(۳۴) سوال: شیخ بزرگوار! – الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ شما را موفق بدارد – میدانید که ملاحده از زمان قدیم، شبهاتشان را پیرامون اسلام پخش میکرده و به سوی افکار خویش فرا میخوانند؛ از جمله این افکار این است که جهان هستی خودش را به وجود آورده و همواره در حال پیشرفت است تا این که به حالت فعلی خود رسیده است؛ برای اثبات این مسأله نیز به میکروبها و انگلهایی که در اشیاء متعفّن، بدون این که اصلی داشته باشند پدیدار میشوند استدلال میکنند. برای باطل نمودن حجت بیارزش و شبهات باطل این گروه چگونه به آنها پاسخ دهیم؟ – الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ به شما پاداش نیکو ارزانی دارد – .
جواب:
شیخ ابن عثیمین رَحِمَهُالله جواب دادند:
با آنچه الله متعال در سورهی طور یاد نموده به آنان پاسخ میدهیم: {أَم خُلِقُوا مِن غَیرِ شَیءٍ أَم هُمُ ٱلخَـٰلِقُونَ * أم خَلَقُوا ٱلسَّمَـٰوَ ٰتِ وَٱلأَرضَ بَل لَّا یُوقِنُونَ} [الطور ٣٥-٣٦] : (آیا آنها از هیچ (و بدون آفریننده)، آفریده شدهاند، یا خود، خالق (خویش) هستند؟ * آیا آنها آسمانها و زمین را آفریدهاند؟ (خیر) بلکه آنها یقین نمیکنند)، اول از آنان میپرسیم: آیا بعد از عدم به وجود آمدهاند یا از ازل وجود داشتهاند و تا ابد موجود خواهند بود؟ بدون شک جواب این است که بگویند: ما بعد از این که عدم بودهایم به وجود آمدهایم، همان گونه که الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میفرماید: {هَل أَتَى عَلَى ٱلإِنسَـنِ حِین مِّنَ ٱلدَّهرِ لَم یَكُن شَیـا مَّذكُورًا} [الإنسان ۱] : (یقیناً زمانی طولانی بر انسان گذشت که چیزی (مهم و) قابل ذکر نبود).
اگر گفتند: ما بعد از عدم بودن به وجود آمدهایم، میگوییم: چه کسی شما را به وجود آورده است؟ پدر یا مادر شما را به وجود آوردهاند یا بدون ایجاد کننده به وجود آمدهاید؟ خواهند گفت: پدر و مادرمان ما را به وجود نیاوردهاند، زیرا الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میفرماید: {أَفَرَءَیتُم مَّا تُمنُونَ * ءأَنتُم تَخلُقُونَهُۥ أَم نَحنُ ٱلخَـٰلِقُونَ * نحنُ قَدَّرنَا بَینَكُمُ ٱلمَوتَ وَمَا نَحنُ بِمَسبُوقِینَ * علَىٰۤ أَن نُّبَدِّلَ أَمثَـٰلَكُم وَنُنشِئَكُم فِی مَا لَا تَعلَمُونَ}[الواقعة ٥٨-٦١] (آیا نطفهای را که (در رحم همسرانتان) میریزید، دیدهاید؟ * آیا شما او را میآفرینید یا ما آفریدگاریم؟ * ما در میان شما مرگ را مقدر کردیم و ما ناتوان (از آن) نیستیم * که همانند شما را جایگزین کنیم، و شما را به صورتی که آن را نمیدانید باز آفرینیم)
اگر بگویند: بدون ایجاد کننده به وجود آمدهایم، میگوییم: عقلا محال است زیرا هر حادثی محدثی دارد، اینگونه آشکار میشود که حدوث (به وجود آمدن آنان) به وسیلهی محدِث و وجود آورندهای بوده است که همان الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ که واجب الوجود است میباشد.
در مورد آسمانها و زمین نیز همین طور گفته میشود؛ میگوییم: چه کسی آسمانها و زمین را به وجود آورده است؟ الله متعال؛ اما آسمانها و زمین، آبی در زیر عرش بودهاند همان گونه که الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میفرماید: {وَهُوَ ٱلَّذِی خَلَقَ ٱلسَّمَـٰوَ ٰتِ وَٱلأَرضَ فِی سِتَّةِ أَیَّام وَكَانَ عَرشُهُۥ عَلَى ٱلمَاۤءِ}[هود ۷] (او کسی است که آسمانها و زمین را در شش روز آفرید، و عرش او بر آب بود) که الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ آسمانها و زمین را از همین آب آفرید، الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میفرماید: {أَوَلَم یَرَ ٱلَّذِینَ كَفَرُوۤا أَنَّ ٱلسَّمَـٰوَ ٰتِ وَٱلأَرضَ كَانَتَا رَتقا فَفَتَقنَـٰهُمَا} [الأنبياء ۳۰] : (آیا کسانی که کافر شدند؛ ندیدند که آسمانها و زمین به هم پیوسته بودند، پس (ما) آنها را از یکدیگر باز کردیم) یعنی آنچه بین آن دو بود را از هم جدا نمودیم، {وَجَعَلنَا مِنَ ٱلمَاۤءِ كُلَّ شَیءٍ حَیٍّ} [سورة الأنبياء ۳۰] (هر چیز زندهای را از آب پدید آوردیم)، این پاسخ ملاحده است، اگر سر باز زدند و چیزی غیر از آنچه بر آن هستند را قبول نکردند پس آنان مکابره میکنند (به زور از قبول حق، سر باز میزنند) و سخن الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ در مورد آل فرعون پیرامون آنها صدق میکند که فرمود: {وَجَحَدُوا بِهَا وَٱستَیقَنَتهَاۤ أَنفُسُهُم ظُلما وَعُلُوّا} [النمل ۱۴] (آن را از روی ستم و سرکشی انکار کردند، در حالی که قلبهایشان بدان یقین داشت).
***