یکشنبه 20 ربیع‌الثانی 1447
۲۰ مهر ۱۴۰۴
12 اکتبر 2025

(۳۸۳) سوگند یاد کردن به غیر از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَى

(۳۸۳) سوال: برخی مردم به غیر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ سوگند یاد می‌کنند؛ آیا این کار، جایز است؟

جواب:

سوگند یاد کردن به غیر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ حرام و نوعی از شرك است؛ از رسول الله ﷺ ثابت است که فرمود: «لا تَحْلِفُوا بآبائِكُمْ وَمَن كانَ حالِفًا فَلْيَحْلِفْ باللَّهِ»: (به پدرانتان سوگند یاد نکنید؛ هر کس سوگند یاد می‌کند به الله سوگند یاد کند یا سکوت نماید) در زمان جاهلیت، عادت داشتند که به پدرانشان سوگند یاد کنند لذا فرمود: «لا تَحْلِفُوا بآبائِكُمْ وَمَن كانَ حالِفًا فَلْيَحْلِفْ باللَّهِ»: (به پدرانتان سوگند یاد نکنید؛ هر کس سوگند یاد می‌کند به الله سوگند یاد کند یا سکوت نماید) همچنین از ایشان روایت شده که فرموده‌اند: «مَن حَلفَ بغيرِ اللَّهِ فقد کَفَرَ أو أشرَكَ»: (هر کس به غیر الله سوگند یاد کند، کفر یا شرک ورزیده است) همچنین هر کس به غیر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ سوگند یاد کرد، باید برای محقق شدن توحید خویش بگوید: (لا إله إلا الله) زیرا پیامبر ﷺ فرمود: «مَن حَلَفَ فَقَالَ في حَلِفِهِ: وَاللاّتِ وَالعُزّى، فَليَقُل: لا إله إلا اللهُ، وَمَن قَالَ لصاحبه: تَعال أقَامِرُكَ فَليَتَصَدَّق»۱ : (هر کس سوگند یاد کرد و در سوگندش گفت: سوگند به لات و عُزّی، باید بگوید: لا إله إلا الله؛ و هر کس به همراهش بگوید: (بیا تا قمار کنیم) باید صدقه دهد) زیرا قمار کردن حرام است و خوردن مال به باطل است لذا فرد باید صدقه دهد و درد را با داروی مناسب خودش درمان نماید.


  1. صحیح بخاری: كتاب تفسير القرآن باب: (أَفَرَأيَتُمُ اللاتَ وَالْعُزَّى)، رقم (٤٨٦٠) / صحیح مسلم: كتاب الأيمان، باب من حلف باللات والعزى فليقل: لا إله إلا الله. شماره (١٦٤٧). ↩︎

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل من بريدة: هل يجوز أن يحلف بعض الناس بغير الله؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الحلف بغير الله محرم، ونوع من الشرك، وقد ثبت عن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- أنه قال: «لَا تَحْلِفُوا بِآبَائِكُمْ، وَمَنْ كَانَ حَالِفًا فَلْيَحْلِفْ بِاللَّهِ». وكان من عادتهم في الجاهلية أنهم يحلفون بآبائهم، ولهذا قال: «لَا تَحْلِفُوا بِآبَائِكُمْ وَمَنْ كَانَ حَالِفًا فَلْيَحْلِفْ بِاللَّهِ». وجاء عنه – صلي الله عليه وعلى آله وسلم- أنه قال: «مَنْ حَلَفَ بِغَيْرِ اللَّهِ فَقَدْ كَفَر وَأَشْرَكَ». َو من حلف بغير الله فليقل: لا إله إلا الله. تحقيقا لتوحيده؛ لقول النبي صلى الله عليه وسلم: «مَنْ حَلَفَ فَقَالَ فِي حَلِفِهِ: وَاللَّاتِ وَالعُزَّى فَلْيَقُلْ: لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ». يعني من حلف بها فليقل: لا إله إلا الله، وَمَنْ قَالَ لِصَاحِبِهِ: تَعَالَ أَقَامِرْكَ. فَلْيَتَصَدَّقُ». لأن المقامرة حرام من الميسر، وأكل للمال بالباطل، فليتصدق، وليد او الداء بما يوافقه من دواء.

مطالب مرتبط:

(۳۸۴) حکم کمک خواستن از غير الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَى

کمک خواستن از غير الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به شرطی جایز است آن فرد توانایی کمک کردن در چیزی که از او خواسته شده را داشته باشد....

ادامه مطلب …

(۳۹۰) حکم سوگند به جایگاه و منزلت پیامبرﷺ

اگر انسان بگوید: (سوگند به پیامبر که چنین و چنان می‌کنم) یا (سوگند به پیامبر که چنین و چنان بوده است) این سوگند به رسول الله ﷺ است که حرام و شرک اصغر است بلکه اگر کسی که سوگند یاد می‌کند معتقد باشد پیامبر ﷺ جایگاهی همانند پروردگار سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ دارد، مرتکب شرک اکبر شده که او را از اسلام خارج می‌کند....

ادامه مطلب …

(۳۸۵) حکم قسم خوردن به پیامبر ﷺ

سوگند به غیر الله جایز نیست زیرا رسول الله ﷺ از آن نهى نموده...

ادامه مطلب …

(۳۸۸) حکم سوگند با عبارت “وَحَياة الله یعنی: قسَم به زندگانی الله”

سوگند به حیات و زندگانی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ درست است؛ زیرا سوگند باید به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ، اسمی از اسم‌هایش یا صفتی از صفت‌هایش باشد که (حیات و زندگانی) یکی از صفات الله است...

ادامه مطلب …

(۳۸۹) حکم سوگند خوردن به پیامبر

سوگند به پیامبر ﷺ نوعی از شرك است زیرا سوگند: تأکید کردن چیزی با ذکر شخص یا ذاتی بزرگ و معظّم است؛...

ادامه مطلب …

(۳۹۲) حکم سوگند خوردن هنگام معامله و خرید و فروش

سوگند به پیامبر ﷺ، صفاتشان یا هر مخلوق دیگری حرام و نوعی از شرك است؛ لذا هرگاه کسی‌ به پیامبر ﷺ قسَم بخورد و بگوید: (به پیامبر قسَم یا سوگند به پیامبر) یا به کعبه، جبرئیل، اسرافیل یا دیگر مخلوقات سوگند یاد کند، از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و پیامبرش سرپیچی کرده و مرتکب شرک شده است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه