سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۹۹۹) منظور از منزل‌گاه‌های ماه چیست؟

(۹۹۹) سوال: تفسیر این آیه چیست؟ {وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَدِيمِ} [یس: ٣٩]. (برای ماه منزلگاه‌هایی مقدر کرده‌ایم، تا چون شاخه‌ی کهنه‌ی خرما باز گردد).

جواب:

در این آیه، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ کمال قدرت، عزت، حکمت و رحمتش به بندگان را بیان می‌کند. به این صورت که برای ماه منزلگاه‌هایی قرار داده و هر روز منزلگاهی غیر از منزلگاه روز دیگر دارد. در آخر ماه به شکل آغازین خویش باز می‌گردد که همانند شاخه‌ی خشک درخت خرما است. عُرجون به شاخه‌ی ثمر نخل گفته می‌شود. زیرا هر چه بیشتر از آن بگذرد، خم و ضعیف می‌شود. ماه نیز همین طور است زیرا در آغاز ماه، هلالی ضعیف و باریک است. سپس کم کم رشد می‌کند تا این که در وسط ماه، کامل می‌شود. سپس دوباره کوتاه می‌شود تا این که به شکل شاخه‌ی کهنه‌ی درخت خرما باز می‌گردد که خم شده و ضعیف است.

الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ این منزلگاه‌ها را مقدر کرده تا به وسیله‌ی آن، تعداد سال‌ها و شمارش آن را بدانیم. بدین خاطر که امور برایمان واضح و روشن گردد. الله تَعَالَی می‌فرماید: {إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ} [توبه: ۳۶]. (بی گمان تعداد ماه‌ها نزد الله در کتاب الله، از آن روز که آسمآنها و زمین را آفریده، دوازده ماه است. از میان آنها، چهار ماه، ماه حرام است). همچنین می‌فرماید: {يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ وَالحجَّ} [بقره: ۱۸۹]. (درباره‌ی هلال‌های (ماه) از تو سؤال می‌کنند، بگو آنها بیان اوقات برای مردم و حج است). از این رو شک و تردیدی نیست ندارد که توقیت جهانی بر اساس همین ماه‌ها است. زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فرموده:  {قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ}، و منظور از ناس، همه‌ی مردم است.

***

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما معنى قوله تعالى: ﴿ وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَهُ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ كالعُرْجُونِ الْقَدِيمِ ﴾ [يس: ٣٩]؟

فأجاب – رحمه الله تعالى -: معناه أن الله تعالى يُبين كمال قدرته وعزته وحكمته ورحمته بعباده، حيث قدر هذا القمر منازل كل يوم له منزلة غير المنزلة الأخرى، فيعود في آخر الشهر كما هو في أوله كالعرجون القديم. والعرجون هو غصن ثمر النخل، لأنه إذا قدم يلتوي ويضعف، وهكذا القمر فإنه يبدو في أول الشهر هلالا ضعيفًا، ثم ينمو شيئًا فشيئًا حتى يمتلئ نورا في منتصف الشهر، ثم يعود في النقص شيئًا فشيئًا حتى يعود كعرجون النخل القديم ملتويا ضعيفًا.

والله -سبحانه وتعالى- قدره هذه المنازل لنعلم بذلك عدد السنين والحساب، ويتضح لنا الأمر كما قال الله -عز وجل-: ﴿ إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّهِ أَثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَبٍ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَربَعَةٌ حُرُم ﴾ [التوبة: ٣٦]، وقال تعالى: ﴿ يَسْتَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ وَالْحَج ﴾ [البقرة: ۱۸۹]، ولهذا لا شك ولا ريب أن التوقيت العالمي في العالم هو بهذه الأهلة، لأن الله يقول: ﴿ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ ﴾ عمومًا.

مطالب مرتبط:

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه