(۹۶۱) سوال: معنای «ورود» در این آیه چیست: {وَإِنْ مِنْكُمْ إِلَّا وَارِدُهَا} [مریم: ۷۱]: (هیچ یک از شما نیست؛ مگر آن که وارد آن میشود)؟
جواب:
از سؤال کننده بابت سؤالش پیرامون معنای این آیه تشکر میکنم. امیدوارم که مسلمانان نیز راه او را در جستجوی معانی آیات قرآن کریم، در پیش گیرند. زیرا الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ قرآن را نازل و حکمت از نزول آن را نیز بیان فرموده است. الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میفرماید: {كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ} [ص: ٢٩]: (کتابی است پر برکت، که آن را بر تو نازل کردیم، تا در آیاتش تدبّر کنند و خردمندان پند گیرند). پس الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ قرآن را به دلیل برکتی که در آثار و ثوابش دارد، مبارک دانسته است. همچنین حکمت از نزول آن را بیان میکند. حکمت آن دو چیز است:
اول: برای این که در آیاتش تدبر کنند، یعنی آن را فهم کنند و بارها در معانی آن تفکر نمایند تا به مقصود این آیات، دست یابند.
دوم: تا این که خردمندان متذکر شوند. متذکر شدن یعنی پند گرفتن و عمل به چیزهایی که انسان از معانی این آیات دانسته است. همچنین علم به معانی آیات قرآن نیز فقط در صورتی ممکن است که انسان جستجو کرده و به اهل علم مراجعه نماید.
بنابراین میگویم: هر کسی وارد جهنم میشود. علما در اینکه منظور از «ورود» چیست، اختلاف دارند. گفته شده: معنای «ورود» این است که انسان به جهنم داخل میشود، اما جهنم ضرری به وی نمیرساند. چنان که ابراهیم عَلَيْهِالسَّلَام به آتش افکنده شد و الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ فرمود: {يَا نَارُ كُونِي بَرْدًا وَسَلَامًا عَلَى إِبْرَاهِيمَ} [أنبیاء: ٦٩]: (گفتیم: ای آتش! بر ابراهیم سرد و سلامت باش). به همین خاطر آتش برایش سرد و سلامت شد. بنابراین مردم وارد جهنم شده و در آن سقوط میکنند اما اگر مستحق عقوبت نباشند، آتش ضرری به آنان نمیرساند.
بعضی دیگر از علما گفتهاند: مقصود از «ورود» همان عبور از پل صراط است. پل صراط همان پلی است که روی جهنم کشیده شده و مردم به نسبت اعمالشان از آن میگذرند. این پل، لیز و لغزنده است. قلابهایی دارد که مردم را به اندازهی اعمالشان میکشاند و عبور از آن بر اساس عمل در دنیا خواهد بود. برخی از مردم مانند برق عبور میکنند و برخی در چشم به هم زدنی. بعضی نیز مانند اسب تیزرو و برخی مانند کسی که بر شتر سوار است. برخی راه میروند و برخی کشان کشان و برخی نیز ربوده شده و به جهنم افکنده میشوند.
همچنین این عبور به همان اندازهای است که انسان، شریعت الله عَزَّوَجَلَّ را در دنیا قبول کرده باشد. به همین خاطر هر کس آن را با سعهی صدر و با اطمینان قبول کند و در عمل به آن شتاب ورزد و از دیگران پیشی گیرد، سریع از این پل عبور خواهد کرد و نجات خواهد یافت. اما هر کس غیر از این باشد، عبورش بر اساس عملش خواهد بود.
بنابراین پیرامون معنای «ورود» که در این آیه یاد شده دو قول وجود دارد:
اول: داخل شدن به جهنم؛ اما کسی که مستحق عذاب نباشد ضرر و زیانی به وی نمیرسد.
دوم: عبور از روی پلی که بر روی جهنم کشیده شده است.
***