(۱۸۶) سوال: الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ در سورهی کهف میفرماید: {قَالُوا یَـذَا ٱلقَرنَینِ إِنَّ یَأجُوجَ وَمَأجُوجَ مُفسِدُونَ فِی ٱلأَرضِ} [كهف ۹۴]: «گفتند: ای ذوالقرنین! یأجوج و مأجوج در این سرزمین فساد میکنند» يأجوج و مأجوج کیستند و کجا هستند؟
جواب:
الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ در قرآن کریم از يأجوج و مأجوج یاد نموده است: {حَتَّى إِذَا فُتِحَت یَأجُوجُ وَمَأجُوجُ وَهُم مِّن كُلِّ حَدَب یَنسِلُونَ وٱقتَرَبَ ٱلوَعدُ ٱلحَقُّ} [أنبياء ۹۶]: «تا وقتی که سد یأجوج و مأجوج گشوده شود و آنها از هر بلندی شتابان سرازیر گردند و وعدهی حق نزدیک شود» همچنین در این فرمودهی الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ: {قَالُوا یَـذَا ٱلقَرنَینِ إِنَّ یَأجُوجَ وَمَأجُوجَ مُفسِدُونَ فِی ٱلأَرضِ فَهَل نَجعَلُ لَكَ خَرجًا عَلَى أَن تَجعَلَ بَینَنَا وَبَینَهُم سَدّا} [كهف ۹۴]: «گفتند: ای ذوالقرنین! یأجوج و مأجوج در این سرزمین فساد میکنند، پس آیا هزینهای برای تو قرار دهیم که میان ما و آنها سدی بسازی؟ » این دو قبیله از جمله فرزندان آدم هستند. در این مورد حدیث صحیح از رسول الله ﷺ ثابت است: الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ در روز قیامت میفرماید: ای آدم! میگوید: مطیع و فرمان بردار هستم و همواره به پروردگار استعانت میجویم. الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ با صوت، ندا میدهد: الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ به تو دستور میدهد از فرزندانت گروهی را به سوی آتش روانه داری. میگوید: پروردگارا! گروه آتش کداماند؟ میفرماید: از هر هزار نفر، نهصد و نود و نه نفر. این مسأله بر صحابه رَضِيَاللهُعَنْهُم سنگین آمد لذا گفتند: ای رسول الله ﷺ! کدام یک از ما آن یک نفر خواهد بود؟ (منظورشان همان یک نفری است که از آتش نجات مییابد) فرمود: {أبشروا! فإنكم في أمتين أو قال: بين أمتين ما كانتا في شيء إلا كثرتاه يأجوج و مأجوج}: (بشارت دهید! زیرا شما در دو امت هستید یا فرمود: میان دو امت هستید که در میان هر چه باشند، آن را زیاد میکنند که آنها يأجوج و مأجوج هستند.
بنابر این دلیل واضح، آنها دو قبیله از فرزندان آدم هستند و اکنون وجود دارند که ظاهر آیه نیز بر این مطلب دلالت دارد که آنان در شرق آسیا هستند زیرا الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میفرماید: {حَتَّى إِذَا بَلَغَ مَطلِعَ ٱلشَّمسِ وَجَدَهَا تَطلُعُ عَلَى قَوم لَّم نَجعَل لَّهُم مِّن دُونِهَا سِترا كذَ لِكَ وَقَد أَحَطنَا بِمَا لَدَیهِ خُبرا ثمَّ أَتبَعَ سَبَبًا حتَّى إِذَا بَلَغَ بَینَ ٱلسَّدَّینِ وَجَدَ مِن دُونِهِمَا قَوماً لَّا یَكَادُونَ یَفقَهُونَ قَولا قالُوا یَـذَا ٱلقَرنَینِ إِنَّ یَأجُوجَ وَمَأجُوجَ مُفسِدُونَ فِی ٱلأَرضِ فَهَل نَجعَلُ لَكَ خَرجًا عَلَى أَن تَجعَلَ بَینَنَا وَبَینَهُم سَدّا} [كهف ۹۰ ۹۴]: «تا آن که به جایگاه برآمدن آفتاب رسید، (در آنجا) دید که آفتاب بر مردمانی طلوع میکند که در برابر (تابش) آفتاب برایشان پوششی قرار نداده بودیم این چنین بود (کار ذی القرنین) و به راستی ما از آنچه در اختیار داشت (و انجام میداد) کاملاً آگاه بودیم سپس از وسایل و اسباب استفاده کرد (و به سفر ادامه داد) تا به میان دو کوه رسید، در کنار آن دو (کوه) مردمی را یافت که هیچ سخنی را نمیفهمیدند گفتند: ای ذوالقرنین! یأجوج و مأجوج در این سرزمین فساد میکنند، پس آیا هزینهای برایت قرار دهیم، که میان ما و آنها سدی بسازی؟ » ظاهر سیاق آیات اینگونه است که آنان در شرق هستند؛ اما این دو امت در آخر الزمان نقش بزرگی در خروج از مردم دارند. زیرا در حدیث نواس بن سمعان (امام مسلم آن را در کتاب صحیحش روایت نمود) آمده است: {أَوْحَى اللَّهُ إلى عِيسَى: إنِّي قدْ أَخْرَجْتُ عِبَادًا لِي، لا يَدَانِ لأَحَدٍ بقِتَالِهِمْ، فَحَرِّزْ عِبَادِي إلى الطُّورِ}: «الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ به عیسی وحی مینماید که بندگانی از بندگانم را خارج نمودهام که کسی را یارای جنگ و پیکار با آنان نیست که همان يأجوج ومأجوج هستند پس بندگانم را به کوه طور پناه بده تا در آن جا پناه بگیرند» لذا خروج بزرگ و وسیع آنان که فسادشان را آشکار میکند در آخر الزمان خواهد بود که همان وقت نزول عیسی بن مریم عَلَيْهِالسَّلَام است.
***