(۳۵) فاصله‌ی بین هر آسمان

(۳۵) سوال: از قرآن کریم دانستیم که الله متعال {ٱللَّهُ ٱلَّذِی خَلَقَ سَبعَ سَمَـٰوَ ٰ⁠ت وَمِنَ ٱلأَرضِ مِثلَهُنَّ} [الطلاق ۱۲] : (الله همان کسی است که هفت آسمان را آفرید و از زمین نیز همانند آن‌ها را آفرید) اما می‌خواهم بدانم فاصله‌ی بین هر آسمان چقدر است؟ آیا هر آسمان سقف دارد؟ ما را مستفید نمایید، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به شما اجر دهد.

جواب:

شیخ ابن عثیمین رَحِمَهُ‌الله جواب دادند: جواب این است که آسمان‌ها همان‌ گونه که سؤال کننده ذکر نمود هفت آسمان است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ آن را هفت طبقه و بین آن‌ها مسافت‌هایی قرار داده است، حدیث معراج که در صحیحین و دیگر کتب ثابت است بر این مسأله دلالت دارد: «أن جبريل عَلَيْهِ‌السَّلَام جعل يعرج بالنبي ﷺ من سماء إلى سماء، ويستفتح عند دخول كل سماء، حتى انتهى به إلى السماء السابعة، وبلغ موضعا سمع فيه صريف الأقلام، ووصل إلى سدرة المنتهى»^۱ : (جبرئیل عَلَيْهِ‌السَّلَام پیامبرﷺ را از آسمانی به آسمان دیگر بالا برده و عروج می‌داد و هنگام ورود به هر آسمان اجازه‌ی ورود می‌خواست، تا این‌ که وی را به آسمان هفتم رساند، ویﷺ به جایی رسید که خِش ‌خِش قلم‌ها را شنید و به سدرة المنتهى رسید) زمین‌ها نیز هفت زمین هستند همان‌ گونه که این فرموده‌ی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بر این مسأله دلالت دارد: {ٱللَّهُ ٱلَّذِی خَلَقَ سَبعَ سَمَـٰوَ ٰ⁠ت وَمِنَ ٱلأَرضِ مِثلَهُنَّ} [الطلاق ۱۲] (الله همان کسی است که هفت آسمان را آفرید، و از زمین نیز همانند آن‌ها را آفرید) همانندی در این جا در صفت نیست زیرا این به ضرورت دانسته می‌شود اما همانندی در عدد است که آنچه در صحیحین از سخن رسول ‌الله ﷺ ثابت است این را تأیید می‌کند: «مَنِ اقْتَطَعَ شِبْرًا مِنَ الْأَرْضِ طُوِّقَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنْ سَبْعِ أَرَضِينَ»^۲ : (هر کس یک وجب از زمین را قطع کند -غصب یا دزدی کند- ، روز قیامت از هفت زمین به گردنش آویخته می‌شود) این نیز دلیلی بر طبقه طبقه بودن زمین است و این که هر طبقه زیر دیگری قرار دارد. مسافت بین هر آسمان و آسمان دیگر: در این زمینه حدیثی از رسول ‌اللهﷺ وارد شده: «بينكم و بينها مسيرة خمسمائة سنة» : (بین شما و بین آسمان، مسافت پانصد سال است) . سپس فرمود: «هل تدرون ما فوق ذلك؟» : (آیا می‌دانید بالای آن چیست؟) گفتند: الله و رسولش داناتر‌ هستند. فرمود: «فَإِنَّ فَوْقَ ذَلِكَ سَمَاءَيْنِ وَمَا بَيْنَهُمَا مَسِيرَةُ خَمْسِمِائَةِ عَامٍ»^۳ : (بالای آن دو آسمان است که بین آن‌ها مسیر پانصد سال است) همچنین: «نَضَدُ كُلِّ سَمَاءِ – يَعْنِي غِلَظَهُ – خَمْسُمِائَةِ عَامٍ» : (ضخامت هر آسمان -یعنی غلظتش- پانصد سال است)^۴ و علم نزد الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است.

***

[صحیح بخاری: كتاب الصلاة، باب كيف فرضت الصلاة في الإسراء، رقم ٣٤٩ /صحیح مسلم: كتاب الإيمان، باب الإسراء برسول اللهﷺ إلى السماوات و فرض الصلوات، رقم ١٦٢] ↩︎
[صحیح مسلم: كتاب المساقاة، باب تحريم الظلم و غصب الأرض، رقم ١٦١٠] ↩︎
[ترمذی: كتاب تفسير القرآن، باب و من سورة الحديد، رقم ١٦١٠] ↩︎
[ابوالشیخ در العظمة (٢/٥٦٥) آن را تخریج نموده است] ↩︎

تعداد بازدید: 6

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل سوداني مقيم بالعراق في رسالته: عرفنا من القرآن الكريم أن الله سبحانه وتعالى اللَّهُ ﴿الَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَمَوَاتٍ وَمِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ ﴾ [الطلاق: ۱۲] ولكن أريد أن أعرف منكم ما البعد بين كل سماء ؟ وهل هناك سُمك لكل سماء؟ أفيدونا بذلك مأجورين؟

فأجاب – رحمه الله تعالى -: الجواب على ذلك أن السموات كما ذكرالسائل سبع، جعلهن الله تعالى طباقًا، وجعل بينهن مسافات، ويدل لذلك حديث المعراج الثابت في الصحيحين وغيرهما: «أن جبريل -عليه الصلاة والسلام- جعل يعرج بالنبيﷺ من سماء إلى سماء، ويستفتح عند دخول كل سماء، حتى انتهى به إلى السماء السابعة، وبلغ ﷺ موضعا فيه صريف الأقلام، ووصل إلى سدرة المنتهى»، وكذلك الأَرضُون هي سبع، كما يشير إلى ذلك قوله – تعالى -: ﴿اللَّهُ الَّذِى خَلَقَ سَبْعَ سَمَوَاتٍ وَمِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ﴾ [الطلاق: ۱۲]، والمثلية هنا ليست في الصفة، لأن ذلك من المعلوم بالضرورة، ولكنها مثلية في العدد، ويؤيد ذلك ما ثبت في الصحيحين في قول الرسول -عليه الصلاة والسلام-: «من اقتطع شبرًا من الأرض طوقه يوم القيامة من سبع أرضين». وهذا يدل على أن الأرضين. و هذا يىل على أن الأرضين متطابقة أيضًا، وأن بعضها تحت بعض.
وأما بعد ما بين كل سماء والأخرى فقد ورد في ذلك حديث عن رسول الله ﷺ: «بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهَا مَسِيرَةُ خَمْسِمِائَةِ سَنَةٍ» ثُمَّ قَالَ: «هَلْ تَدْرُونَ مَا فَوْقَ ذَلِكَ؟» قَالُوا: اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ. قَالَ «فَإِنَّ فَوْقَ ذَلِكَ سَمَاءَيْنِ وَمَا بَيْنَهُمَا مَسِيرَةُ خَمْسِمِائَةِ» عَامٍ وأن «نَضَدُ كُلِّ سَمَاءِ – يَعْنِي غِلَظَهُ – خَمْسُمِائَةِ عَامٍ» ، والعلم عند الله -تبارك وتعالى-.