دوشنبه 21 ربیع‌الثانی 1447
۲۱ مهر ۱۴۰۴
13 اکتبر 2025

(۱۷۶۴) حکم جواب دادن سلام تارک نماز

(۱۷۶۴) سوال: آیا برای مسلمان جواب دادن سلام، تارک نماز یا اهل کتاب جایز است؟

جواب:

بله برای مسلمان اگر یکی از اهل کتاب یا غیر اهل کتاب بر او سلام کرد جایز است که جوابش را بدهد چون که رسول اللهﷺ به آن امر کرده است و بلکه اللهÀ می‌فرماید: {وَإِذَا حُیِّیتُم بِتَحِیَّةࣲ فَحَیُّوا۟ بِأَحۡسَنَ مِنۡهَاۤ أَوۡ رُدُّوهَاۤۗ} [سوره النساء: ۸۶] (و چون شما را تحیت (و سلام) گویند، پس پاسخی بهتر و یا همانند آن بدهید) و نگفت که اگر مسملین به شما سلام کردند بلکه عام گفته است: {وَإِذَا حُیِّیتُم بِتَحِیَّةࣲ فَحَیُّوا۟ بِأَحۡسَنَ مِنۡهَاۤ أَوۡ رُدُّوهَاۤۗ} [سوره النساء: ۸۶] (و چون شما را تحیت (و سلام) گویند، پس پاسخی بهتر و یا همانند آن بدهید) و رسول اللهﷺ می‌فرماید: «إذا سلم عليكم أهل الكتاب فقولوا: و عليكم»[۱] (هنگامی که از اهل کتاب به شما سلام کرد بگویید: و علیکم)

و برای همین، هنگامی که کافری به ما سلام کرد مثل سلام او سلامش را می‌کنیم پس هنگامی که گفت: السلام علیکم با لفظ صریح سلام، می‌گوییم: علیکم السلام و اگر گفت اهلا و سهلا پس می‌گوییم: اهلا و سهلا و اگر گفت: صبحکم الله بالخیر پس می‌گوییم: صبحکم الله بالخیر و اینگونه مثل خودشان جوابشان را می‌دهیم تا امر الله را اجرا کرده باشیم.

اما برای انسان شایسته است تا حد توانش کفار را به سوی اسلام دعوت دهد و چقدر کافر و ملحدی بوده‌اند که الله بر آنها منت نهاد و با جواب سلام شخصی، مسلمان گشته‌اند یعنی با جواب سلامشان قلبشان میل پیدا کرده تا این که الله آنها را هدایت کرده است و ایمان آورده‌اند.


[۱] [رواه البخاري (٦٢٥٨) و مسلم (٢١٦٣)]

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يجوز للمسلم أن يَرُدَّ التحية على تارك الصلاة أو على أهل الكتاب؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: نعم يجوز للمسلم إذا سَلَّمَ عليه أحد من أهل الكتاب أو من غيرهم أن يرد عليهم السلام، لأن النبي صلى الله عليه وسلم أمر بذلك، بل إن الله تعالى قال: ﴿ وَإِذَا حُتِيتُم بِنَحِيَّةٍ فَحَدُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا ﴾ [النساء:86]، ولم يقل: وإذا حَيَّاكُمْ المسلمون، بل هو عام: ﴿ وَإِذَا حُمِّيتُم بِنَحِيَّةٍ فَحَيوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا ﴾ [النساء: ٨٦]، وقال النبي -صلى الله عليه وآله وسلم-: «إذا سلم عليكم أهل الكتاب فقولوا: وعليكم».

وعلى هذا إذا سلم علينا الكافر رددنا عليه بمثل ما سلم، فإذا قال: السلام عليكم. بلفظ صريح في السلام، قلنا: عليكم السلام. وإذا قال: أهلا وسهلا. قلنا: أهلا وسهلا وإذا قال: صبحكم الله بالخير. قلنا: صبحكم الله بالخير. وهكذا نحييه بمثل ما حيانا به، امتثالا لأمر الله -عز وجل-.

ولكن ينبغي للإنسان أن يحرص على أن يدعو الكفار إلى دين الله -عز وجل- ما استطاع إلى ذلك سبيلا، وكم من إنسان كان كافرًا أو مُلْحِدًا فمن الله عليه بالهداية على يد شخص رد عليه السلام، يعني: أجابه برد السلام، وبسط له نفسه وشرح له صدره حتى هداه الله -عز وجل- وآمن.

مطالب مرتبط:

(۱۷۷۷) حکم هجر كردن اشخاص بی‌نماز

روش اهل سنت و جماعت بر این است که انسان با معصیت از ایمان خارج نمی‌گردد اما اگر در هجر او فائده‌ای باشد که مثلا خجالت بکشد و راه درست برگردد پس هجر او واجب است...

ادامه مطلب …

(۱۷۵۷) آیا غذا خوردن همراه تارک نماز جایز است؟

هنگامی که تارک نماز مرتد و کافر باشد پس جایز نیست که همراه او سکنی گزید بلکه هجر او واجب است مگر این که برای دعوت او به سوی اسلام و حق باشد...

ادامه مطلب …

(۱۸۰۷) آیا نماز‌های فوت شده کفاره‌ای دارد؟

بر تو لازم است که توبه‌ای صادقانه و نصوح به سوی الله بکنی و زیاد اعمال صالح انجام دهی و آنچه از تو فوت شده است را قضا نکنی زیرا که اگر قضا کنی برای تو فایده‌ای ندارد

ادامه مطلب …

(۱۸۲۹) حکم ازدواج با شخصی که نماز نمی‌خواند

حل این مشکل الان با جدا شدن این است تا این که به اسلام برگردد و نماز را اقامه کند و اگر نماز خواند عقد جدید بسته می‌شود و جایز نیست که بر عقد قبلی بنا شود زیرا که آن عقد باطل است...

ادامه مطلب …

(۱۸۲۱) حکم شوهر و یا زنی که تارک نماز است

اگر شوهر نه در مسجد و نه در خانه نماز نمی‌خواند، قول راجح از اهل علم این است که او کافر است و از ملت اسلام خارج شده است و چیزی است که قرآن و سنت و اقوال صحابه بر آن دلالت می‌دهد....

ادامه مطلب …

(۱۷۴۳) حکم تجدید وضو در حالت بی‌هوشی

وضو با بی‌هوشی باطل می‌شود چون که بی‌هوشی از خواب شدیدتر است و خواب هنگامی سنگین شود تا جایی که شخص خوابیده متوجه خارج شدن چیزی از خود نشود، وضو را باطل می‌کند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه