(۳۲) تعیین جنسیت نوزاد و حکم آن در اسلام

(۳۲) سوال: شیخ بزرگوار محمد بن عثیمین! اخیرا شاهد شیوع آنچه پیرامون تعیین نوع نوزاد که مذکر یا مؤنث است هستیم لذا می‌پرسیم: حکم این کار دانشمندان پزشکی در آمریکا و ژاپن چیست؟ آیا حرام است؟ رابطه‌ی این آیه‌ای که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در آن چنین می‌فرماید چیست؟ : أعوذ بالله من الشيطان الرجيم: {أَیَحسَبُ ٱلإِنسَـٰنُ أَن یُترَكَ سُدًى* ألَم یَكُ نُطفَة مِّن مَّنِیّ یُمنَىٰ* ثمَّ كَانَ عَلَقَة فَخَلَقَ فَسَوَّىٰ* فجَعَلَ مِنهُ ٱلزَّوجَینِ ٱلذَّكَرَ وَٱلأُنثَىٰۤ* ألَیسَ ذَ ٰ⁠لِكَ بِقَـٰدِرٍ عَلَىٰۤ أَن یُحـِیَ ٱلمَوتَىٰ}[القيامة ٣٦-٤٠] : (آیا انسان گمان می‌کند که (بی‌هدف و بدون حساب و جزا) به حال خود رها می‌شود؟ * آیا (او) نطفه‌ای از منی که (در رحم) ریخته می‌شود نبود؟ * آن گاه به صورت خون بسته درآمد، پس (الله او را) آفرید، و درست و استوار ساخت * پس از او زوج نر و ماده پدید آورد * آیا (چنین آفریدگاری) قادر نیست که مردگان را (دوباره) زنده کند؟)

جواب:

شیخ ابن عثیمین رَحِمَهُ‌الله جواب دادند:

احتمال دارد منظور سؤال کننده از سؤالی که مطرح نموده این باشد که (نوع مذکر و مؤنث بودن) یعنی دانستن این‌ که این جنین مذکر یا مؤنث است، همچنین احتمال دارد منظورش تعیین نوع مذکر یا مؤنث بودن باشد یعنی دانستن این‌ که این جنین مذکر یا مؤنث است که این مؤنث را مذکر قرار داده یا مذکر را مؤنث قرار دهند.

اولی – علم به این ‌که جنین مذکر یا مؤنث است – همان‌طور که سؤال کننده گفت مشهور است که آن را می‌دانند و این علم با آنچه در نصوص آمده که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ آنچه در رحم‌ها است را می‌داند منافاتی ندارد زیرا بدون شک الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ آنچه در رحم‌ها است را می‌داند، علم وی نیز با این ‌که احدی از مخلوقاتش آن را بداند منافاتی ندارد، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌داند و غیر از او نیز می‌داند.

علمی‌ که متعلق به جنین است به دو قسمت تقسیم می‌شود:

قسمت اول: قسمت محسوسی است که مخلوقات می‌توانند آن را بدانند؛ مانند مذکر و مؤنث بودن، بزرگ و کوچک بودن، رنگ و از این قبیل مسائل، این چیزها برای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ معلوم است و افرادی که دستگاه‌های امروزی دارند نیز این چیزها را می‌دانند که منافاتی بین این دو وجود ندارد.

قسمت دوم: علمی است که محسوس و قابل ادراک نیست، این علم عاقبت و سرنوشت جنین است که آیا زنده یا مرده خارج می‌شود؟ اگر زنده خارج شود آیا مدت زیادی در دنیا می‌ماند یا خیر؟ اگر باقی بماند کردارش نیک یا بد خواهد بود؟ اگر باقی بماند رزقش فراخ یا تنگ خواهد بود؟ و از این قبیل معلوماتِ پنهانی که حسی نیستند، این نوع از علم متعلق به جنین را کسی جز الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ نمی‌داند، کسی نمی‌تواند آن را بداند، هر کس ادعا کند آن را می‌داند دروغ‌گو است و هر کس این شخص را در این مسأله تصدیق کند این فرموده‌ی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را تکذیب کرده است: {قُل لَّا یَعلَمُ مَن فِی ٱلسَّمَـٰوَ ٰ⁠تِ وَٱلأَرضِ ٱلغَیبَ إِلَّا ٱللَّهُ} [النمل ۶۵] : (بگو: «در آسمان‌ها و زمین جز الله هیچ کس غیب نمی‌داند).

اما احتمال دوم که شامل سؤال است: این ‌که آنان توانسته‌اند مذکر را مؤنث قرار داده و مؤنث را مذکر قرار دهند که این ممکن نیست زیرا متعلق به خلقت و آفرینش الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است و الله تنها کسی است که مذکر و مؤنث قرار دادن به دست او است لذا برای هیچ مخلوقی ممکن نیست آنچه را الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ مذکر، مقدر نموده مؤنث قرار دهد یا آنچه را الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ مؤنث، مقدر نموده را مذکر قرار دهد؛ الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {لِّلَّهِ مُلكُ ٱلسَّمَـٰوَ ٰ⁠تِ وَٱلأَرضِ یَخلُقُ مَا یَشَاۤءُ یَهَبُ لِمَن یَشَاۤءُ إِنَـٰثا وَیَهَبُ لِمَن یَشَاۤءُ ٱلذُّكُورَ* أو یُزَوِّجُهُم ذُكرَانا وَإِنَـٰثا وَیَجعَلُ مَن یَشَاۤءُ عَقِیمًا إِنَّهُۥ عَلِیم قَدِیر}[الشورى ٤٩-٥٠] : (فرمان‌روایی آسمان‌ها و زمین از آن الله است، هر چه را بخواهد می‌آفریند، به هر کس بخواهد دختر می‌بخشد، و به هرکس بخواهد پسر می‌بخشد * یا پسر و دختر ـ هر دو ـ با هم می‌دهد، و هر کس را که بخواهد عقیم می‌گرداند، بی‌گمان او دانای قادر است.) همچنین آیه‌ای که سؤال کننده ذکر نمود: {أَلَم یَكُ نُطفَة مِّن مَّنِیّ یُمنَىٰ* ثمَّ كَانَ عَلَقَة فَخَلَقَ فَسَوَّىٰ* فجَعَلَ مِنهُ ٱلزَّوجَینِ ٱلذَّكَرَ وَٱلأُنثَىٰۤ} [القيامة ۳۷-۳۹] : (آیا (او) نطفه‌ای از منی که (در رحم) ریخته می‌شود نبود؟ * آن گاه به صورت خون بسته درآمد، پس (الله او را) آفرید، و درست و استوار ساخت * پس از او دو زوج نر و ماده پدید آورد).

چیزی که الان می‌گویم: این امری غیر ممکن است، همان ‌طور که نمی‌توانند نوزاد مذکر را تبدیل به مؤنث کرده و نوزاد مؤنث را به مذکر تبدیل کنند همچنین برایشان ممکن نیست جنینی را که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ تقدیر نموده که مذکر باشد را مؤنث قرار دهند یا عکس آن، این چیزی است که در این مسأله بدان معتقد هستم.

***

تعداد بازدید: 4

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل محاسب بالعراق من محافظة صلاح الدين إلى فضيلة الشيخ محمد بن عثيمين نرى في الآونة الأخيرة ما شاع عن حقيقة تحديد نوع المولود ذكر أم أنثى، وبهذا نسأل توصل علماء الطب في أمريكا واليابان إلى ذلك، فهل هذا حرام؟ وما علاقة الآية الكريمة التي يقول الله فيها -عز وجل- أعوذ بالله من الشيطان الرجيم ﴿أَيَحْسَبُ الإنسَنُ أَن يُتْرَكَ سُدى * أَلَيكُ نُطْفَةً مِّن مَّتِي يني ثُمَّ كَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّى فَجَعَلَ مِنْهُ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ وَالْأُنى * أَلَيْسَ ذَلِكَ بِقَدِرٍ عَلَى أن يُحيي الموتى﴾ [القيامة: ٣٦-٤٠]؟

فأجاب رحمه الله تعالى: هذا السؤال الذي ذكره السائل يحتمل أن يريد بقوله : نوع الذكورة والأنوثة، أي: العلم بأن هذا ذكر أو أنثى، ويحتمل أن يكون مراده تحديد نوع الذكورة والأنوثة، أي: العلم بأن هذا ذكر وأنثى، أن يجعلوا هذه الأنثى ذكرًا، أو أن يجعلوا الذكر أنثى.

أما الأول – وهو العلم بأن الجنين ذكر أو أنثى-: فهذا كما قاله السائل، قد اشتهر أنهم يعلمون ذلك، وهذا العلم لا ينافي ما جاءت به النصوص من كون الله -سبحانه وتعالى- يعلم ما في الأرحام، فإن الله -تعالى- يعلم ما في الأرحام بلا شك، ولا ينافي علمه بذلك أن يكون أحد من خلقه يعلمه، فالله يعلم وكذلك غيره يعلم.

المعلوم الذي يتعلق بالجنين ينقسم إلى قسمين: الأول: قسم محسوس يمكن للخلق أن يعلموا به كالذكورة والأنوثة والكبر والصغر، واللون، وما أشبه ذلك، فهذا يكون معلوما عند الله عز وجل، وعند من يتوصل إلى علمه بالوسائل الحديثة، ولا منافاة بين الأمرين.

وأما المعلوم الثاني للجنين فهو المعلوم الذي ليس بمحسوس يدرك، وهو علم ماذا سيكون مآل هذا الجنين هل يخرج حيا أو ميتا؟ وإذا خرج حيًّا هل يبقى طويلا في الدنيا أو لا؟ وإذا بقي فهل يكون عمله صالحا أم سيئا؟ وإذا بقي فهل يكون رزقه واسعًا أو ضيقا ؟ وما أشبه ذلك من المعلومات الخفية التي ليست بحِسِيَّةٍ ، فهذا النوع من العلوم المتعلقة بالجنين هذا لا يعلمه إلا الله، ولا يستطيع أحد أن يعلمه، ومن ادعى علمه فهو كاذب، ومن صدقه في ذلك فقد كَذَّبَ قول الله عز وجل: ﴿قُل لَّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلَّا اللهُ﴾ [النمل: ٦٥].

أما الاحتمال الثاني ما يحمله سؤال السائل أنهم توصلوا إلى أن يجعلوا الذكر أنثى أو الأنثى ذكرًا، فهذا لا يمكن لأن هذا يتعلق بخلق الله -عز وجل، وهو الذي بيده التذكير والتأنيث، فلا يمكن لأحد من المخلوقين أن يجعل ما قدره الله ذكرًا أنثى، ولا يمكن أن يجعل ما قدره الله أنثى ذكرا، يقول الله عز وجل : ﴿لِلَّهِ مُلْكُ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ يَهَبُ لِمَن يَشَاءُ إِنَنا وَيَهَبُ لِمَن يَشَاءُ الذُّكُورَ * أَوْ يُزَوِّجُهُمْ ذُكْرَانًا وَإِنَاثًا وَيَجْعَلُ مَن يَشَاءُ عَقِيمًا إِنَّهُ عَلِيمٌ قَدِيرٌ﴾ [الشورى: ٤٩ -٥٠] ، وكذلك الآية التي ذكرها السائل: ﴿الم يك نُطْفَةً مِّن مَّنِي يُمْنَى ثُمَّ كَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّى * فَجَعَلَ مِنْهُ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ والأنثى﴾ [القيامة: ٣٧-٣٩].
فالذي أقوله الآن: إن هذا أمر غير ممكن، وكما أنهم لا يستطيعون أن يجعلوا الذكر المولود أنثى والأنثى المولودة ذكرًا، فكذلك لا يمكنهم أن يجعلوا الجنين الذي قدره الله ذكرًا أن يجعلوه أنثى أو العكس، هذا ما أعتقده في هذه المسألة.