متتاليتين، هل لهذا الموظف من رخصة؟ مع أنه لا يستطيع أن يترك هذا العمل؛ لقلة الوظائف وهي مصدر الرزق؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: هذا العمل الذي أشار إليه لا شك أن فيه فائدتين فائدة خاصة وفائدة عامة.

أما الفائدة الخاصة: فهي ما ذكر أنه مصدر رزقه، والرزق كَفَلَهُ الله -عز وجل، لكنه سبب.

والفائدة الثانية: أن فيه حفظا للأمن وللمصلحة التي وجه إليها، ومعلوم أن الناس لو تخلوا عن هذه المصالح الحصل اختلال في الأمن، وربما يحصل ضيق في الرزق إذا كانت مصادر الرزق قليلة في البلد، وعلى هذا فيكون معذورًا في ترك صلاة الجمعة ولا يأثم بذلك، لكن ينبغي للمسؤولين عن هؤلاء الذين يشتغلون بالورديات كما قال السائل أن يجعلوا المسألة دورية، بحيث تكون طائفة منهم يصلون الجمعة في هذا الأسبوع، وطائفة أخرى يصلونها في الأسبوع الثاني، وهكذا؛ لأن ذلك هو العدل، ولئلا يبقى الإنسان تاركًا لصلاة الجمعة دائما.

مطالب مرتبط:

(۳۰۸۰) حکم ترک نماز جمعه به‌ سبب اجابت دعوت ولیمه در بیابان بدون مسجد جامع

اگر رفتن تو به سوی آن‌‌ها قبل از دخول وقت نماز جمعه است اشکالی ندارد اما اگر بعد از اذان دوم است بر تو حرام است...

ادامه مطلب …

(۳۰۳۹) حکم اقامه‌ی نماز جمعه پس از خروج از دریا و پس از گذشت وقت آن

نماز جمعه جز در مساجد در شهر یا روستا درست نیست ‌‌و از جماعتی که در دریا یا خشکی مشغول باشند درست نمی‌‌شود زیرا از شیوه‌‌ی پیامبر ﷺ نبوده که نماز جمعه را در غیر از شهر یا روستا برگزار کند ...

ادامه مطلب …

(۳۰۵۰) حکم ترک نماز جمعه به‌ سبب بُعد مسافت و سرمای زمستان

بر انسان واجب است مادامی که بر او سخت نیست در نماز جمعه حاضر شود اگر بر او سخت است همانند اینکه بارندگی یا باد خیلی سرد باشد و در خانه‌‌اش نماز بخواند اشکالی ندارد ولی نماز ظهر را می‌‌خواند و نماز جمعه نمی‌‌خواند....

ادامه مطلب …

(۳۱۳۰) حکم قرائت بلند قرآن پیش از خطبه جمعه

نصیحت در این امر این است که چنین کاری شایسته نیست زیرا بدون شک باعث اذیت و حواس پرتی می‌‌شود....

ادامه مطلب …

(۳۰۴۴) حکم استماع خطبه‌‌ی جمعه از تلویزیون و ترک حضور در نماز جمعه

اگر در مکانی هستند که جمعه در آن برگزار نمی‌‌شود مثلا: در تفریح هستند و به خطبه گوش می‌‌دهند سپس بلند شده و نماز ظهر را می‌‌خوانند اشکالی ندارد و لازم نیست به این خطبه حتما گوش دهند...

ادامه مطلب …

(۳۰۹۱) حکم ذکر جمعیِ «لا إله إلا الله» پس از پایان خطبهٔ جمعه

شایسته نیست خطیب این را به عنوان سنت همیشگی قرار دهد بدین معنا که هر جمعه خطبه را با آن به پایان رساند زیرا از پیامبر ﷺ وارد نشده است ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه