(۱۵۴۷) سوال: گاهی در میان نماز احساس می‌کنم که وضویم باطل شده است لذا دو بار یا بیشتر وضو می‌گیرم. سبب باطل شدن وضویم وجود انحرافی است که در ناحیه‌ی کمرم وجود دارد. لطفا راهنمایی کنید.

جواب:

رسول الله ﷺ به این سؤال پاسخ داده است؛ درباره‌ی مردی از ایشان سؤال شد که تصور می‌کند چیزی در نماز از وی خارج می‌شود، ایشان فرمود: «لا ينصرف حتى يسمع صوتاً أو يجد ريحاً»[۱] : (این شخص نباید نماز را ترک کند تا این ‌که صدایی بشنود یا بویی به مشام وی برسد). اگر در حال ادای نماز فرض بودی سپس دچار شک شدی که وضویت باطل شده است یا خیر؟ جایز نیست که از نماز خارج شوی بلکه واجب است نماز را ادامه دهی تا این که آن را به پایان برسانی مگر این ‌که یقین داشته باشی که چیزی خارج شده است؛ در این صورت باید نماز را ترک کنی زیرا جایز نیست که بعد از باطل شدن وضو به نماز خواندن ادامه دهی.

این حديثی که رسول الله ﷺ در آن برای ما حکم نموده است، از مهم‌ترین قواعد شرعی به شمار می‌رود؛ این قاعده چنین است: (یقین، با شک را از بین نمی‌رود و اصل بر باقی ماندن هر چیز بر حالت اصلی خود می‌باشد) بنابراین تا وقتی که طهارت و وضو یقینی باشد و از آن اطمینان داشته باشی، این وضو صرفا با شک و تردید از بین نمی‌رود. وقتی طهارت و وضو، باقی باشد نیز اصل بر باقی بودن آن است تا زمانی که باطل شدن آن ثابت شود.

این حدیث به انسان، آسودگی خاطر و آرامش می‌بخشد زیرا بدین ترتیب فرد از وسواس و تردید، دور می‌ماند؛ زیرا وی بر اساس این حدیث، شک و تردید را کنار گذاشته و طهارت که نسبت به آن یقین دارد را مبنا و اصل قرار می‌دهد؛ اما اگر در حین ادای نماز یقین کرد که وضویش باطل شده است، واجب است که از نماز خارج شود.

این اتفاق گاهی در حین ادای نماز رخ می‌دهد و برخی افراد اگر در حال ادای نماز با جماعت در مسجد باشند، خجالت می‌کشند که در حضور مردم از نماز خارج شوند و همچنان به نماز خواندن ادامه می‌دهند. این کار اشتباه است و الله B مستحق‌تر است که بنده از او بترسد، حیا کند و شرمسار باشد. اگر وضوی شخص در حال ادای نماز با جماعت، باطل شد، بینی خود را گرفته و از نماز خارج می‌شود گویا که خونریزی بینی برایش رخ داده است تا شرم و خجالت به وی دست ندهد، سپس وضو می‌گیرد و به مسجد باز می‌گردد تا آن چه از نماز باقی مانده است را با جماعت بخواند.

[۱] تخریج آن گذشت.