(۸۰۸) سوال: معلمی گفته: گوش دادن به قرآن از طریق رادیو، حرام است. من گفتم: الله تعالی فرموده: {وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ} [اعراف:۲۰۴]: (و آنگاه که قرآن خوانده می‌شود، به آن گوش فرا داده و خاموش باشید که مورد رحمت قرار گیرید). اما او در جواب گفت: وقتی که خودت بلدی، پس خودت از روی قرآن بخوان! حق با کیست؟

جواب:

شکی در این نیست که گوش دادن به قرآنی که ضبط شده، گوش دادن به صدای ضبط شده‌ی روی نوار است. این کار با آیه‌ی کریمه‌ی: {وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ} [اعراف:۲۰۴]: (و آنگاه که قرآن خوانده می‌شود، به آن گوش فرا داده و خاموش باشید که مورد رحمت قرار گیرید)، تعارضی ندارد. بنا بر این گوش دادن به آن بی اشکال است. اگر قرائت انسان خوب نباشد و دوست دارد به قرآن ضبط شده گوش کند، مستحب نیز هست. در این صورت، انسان مامور است که به آن گوش فرا دهد.

در این مساله حق با توست که گفتی اشکالی در گوش دادن به قرآن از روی نوار وجود ندارد. چون رادیو و ضبط یکی از نعمت‌هایی هستند که امروزه الله تعالی به ما عطا فرموده و می‌توانیم قرآن را هم با خواندن از روی مصحف و هم با گوش دادن به صدا، حفظ کنیم. اما باید این نکته هم مد نظر قرار گیرد که آنچه در نوار خوانده می‌شود، مثل قرائت خودِ شخص نیست. خصوصا زمانی که شخص به نیت عبادت، به نوار قرآن گوش می‌دهد. این را گفتم تا کسی گمان نکند اگر هنگام اذان، نوار اذان پشت بلندگو گذاشتیم و پخش کردیم، کفایت می‌کند. خیر، بلکه انسان باید خودش اذان بگوید. زیرا اذان عبادت است و باید توسط خود شخص گفته شود. بر خلاف فایلی که ضبط شده و فعل انسان نیست و در نتیجه عبادت به حساب نمی‌آید. چون حکایت صوتِ فاعل یا قاری یا نوار است و فعل خودِ شخص نیست. بنا بر این پخش اذان پشت بلندگو از روی نوار، درست نیست و شخص باید خودش اذان بگوید.

***