سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۲۹) علاقه به مال و تاثیر آن بر عقیده

(۲۹) سوال: بیشتر مردم، علاقه‌ی بسیار زیادی نسبت به مال دارند؛ آیا این علاقه بر عقیده‌ی آنان تأثیری دارد؟

جواب:

دوست داشتن مال اگر انسان را از واجبات و مستحبات باز ندارد تأثیری بر عقیده و دین نخواهد داشت، اگر انسان را از عمل واجبی باز داشت پس مشغول شدن بدان حرام است. اگر انسان را از عمل مستحبی باز داشت پس مشغول شدن به مستحب بر مشغول شدن به مال  اولویت دارد. تصرفات انسان با مال به ناگزیر باید موافق با شریعت اسلامی باشد لذا معامله‌ای انجام نمی‌دهد که در آن ظلم، ربا  یا تقلب باشد، همچنین با مردم معامله‌ای نمی‌کند که در آن چیزی را مدعی شود که برای او نیست یا چیزی که بر علیه او است را انکار کند.

این‌ که انسان مال را دوست داشته باشد امری طبیعی است، همان‌گونه که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَٱلعَـٰدِیَـٰتِ ضَبحا*  فٱلمُورِیَـٰتِ قَدحا *  فٱلمُغِیرَ ٰ⁠تِ صُبحا* فأَثَرنَ بِهِۦ نَقعا* فوَسَطنَ بِهِۦ جَمعًا* إنَّ ٱلإِنسَـٰنَ لِرَبِّهِۦ لَكَنُود* ️وإِنَّهُۥ عَلَىٰ ذَ ٰ⁠لِكَ لَشَهِید* وإِنَّهُۥ لِحُبِّ ٱلخَیرِ لَشَدِیدٌ}[العاديات ۸-۱] : (سوگند به اسب‌های دونده که نفس زنان (به‌سوی میدان) پیش می‌رفتند * و سوگند به اسب‌هایی که (در اثر اصطکاک سم‌شان با سنگ‌ها) جرقۀ (آتش) ایجاد کردند * باز سوگند به اسب‌هایی که در صبح‌گاهان (بر دشمن) یورش برند * پس در آن هنگام گرد و غبار بر انگیرند.آن‌گاه به میان جمع (سپاه دشمن) در آیند، (و آن‌ها را محاصره کننده) * محققاً انسان در برابر (نعمت‌های) پروردگارش بسیار ناسپاس است *  بی‌گمان او بر این (ناسپاسی) گواه است * همانا او علاقه فراوان و شدیدی به مال دارد.) یعنی در دوست داشتن مال شدت دارد، همان ‌گونه که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَتُحِبُّونَ ٱلمَالَ حُبّا جَمّا} [الفجر ۲۰] : (مال و ثروت را بسیار دوست دارید)، اگر محبت انسان نسبت به مال بدین خاطر باشد که بخواهد آن را برای کارهای نیک، رشد دهد خوب است زیرا مال نیکو برای انسان نیکو بسیار خوب است، چه ‌بسیار مردانی بوده‌اند که خداوند آنان را ثروت‌مند نموده و الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به وسیله‌ی اموال آنان در جهاد در راه الله، نشر علم، کمک رسانی به نیازمندان و… سود رسانده است.

***

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أكثر الناس يحبون المال حبا شديدا، فهل يؤثر ذلك على عقيدتهم؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: إن حب المال لا يؤثر على العقيدة ولا على الدين إذا لم يشغل عن واجب أو مستحب، فإن شغل عن واجب كان الاشتغال به حراما، وإن شغل عن مستحب كان الاشتغال بالمستحب أولى من الاشتغال بالمال ولا بد أن يكون تصرف الإنسان بالمال على وفق الشريعة الإسلامية، فلا يعامل معاملة فيها ظلم أو ربا أو غش، ولا يعامل الناس بدعوى ما ليس له أو بإنكار ما هو عليه.

وحب المرء للمال أمر طبيعي، كما قال الله -تبارك وتعالى-: ﴿وَالْمَدِينَتِ ضَبْحًا فَالْمُورِبَتِ قَدْحًا فَالْمُغِيرَتِ صُبْعًا فَأَثَرْنَ بِهِ نَفْعًا فَوَسَطنَ بِهِ جمعا إِنَّ الإِنسَانَ لِرَبِّهِ لَكَنُودُ وَإِنَّهُ عَلَى ذَلِكَ لَشَهِيدٌ وَإِنَّهُ لِحُبْ الخَيرِ لَشَدِيدٌ﴾ [العاديات ۱-۸] أي: لحب المال، كما قال -تعالى -:﴿وَتُحِبُّونَ الْمَالَ حبَا جَمَّا﴾ [الفجر:۲۰] ، وإذا كانت محبة الإنسان المال من أجل أن ينميه ليعمل به عملا صالحا كان ذلك خيرا، فإنه نعم المال الصالح عند الرجل الصالح، وكم من أناس أغناهم الله فنفع الله -تعالى- بأموالهم في الجهاد في سبيل الله في نشر العلم في إعانة الملهوف، إلى غير ذلك.

مطالب مرتبط:

(۲۷) علاج وساوس شیطان

رسول‌ اللهﷺ داروی شفا بخش را به ما نشان داده‌اند: این‌ که از شیطانِ رانده شده به الله پناه برده و از این کار دست بکشیم....

ادامه مطلب …

(۳۰) تاثیر آیات ترغیب و ترهیب در قرآن بر مسلمان

انسان مادامی ‌که به آنچه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از ثواب و عقوبت خبر داده ایمان داشته و شکی ندارد عقیده‌اش سالم است لذا ترس و اندوهی بر وی نیست....

ادامه مطلب …

(۲۸) خواندن قرآن سبب ازدیاد قوّت ایمان

مادامی‌که بر دین اسلام ثابت ‌قدم هستی حیرتی که در ابتدای دعوتِ آنان بدان دچار شده‌ای ضرری برایت ندارد....

ادامه مطلب …

(۱۶) اركان ايمان

ارکان ایمان شش رکن دارد: این ‌که به الله، ملائکه‌اش، کتاب‌هایش، پیامبرانش، روز آخرت و - خیر و شر - قضا و قدر ایمان داشته باشی.

ادامه مطلب …

(۲۴) کدام بهتر است: اسلام یا ایمان؟

ایمان کامل‌تر است، اگر ایمان نیز به ‌تنهایی ذکر شده و گفته شود: مؤمن و کافر، ایمان شامل اسلام می‌شود اما اگر با هم ذکر شوند - همانند آیه‌ی سوره‌‌ی حجرات - ایمان در قلب و اسلام در جوارح است و ایمان کامل‌تر است....

ادامه مطلب …

(۲۲) فرق مسلمان و مؤمن

اسلام و ایمان با هم یاد می‌شوند و همچنین یکی بدون دیگری نیز یاد می‌شود، اگر با هم یاد شوند معنایشان فرق می‌کند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه