سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۲۰۹۵) حکم منع فرد ساده‌دل از حضور در مسجد

(۲۰۹۵) سوال: در روستای ما جوانی است که ساده است و از مردم در هر چیزی تقلید می‌کند و در هر نمازی در مسجد حاصر می‌شود و در صف همراه مردم می‌ایستاد ولی قبل از امام رکوع می‌کند و سجده را هر وقت می‌خواهد انجام می‌دهد و افعالش با نماز‌گزاران فرق می‌کند تا جایی که ما را به تنگ آورده است، آیا جایز است که او را از مسجد منع کنیم؟ لطفا ما را راهنمایی کنید جزاکم الله خیرا.

جواب:

بدون شک این مرد ساده با این اوصافی که سوال کننده گفت موجب مشغول شدن نماز‌گزاران خواهد شد و برای همین سرپرست او را نصیحت می‌کنم که او را از حضور در مسجد منع کند زیرا که در آن اذیت نماز‌گزاران وجود دارد و رسول الله ﷺ در حالی که در روز جمعه خطبه می‌کرد دید که مردی از روی کردن مردم عبور می‌کند پس خطبه‌اش را قطع کرد و به او گفت: «اجلس فقد آذیت»[۱] (بشین که حقیقتا اذیت کردی) و این چیزی که سوال کننده ذکر کرد اذیت آن بیشتر از این است که از روی گردن مردم رد می‌شود زیرا که نهایتا او مردم را از گوش دادن به خطبه مشغول کرده است اما این مردم را از خشوع داشتن و حضور قلب در نماز مشغول می‌دارد.

پس نصحیتم را به سرپرست او تکرار می‌کنم که او را از حضور در مسجد منع کند تا این که از اذیت کردن دیگران اجتناب کند و اگر سرپرستش این چیزی را که می‌گویم نمی‌شوند پس به شما اهل مسجد می‌گویم که به سرپرست او بگویید که او را منع کند و اگر این کار کرد که مطلوب است و قبول نکرد پس که مسؤلین بگویید که او را از مسجد آمدن منع کند و اگر مسؤل مساجد ندارید پس شما او را منع کنید ولی به واسطه‌ی امام یا مؤذن زیرا که آنها به مسولیت مسجد نزدیک‌تر هستند تا این که بین شما و سرپرست او نزاع و درگیری پیش نیاید چون که اگر امام یا مؤذن مسجد برود برای مردم راحت‌تر است.

سوال کننده: شیخ بزرگوار حکم حضور یافتن کودکان کوچکتر از هفت سال در مسجد چیست؟

جواب: اگر اذیتی نمی‌کنند مشکلی نیست زیرا که مسجد را می‌شناسد و به آن عادت می‌کند و چه بسا هنگامی که در مسجد حضور یابد و نماز‌گزاران را ببیند خوشحال شود ولی اگر اذیت می‌کند پس حکم آن مثل آن مردی که در سوال بود می‌باشد.


[۱]  رواه احمد (۱۸۸/۴) و ابو داود (۱۱۱۸) و نسائی (۱۳۹۹) و ابن ماجه (۱۱۱۵).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: يوجد في قريتنا شاب مختل العقل، ويقلد الناس في كل شيء، ويحضر للجامع عند كل صلاة، ويَصُفُ مع الناس للصلاة، ولكنه يركع قبل الإمام، ويسجد أيضًا كما يشاء، وكل أفعاله تخالف أفعال الْمُصَلِّينَ، لدرجة أننا تضايقنا منه، هل يجوز لنا أن نمنعه من الحضور للمسجد؟ أفيدونا جزاكم الله خيرا.

فأجاب رحمه الله تعالى: هذا الرجل المختل العقل لا شك أن حضوره إلى المسجد على هذا الوجه الذي ذكره السائل موجب لانشغال المصلين به، ولهذا أوجه النصيحة إلى وَليّهِ أن يمنعه من الحضور إلى المسجد، لما في ذلك من أذية المصلين، وإذا كان الرسول صلى الله عليه وسلم قال للرجل الذي رآه يتخطى رقاب الناس وهو يخطب الناس يوم الجمعة، فقطع النبي صلى الله عليه وسلم خطبته وقال له: «اجلس فقد آذيت»، فإن ما ذكره السائل عن هذا الرجل أشد إيذاءً من تخطي الرقاب، لأن متخطي الرقاب غاية ما يكون منه أن يشغل الناس عن استماع الخطبة، أما هذا فإنه يشغل الناس عن الخشوع في الصلاة وحضور القلب فيها.

فأكرر النصيحة لوليه أن يمنعه من حضور المسجد، تفاديا لإيذائه وإذا كان وليه لا يسمع ما أقول، فإني أقول لكم أنتم أهل المسجد: اتصلوا بوليه واطلبوا منه منعه، فإن وافق على ذلك فهو المطلوب، وإن لم يوافق فاتصلوا بالجهات المسؤولة عن المساجد لمنعه، فإن لم يكن هناك مسؤول عن المساجد فلكم أن تمنعوه، وليكن هذا بواسطة الإمام أو المؤذن، لأنهما أقرب مسؤول عن المسجد، ولئلا تحصل الفوضى والنزاع بينكم وبين وليه، لأنه إذا كان الأمر قد أتى من إمام المسجد أو مؤذنه كان أهون على الناس.

يقول السائل: فضيلة الشيخ ما حكم إحضار الأطفال دون سن السابعة للمسجد؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الذي أرى أن إحضار الأطفال ولو كانوا دون سن السابعة، إذا كان لا يحصل منهم -أذية فإنه لا بأس به، لأن في ذلك تعريفا لهم وتعويدا لهم على حضور المساجد، وربما يكون في ذلك سرور لهم إذا حضروا مع الناس ورأوا المصلين، أما إذا كان منهم أذية فالحكم فيهم كما قلنا في حكم هذا الرجل الذي وقع السؤال عنه.

مطالب مرتبط:

(۲۰۹۰) حکم گفتن «إن الله مع الصابرین» برای رسیدن به رکوع جماعت

این اصلی برایش وجود ندارد و در عهد صحابه و روش ایشان نبوده است و همچنین برای نمازگزارانی که همراه امام نماز می‌خوانند آشفتگی و تشویش به وجود می‌آید و تشویش نمازگزاران، نهی شده است زیرا که سبب اذیت آن‌ها می‌شود...

ادامه مطلب …

(۲۰۹۳) حکم قرائت قرآن با صدای بلند در اوقات نماز

غالبا در این تشویش دیگران است مخصوصا که با صدای بلند و خوبی باشد و مردم مشغول شنیدن قرائت او می‌شوند و مثل این نهی شده است...

ادامه مطلب …

(۲۰۹۲) حکم مردی که وارد مسجد می‌شود و امام در حال رکوع است و می‌گوید: ان الله مع الصابرین

این را نگوید بلکه با آرامش و وقار در صف بایستاد و هرآنچه را از نماز یافت دریافته است و هر‌آنچه را نیافت، بعد از آن قضا کند.....

ادامه مطلب …

(۲۰۸۹) حکم درهم نمودن انگشتان برای کسی که در انتظار نماز است

درهم نمودن انگشتان برای کسی که به نماز رفته یا در انتظار نماز در مسجد نشسته است یا این که در نماز می‌باشد، از آن نهی شده است و از ادب نمی‌باشد ولی در غیر آنها جایز است و مشکلی ندارد که بعد از نماز انسان انگشتانش را در هم کند....

ادامه مطلب …

(۲۰۹۱) حکم گفتن «إن الله مع الصابرین» در هنگام ورود به مسجد

کسی که داخل مسجد می‌شود این کار را نکند زیرا سبب تشویش بعضی از نماز‌گزاران می‌شود هنگامی که سرفه می‌کنند یا می‌گویند: ان الله مع الصابرین یا می‌دوند با وجود این که رسول الله ﷺ از دویدن به سوی نماز نهی کرده است

ادامه مطلب …

(۲۰۹۴) حکم آوردن کودکان به مسجد

اگر این طفل به سن تمییز رسیده است پس آمدن او مسجد امر مطلوبی می‌باشد، و اگر به سن تمییز نرسیده است پس بهتر این است که به مسجد نیاید...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه