چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۲۶۵۴) حکم حدیثِ نشستن پس از نماز صبح برای زنان

(۲۶۵۴) سوال: آیا حدیث: «أن من صلی الفجر فی جماعة، ثم جلس یذکر الله… »[۱](کسی که نماز صبح را با جماعت بخواند، سپس بنشیند و الله را ذکر کند… ) تا آخر حدیث، شامل زن می‌‌شود؟ به خصوص که زن در مسجد تنهایی نماز می‌‌خواند و در جماعت نیست؟

جواب:

این حدیث در مورد کسی است که نماز صبح را با جماعت بخواند سپس در محل نمازش الله À را ذکر تا اینکه خورشید طلوع کند سپس دو رکعت بخواند -یعنی: بعد از بالا آمدن خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه- مانند پاداش یک عمره و حج کامل است. برخی از علما این حدیث را تصحیح نمی‌‌کنند و می‌‌گویند: ضعیف است و بر فرض صحت این حدیث، منظور فقط مردان هستند، زیرا در حق زنان نماز جماعت مشروع نیست، لذا خاص کسانی است که نماز جماعت در حق آن‌‌ها مشروع است و آن هم مردان هستند، اما اگر زن در محل نماز خانه‌‌اش نشست و الله À را تا طلوع خورشید و بالا آمدن به اندازه‌‌ی یک نیزه ذکر کرد، سپس دو رکعت خواند، امید پاداش برایش می‌‌رود بر آنچه انجام داده است.

و معلوم است که صبح و شام هردو اوقات تسبیح و ذکر الله À است، الله À می‌‌فرماید: {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْرًا كَثِيرًا*وَسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَأَصِيلًا}[احزاب: ۴۱-۴۲](ای کسانی که ایمان آورده‌اید! خدا را بسیار یاد کنید. * صبح و شام او را تسبیح گویید)


[۱] ترمذی: کتاب الصلاة، باب ذکر ما یستحب من الجلوس فی المسجد بعد صلاة الصبح حتی تطلع الشمس، شماره­ی (۵۸۶).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل حديث: «من صلى الصبح في جماعة، ثم جلس يذكر الله…» إلى آخر الحديث يشمل المرأة؟ وخاصة أنها تصلي في البيت منفردة، وليست في جماعة؟

فأجاب رحمه الله تعالى: هذا الحديث الوارد فيمن صَلَّى الصبح في جماعة، ثم جلس في مصلاه يذكر الله تعالى حتى تطلع الشمس، ثم صَلَّى ركعتين -يعني: بعد ارتفاعها قِيدَ رُمح – فهو كأجر حجة وعمرة تامة تامة، بعض العلماء لا يصححه ويرى أنه حديث ضعيف، وعلى فرض أنه صحيح يراد به الرجال فقط، وذلك لأن النساء لا يشرع في حقهن الجماعة، فيكون خاصا بمن تشرع في حقهم الجماعة وهم الرجال، لكن لو جلست امرأة في مُصَلَّى بيتها تذكر الله -عز وجل- إلى أن تطلع الشمس وترتفع قيدَ رُمح، ثم تُصَلِّي ركعتين، فيرجى لها الثواب على ما عملت.

ومن المعلوم أن الصباح والمساء كلاهما وقت للتسبيح وذكر الله -عز وجل-، قال الله تعالى: ﴿ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْرًا كَثِيرًا*وَسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَأَصِيلًا ﴾ [الأحزاب: ٤١-٤٢].

مطالب مرتبط:

(۲۶۵۳) حکم نماز اشراق و وقت آن

اگر آن‌‌ را در اول وقت بخواند، اینکه نماز اشراق است، غالب می‌‌شود، زیرا آن را بعد از وقت نهی هنگام اشراق می‌‌خواند و اگر آن را نماز ضحی بنامی صحیح است، زیرا وقت نماز ضحی بعد از بالا آمدن خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه است....

ادامه مطلب …

(۲۶۵۱) نماز اشراق چیست؟

دو رکعت ضحی همان دو رکعت اشراق است، اما اگر دو رکعت را در اول وقت یعنی بعد از بالا رفتنم خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه مقدم نمودی، نماز اشراق و ضحی است و اگر آن را به آخر وقت انداختی، نماز ضحی است و اشراق نیست....

ادامه مطلب …

(۲۶۴۲) وقت نماز ضحی کی شروع می‌‌شود؟

وقت آن از بالا آمدن خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه شروع شده و تا کمی قبل از زوال ادامه دارد. یعنی: تقریبا بعد از طلوع خورشید به اندازه‌‌ی ربع ساعت تا اینکه حدود ده دقیقه تا زوال باقی مانده باشد...

ادامه مطلب …

(۲۶۴۱) نماز اوابین چیست؟

نماز اوابین همان نماز ضحی است ...

ادامه مطلب …

(۲۶۴۳) هنگام رسیدن گرما بر بچه شتر و سوختن سمهایش (شدت گرما) چه موقع است؟

رسیدن گرما بر بچه شتر و سوختن سمهایش (شدت گرما) هنگام زوال خورشید است، زیرا در این وقت گرما شدت می‌‌یابد و بچه شتران با گرما اذیت می‌‌شوند....

ادامه مطلب …

(۲۶۴۹) وقت نماز ضحی کی تمام شده و چند رکعت است؟

وقت نماز ضحی از بالا رفتن خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه شروع می‌‌شود، یعنی: تقریبا یک سوم ساعت بعد از طلوع آن و انتهای وقت آن کمی قبل از زوال است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه