(۱۴۱) سوال: واضح است که برخی از جن‌ها، درست‌کار هستند که قرآن کریم نیز آن را اثبات و بر آن تأکید می‌نماید؛ الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: «وَ أَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَلِكَ» [جن: ۱۱] : «در میان ما افرادی درست کار و افرادی بد کار هستند» آیا کمک گرفتن از آنها در کارهایی که خارج از توان و قدرت انسان است، جایز می‌باشد؟ یا بر اعتقاد مسلمان و توحیدش تأثیر می‌گذارد؟
جواب:
همان طور که در سؤال یاد شد و به قرآن استدلال شد، بدون شک در میان جن‌ها، درست کار و بد کار وجود دارد؛ مانند آیه‌ای که در سؤال بیان شد. همچنین برخی از آنها مسلمان و برخی کافر هستند. الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در این باره می‌فرماید: «وَأَنَّا مِنَّا الْمُسْلِمُونَ وَمِنَّا الْقَاسِطُونَ فَمَنْ أَسْلَمَ فَأُولَئِكَ تَحَرَّوْا رَشَدًا وَأَمَّا الْقَاسِطُونَ فَكَانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَبًا» [جن: ۱۴-۱۵] : «گروهی از ما مسلمان و گروهی کافر هستند؛ هر کس اسلام آورد، همان کسانی هستند که راه رستگاری را جست و جو کرده‌اند اما کافران، هیزم جهنم هستند».
واضح است که جن درست کار، به فسق و بد کاری راضی نمی‌شود و به انجام آن نیز کمک نمی‌کند و همچنین مسلمان به کفر راضی نمی‌شود و به آن کمک نمی‌کند، به همین دلیل است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: «يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِّنكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي وَيُنذِرُونَكُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَذَا قَالُوا شَهِدْنَا عَلَى أَنفُسِنَا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَشَهِدُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوكَافِرِينَ». [انعام:۱۳۰] : «ای گروه جن و انس! آيا پيامبرانی از خودتان به سوی شما نيامدند که آيات مرا برايتان بخوانند و شما را از ملاقات اين روزتان هشدار دهند؟ گويند: به زيان خود گواهی می‌دهيم. زندگی دنيا، آنها را فريب داد و به زيان خود گواهی دادند که کافر بوده‌اند» بنابراین همان طور که این آیه و آیه‌ای که در سوره‌ی جن است اشاره دارد که جن کافر، وارد جهنم می‌شود: «وَأَمَّا الْقَاسِطُونَ فَكَانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَبًا» [جن: ۱۵] بنا بر قول راجح و برگزیده از اقوال اهل علم، جن مؤمن نیز وارد بهشت می‌شود؛ زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فرمود: «وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ» [رحمن: ۴۶-۴۷] : «کسی که از پروردگارش و ایستادن در پیشگاه وی بترسد، دو باغ در پیش دارد؛ کدامین نعمت‌های پروردگارتان را تکذیب می‌کنید؟!» الله خبر می‌دهد که هر کس از روبرو شدن با پروردگارش بترسد، دو باغ بهشتی دارد که خطاب الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ «فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ» به تمامی انسان‌ها و جن‌ها است. رسول اللهﷺ جن‌های مؤمن را به عنوان برادران ایمانی ما معرفی نمود زمانی که از استنجا با استخوان‌ها نهی نمود و چنین فرمود: «إنها طعام إخوانکم أو زاد إخوانکم» [تخریج آن گذشت] : «این‌ها غذا و روزی برادرانتان است». یعنی برادران شما از جن.
درباره‌ی کمک گرفتن از آنها، مخاطب را به فتوای شیخ الاسلام ابن تیمیه رَحِمَهُ‌الله در جلد ۱۱، صفحه‌ی ۳۰۷ از کتاب مجموع فتاوی (جمع ابن قاسم رَحِمَهُ‌الله) و همچنین به کتاب النبوات ایشان صفحه‌ی ۲۶۰ تا ۲۶۷ ارجاع می‌دهم که به طور کافی به این مسأله پرداخته است.
***
