(۹۶۵) سوال: معنای این آیه چیست؟ {وَمَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَكَأَنَّمَا خَرَّ مِنَ السَّمَاءِ فَتَخْطَفُهُ الطَّيْرُ أَوْ تَهْوِي بِهِ الرِّيحُ فِي مَكَانٍ سَحِيقٍ} [حج: ٣١]. (کسی‌که به الله شرک آورد، پس گویی از آسمان سقوط کرده است. آنگاه پرندگان او را می‌ربایند، یا باد او را به جایی بسیار دور پرتاب می‌کند).

جواب:

الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ کسی که شرک می‌ورزد را به کسی تشبیه نموده که از آسمان و مکان بلندی سقوط می‌کند، اما به زمین نمی‌رسد. پایش زمین را لمس نمی‌کند. باد وی را به این سو و آن سو می‌برد، یا پرندگان شکارچی، او را می‌ربایند. ولی در هر حال، روی زمین نمی‌افتد. کسی که به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ شرک می‌ورزد، چنین است. هیچ سودی از کسی که او را با الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ شریک کرده است، نمی‌برد. زیرا معبودی که او را در عبادت شریک الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ کرده، او را از الله بی نیاز نمی‌کند. زیرا آنان نمی‌توانند خود و عابدانشان را یاری کنند و برای آنان مالک نفع و ضرری نیستند. همچنین الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ معبودها و عابدان را به کسی تشبیه کرده که دستش را به صورت باز، در آب فرو می‌برد که آب بنوشد. اما وقتی آن را بالا می‌آورد، آبی در آن نمی‌ماند که بنوشد.

دیگر اینکه عبادت بت پرستان و بت‌هایشان را به عنکبوتی تشبیه کرده که خانه‌ای برای خود ساخته است. الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ} [عنکبوت: ٤١]: (بی گمان سست‌ترین خانه، خانه‌ی عنکبوت است). به همین خاطر هر کس به غیر الله متعلق و وابسته شود و او را عبادت کند و به او تقرب جوید یا به او استغاثه برد، یا در امری که کسی غیر از الله توانایی آن را ندارد، کمک بجوید، به الله شرک ورزیده و مرتکب شرک اکبر شده که انسان را از دایره‌ی اسلام خارج می‌کند. چنین شخصی واجب است توبه کند و عبادتش را خالصانه برای او قرار دهد، قبل از این که مرگ غافلگیرش کند که آنگاه توبه سودی براش نخواهد داشت.

***