(۱۵۳۲) اگر مردی وضو داشته باشد و همسرش را ببوسد، آیا وضویش باطل می‌شود؟

(۱۵۳۲) سوال: اگر مردی وضو داشته باشد و همسرش را ببوسد، آیا وضویش باطل می‌شود؟ آیا اگر نماز خوانده باشد، باید دوباره وضو بگیرد؟

جواب:

اگر مردی همسرش را از روی شهوت ببوسد و چیزی از او خارج نشود، بنا بر دیدگاه راجح و برگزیده، وضویش باطل نمی‌شود اما اگر وضو بگیرد، بهتر است؛ زیرا هرگاه وضو به روش شرعی انجام شود، فقط با مقتضای دلیل شرعی باطل و فاسد می‌گردد چون هر چیزی که با دلیل شرعی ثابت شود، فقط با دلیل شرعی همانند یا قوی‌تر از آن، می‌توان حکم به بطلان آن کرد در حالی که هبچ دلیلی در قرآن و سنت وجود ندارد که دلالت دهد بوسیدن همسر، وضو را باطل می‌کند.

الله B می‌فرماید: {أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنْ الْغَائِطِ أَوْ لامَسْتُمْ النِّسَاءَ} [النساء: ۴۳] : (یکی از شما از قضای حاجت آمد یا با زنان آمیزش جنسی نمودید). منظور از ملامست در این آیه، جماع و هم‌بستری است و تفسیر آن به لمس کردن با دست، بسیار بعید و دور می‌باشد زیرا با تلاوت این آیه متوجه می‌شویم که قطعا منظور از ملامست، جماع و همبستری است همان‌گونه که عبد الله بن عباس Ç این آیه را تفسیر نموده است.

اکنون به این آیه دقت کن! الله B می‌فرماید: {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُؤُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إلَی الکَعْبَینِ} [المائدة: ۶] : (‌ای کسانی ‌که ایمان آورده‌اید! هرگاه خواستید به نماز بایستید، صورت‌هایتان و دستانتان را تا آرنج بشویید. سرهایتان را مسح نمایید و پاهایتان را تا مچ بشویید). این طهارت صغری (وضو) از حدث اصغر (بی‌وضویی) است. سپس فرمود: {وَإِنْ كُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا} [المائدة: ۶] : (اگر در حالت جنابت بودید، غسل نمایید). این طهارت کبری (غسل) از حدث اکبر مانند جنابت و غیره است؛ سپس فرمود: {وَإِنْ كُنْتُمْ مَرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنْ الْغَائِطِ أَوْ لامَسْتُمْ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا} [النساء: ۴۳] : (اگر مریض بودید یا در سفر بودید یا یکی از شما از قضای حاجت آمد یا با زنان آمیزش جنسی کردید سپس آب نیافتید، تیمم کنید).

بنابراین الله B دو سبب برای وجوب غسل و وضو بیان نموده است؛ عبارت {أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنْ الْغَائِطِ} [النساء: ۴۳] همان سبب کوچک است که آن را حدث اصغر (بی‌وضویی) می‌نامیم. عبارت {أَوْ لامَسْتُمْ النِّسَاءَ} [النساء: ۴۳] نیز سبب بزرگ است که آن را حدث اکبر (موجب غسل) می‌نامیم. بنابراین این آیه بر دو طهارت کبری و طهارت صغری و سبب آن دو دلالت دارد؛ سبب طهارت کبری، لمس کردن زنان و سبب طهارت صغری، خروج مدفوع است. اگر ملامست در این آیه را به معنای لمس کردن بدانیم و این که وضو را باطل می‌کند، در این آیه زیادت و نقص خواهد بود زیرا {لامَسْتُمْ} را نیز سبب وجوب طهارت صغری (وضو) قرار داده‌ایم؛ بدین ترتیب دو سبب از اسباب طهارت صغری یاد شده که این زیادت است زیرا بیان یک سبب نیز کافی بود و از سوی دیگر سبب طهارت کبری، اهمال شده و نادیده گرفته شده است که البته این نقص محسوب می‌شود.

بنابراین سیاق آیه چنان دلالت می‌دهد که منظور از ملامست در این آیه، جماع و همبستری است تا این که تقسیم‌بندی احکام آیه و بیان جزئیات آن کامل ‌شود. با این تفسیر مذکور، هیچ دلیلی وجود ندارد که لمس کردن و دست زدن به همسر یا بوسیدن وی، باطل‌کننده‌ی وضو باشد لذا وضو باقی می‌ماند زیرا دلیلی برای باطل کردن آن وجود ندارد.

تعداد بازدید: 7

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إذا قبل الزوج زوجته وكان متوضئا فهل ينتقض الوضوء، ويلزم إعادة الوضوء إذا أدى الصلاة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: إذا قَبَّلَ الرجل امرأته بشهوة، ولم يخرج منه شيء، فإن القول الراجح أن وضوءه لا ينتقض ، ولكن إن توضأ فهو أفضل؛ وذلك لأن الوضوء إذا تم بمقتضى الدليل الشرعي فإنه لا ينتقض ولا يَفسُد إلا بدليل شرعي؛ لأن ما ثبت بدليل لا يمكن رَفْعُه إلا بدليل مساو لذلك الدليل، أو بما هو أقوى منه ، وليس في القرآن ولا في السنة ما يدل على أن تقبيل الزوجة ناقض للوضوء.

أما قول الله تعالى: ﴿ أَوْجَاءَ أَحَدٌ مِّنكُم مِّنَ الْغَابِطِ أَوْ لَمَسْتُمُ النِّسَاءَ ﴾ [النساء: ٤٣]. فإن المراد بالملامسة هنا الجماع وتفسيره باللمس باليد بعيد جدا، وذلك لأننا إذا قرأنا هذه الآية تبين لنا أنه يتعين أن يكون المراد بالملامسة الجماع، كما فسرها به عبد الله بن عباس رضي الله عنهما.

واستمع إلى الآية؛ يقول الله -عز وجل-: ﴿ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُؤُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إلَی الکَعْبَینِ ﴾ [المائدة: ٦] فهذه هي الطهارة الصغرى من الحدث الأصغر، ثم قال تعالى: ﴿ وَإِنْ كُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا ﴾ [المائدة: 1]. وهذه هي الطهارة الكبرى الاغتسال من الحدث الأكبر؛ كالجنابة ونحوها، ثم قال: ﴿ وَإِنْ كُنْتُمْ مَرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنْ الْغَائِطِ أَوْ لامَسْتُمْ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا ﴾ [النساء: ٤٣].

فذكر الله – سبحانه وتعالى السببين الموجبين للطهارة الأصغر والأكبر، فقال: ﴿ أَوْجَاءَ أَحَدٌ مِنكُم مِّنَ الْغَابِطِ ، وهذا هو السبب الأصغر، وهو ما نعنيه بقولنا: الحدث الأصغر، وقال: ﴿ أَوْ لَمَسْتُمُ النِّسَاءَ ﴾ ، وهذا هو السبب الأكبر، الذي نعنيه بقولنا: الحدث الأكبر.

فتكون الآية قد دلت على الطهارتين الكبرى والصغرى، وعلى سببيهما، أي: على سبب الصغرى، وهو المجيء من الغائط، وسبب الكبرى، وهو: ملامسة النساء.

ولو جعلنا الملامسة هنا بمعنى اللمس باليد، وأنه ناقض للوضوء، لكان في الآية زيادة ونقص؛ تكون في الآية زيادة حيث جعلنا لَمَسْتُم ، موجبًا للطهارة الصغرى أيضًا، فيكون في الآية ذكر سببين من أسباب الطهارة الصغرى، وهذا زيادة؛ إذ إن ذِكْر سبب واحد كافٍ، وفيه أيضًا إهمال ذكر سبب الطهارة الكبرى، وهذا نقص.

وعليه فيكون سياق الآية دالا على أن المراد بالملامسة الجماع؛ ليتم بذلك التفصيل والتقسيم، وإذا كان المراد بالملامسة الجماع فإنه لا دليل على أن لمس المرأة باليد أو بالتقبيل ناقض للوضوء، فيبقى الوضوء على حاله؛ لعدم وجود دليل يفسده.