(۱۰۰۲) سوال: معنی این آیه چیست؟ {وَرَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ} [زخرف: ٣٢]: (بعضی را بر بعضی دیگر برتری دادیم).

جواب:

معنایش این است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در عقل، ذکاوت و تیزهوشی، علم، عمل، درازی و کوتاهی جسم، زیبایی و زشتی و غیره، بعضی از مردم را بر بعضی دیگر برتری داده است. این مسئله در آیات متعددی از قرآن یاد شده است. از جمله در این آیه: {وَقَالُوا لَوْلَا نُزِّلَ هَذَا الْقُرْآنُ عَلَى رَجُلٍ مِنَ الْقَرْيَتَيْنِ عَظِيمٍ} [زخرف: ٣١]: (گفتند: چرا این قرآن بر مرد بزرگی از این دو شهر نازل نشده است)؟ منظور از دو قریه، طائف و مکه است. یعنی مشرکین گفتند: محمدﷺ شایستگی و لیاقت پیامبری و نازل شدن قرآن را ندارد. پس چرا بر مردی بزرگ نازل نشده است؟

الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فرمود: {أَهُمْ يَقْسِمُونَ رَحْمَتَ رَبِّكَ} [زخرف: ٣٢]: (آیا آنها رحمت پروردگارت را تقسیم می‌کنند)؟ پاسخ: خیر. سپس فرمود: {نَحْنُ قَسَمْنَا بَيْنَهُمْ مَعِيشَتَهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا} [زخرف: ٣٢]: (ما روزی آنها را در زندگی دنیا میانشان تقسیم کردیم). یکی ثروتمند، یکی فقیر و دیگری متوسط است. {وَرَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِيَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضًا سُخْرِيًّا وَرَحْمَتُ رَبِّكَ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ} [زخرف: ٣٢]: (و بعضی را بر بعضی برتری دادیم، تا بعضی از آنان بعضی دیگر را به خدمت گیرند. و رحمت پروردگارت از آنچه گرد می‌آورند، بهتراست).

قریش چنین می‌گوید در حالی که می‌داند پیامبرﷺ یکی از بهترین مردان عرب است. یعنی از بهترین قبیله‌ی عرب است؛ زیرا بنی‌هاشم مرکزیت بزرگی در میان قریش دارند. همچنین قبل از این که بر وی وحی شود او را امین می‌نامیدند. اما ادعای انسانی که بر باطل باشد، همین طور است؛ چیزی را ادعا می‌کند که خودش می‌داند باطل است.

***