چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۹۰۶) کفر کسی که به غیر ما انزل الله حکم کند

(۹۰۶) سوال: می‌خواهم تفسیر این آیه را بدانم: {وَمَنْ لَمْ يَحْكُمْ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ} [مائده: ٤٤]: (و هر کس به احکامی که الله نازل کرده، حکم نکند؛ کافر است)؟

جواب:

الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در این آیه بیان می‌کند که هر شخصی به احکام نازل شده از سوی الله حکم‌ نکند؛ کافر است. زیرا از قرآن و سنت روی‌گردانی کرده و به حکم طاغوت که مخالف شریعت الهی است روی آورده است. اما بنا بر نصوصی که وجود دارند، این موضوع مقید است به اینکه آیا این شخص معتقد است که حکم غیر الله از حکم الله بهتر و برای بندگان سودمندتر است یا خیر؟ همچنین مقید است به اینکه آیا معتقد است حکم الله به درد این نمی‌خورد که به وسیله‌ی آن بین بندگان حکم شود، یا خیر؟ اگر چنین اعتقادی داشت، مرتکب کفر اکبر شده و از اسلام خارج می‌شود.

اما اگر به خاطر پیروی از هوای نفس، یا برای ضرر زدن به محکوم علیه، یا برای خوش باش کسی، یا امثال اینها به حکمی غیر از حکم الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ حکم نمود، مرتکب کفر اصغر شده و از اسلام خارج نمی‌شود. چون نیامده به خاطر احساس بی نیازی از حکم الله، حکم الله را با حکم دیگری جایگزین کند. اعتقاد هم ندارد که حکم غیر الله از حکم الله بهتر است. بلکه این کار را به خاطر هوای نفس انجام داده است. به خاطر نفع خود یا خوش باش یکی از نزدیکان، یا به خاطر دشمنی با کسی و غیره. مهم اینکه این مساله نیاز به تفصیل دارد.

***

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أريد تفسيرًا لهذه الآية الكريمة، قال تعالى:  ﴿ وَمَن لَّمْ يَحْكُم بِمَا أَنزَلَ اللَّهُ فَأُوْلَيكَ هُمُ الْكَفِرُونَ ﴾ [المائدة: ٤٤]؟

فأجاب رحمه الله تعالى: يُبَيِّنُ الله تعالى في هذه الآية أن الإنسان الذي لا يحكم بما أنزل الله فإنه يكون كافرًا، وذلك لأنه أعرض عن كتاب الله وعما أنزله على رسله إلى حكم طاغوت مخالف الشريعة الله، ولكن هذا حسب النصوص مقيد بما إذا كان الحاكم بغير ما أنزل الله يعتقد أن الحكم أفضل من حكم الله -عز وجل-، وأنفع للعباد وأولى بهم، وأن حكم الله غير صالح بأن يحكم به بين العباد، فإذا كان على هذا الوجه صار كافرًا كفرًا مخرجًا عن الملة.

أما إذا حكم بغير ما حكم الله اتباعًا لهواه، أو قصدا للإضرار بالمحكوم عليه، أو محاباة للمحكوم له ونحو ذلك، فإن كفره يكون كفرا دون كفر، ولا يخرج بذلك من الملة، لأنه لم يستبدل بحكم الله غيره زهدا في حكم الله ورغبةً عنه واعتقادًا أن غيره أصلح، وإنما فعل هذا لأمر في نفسه، إما لمحاباة قريب، أو لمدارة عدو، أو ما أشبه ذلك، المهم أن هذه المسألة تحتاج إلى تفصيل.

مطالب مرتبط:

(۹۰۸) حکم سوال پرسیدن زیادی و فضولی

چه بسا کسی در عهد نبوت در مورد چیزی سؤال کند که حرام نیست، اما به خاطر سؤال او، حرام شود. یا در مورد چیزی سوال کند که واجب نیست، اما به خاطر سوال او، واجب شود.

ادامه مطلب …

(۹۱۴) کشتن فرزندان به خاطر فقر یا ترس از فقر

در آیه اول فقرا فرزندانشان را به خاطر فقر زنده به گور می‌کنند. در آیه دوم ثروتمندان از ترس فقر فرزندان خود را زنده به گور می‌کردند.

ادامه مطلب …

(۹۱۲) چهارپایان حلال گوشت کدامند؟

الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بیان می‌کند که حیوانات حلال گوشت، هشت صنف هستند: گوسفند نر و ماده، بز نر و ماده، شتر نر و ماده و گاو نر و ماده.

ادامه مطلب …

(۹۰۵) تفسیر آیه ۳۲ سوره مائده

اگر کسی سبب جلوگیری از کشته شدن ظالمانه‌ی شخص مظلومی شود، مثل این است که همه‌ی مردم را زنده کرده و اگر کسی را به ناحق بکشد انگار همه را کشته

ادامه مطلب …

(۹۰۲) حیوان‌هایی که خوردنشان حرام است

مردار به هر چیزی گفته می‌شود که ذبح شرعی نشده؛ یعنی خود به خود بمیرد یا به روشی غیر از روش اسلامی ذبح شود. ملخ و تمام انواع ماهی‌ها از این قاعده مستثنی هستند.

ادامه مطلب …

(۹۰۴) داستان دو فرزند آدم در قرآن

معنای آیه این است که فرزندان خود آدم عَلَيْهِ‌السَّلَام هر کدام برای الله یک قربانی کردند. الله قربانی یکی از آنها را قبول و قربانی دیگری را قبول نکرد.

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه