(۱۰۰۵) سوال: در این آیه: {قَالَتِ الْأَعْرَابُ آمَنَّا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَلَكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنَا} [حجرات: ١٤]: (اعراب بادیهنشین گفتند: ایمان آوردهایم. بگو: شما ایمان نیاوردهاید، بلکه بگویید: اسلام آوردهایم)؛ کدام یک کاملتر است: اسلام یا ایمان؟
جواب:
ایمان کاملتر است. به همین خاطر الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ در این آیه فرمود: {وَلَكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا يَدْخُلِ الْإِيمَانُ فِي قُلُوبِكُمْ} [حجرات: ١٤]: (لکن بگويید: اسلام آوردهایم، و هنوز ایمان در قلبهایتان وارد نشده است). یعنی هنوز، ایمان وارد قلبهایتان نشده، اما نزدیک است که وارد شود. هرگاه اسلام تنها ذکر شود ایمان نیز شامل آن میشود. مثل این آیه: {وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا} [مائده: ٣]: (و اسلام را به عنوان دین، برای شما برگزیدم). ایمان نیز هر جا به تنهایی ذکر شود و بگویند: مؤمن و کافر، شامل اسلام هم میشود. اما اگر با هم ذکر شوند – چنان که در سورهی حجرات آمده است – ایمان در قلب و اسلام در عملِ جوارح است و ایمان کاملتر از اسلام است.
***