(۲۰۵) سوال: در کتابی با عنوان (دقائق الأخبار) مطلبی با این مضمون خواندم که بعد از مرگ، فرشتهای بر انسان در قبرش وارد میشود که نامش دومان است. به او میگوید: عملت را بنویس. میگوید: قلم، دوات و برگهام کجا است؟ انگشت سبابهاش را گرفته و میگوید: این قلمت است، به دهانش اشاره کرده و میگوید: جوهرت این جا است و تکهای از پوست دستش را جدا کرده و میگوید: این برگهات است. همچنین مطالب زیادی دربارهی رخدادهای بعد از مرگ را روایت کرده است؛ مانند: اجازه گرفتن روح از پروردگارش بعد از گذشت یک هفته و برگشت آن به خانهای که در آن زندگی میکرده است. آیا این درست است؟ آیا دلیلی از قرآن و سنت وجود دارد که این سخنان را اثبات کند؟
جواب:
این نادرست و بلکه باطل است؛ جایز نیست که در امور غیبی، به چیزی اعتماد کنیم که از الله و پیامبرش ﷺ ثابت نیست زیرا کسی غیر از الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ یا کسی که الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ وی را برگزیده -مانند پیامبران- از امور غیبی اطلاع ندارد. الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میفرماید: {عَالِمُ ٱلغَیبِ فَلَا یُظهِرُ عَلَى غَیبِهِۦ أَحَدًا إلَّا مَنِ ٱرتَضَى مِن رَّسُول فَإِنَّهُۥ یَسلُكُ مِن بَینِ یَدَیهِ وَمِن خَلفِهِۦ رَصَدا} [جن ٢٦-٢٧]: «(الله) دانای غیب است و هیچ کس غیبش را نمیداند * مگر رسولانی که آنان را برگزیده است که بیگمان از پیش روی او و پشت سرش نگهبانی میگمارد» هر آن چه در آن کتاب دربارهی رخدادهای بعد از مرگ برای انسان بیان کرده، باطل است که هیچ اصلی ندارد.
برادرانم را از خواندن چنین کتابهایی هشدار میدهم که امثال این کتابها در باب وعظ، ترغیب و ترهیب بسیار است. در اینگونه کتابها، احادیثی یافت میشود که هیچ اصلی ندارند و هدف جعل کنندگان این احادیث، تقویت رغبت و اشتیاق یا رهبت و ترس در مردم است که این اشتباه است. از الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میخواهم اگر این کارشان از روی حُسن نیت بوده آنان را عفو نماید. حتما از خواندن چنین کتابهایی خودداری کنید که آن چه از سنت رسول الله ﷺ که به صحت رسیده و از ایشان ثابت است ما را از این احادیث دروغین بینیاز میکند.
***