(۱۴) سبب وجود عقیده‌ی صحیح و عقیده‌ی اشتباه

(۱۴) سوال: سبب وجود عقیده‌ی صحیح و عقیده‌ی اشتباه چیست؟

جواب:

شیخ ابن عثیمین رَحِمَهُ‌الله جواب دادند:

این سؤال عجیبی است! بنابراین بگو: سبب وجود مؤمنان و کافران چیست؟ سبب وجود فاسقان و اهل‌طاعت چیست؟ می‌گوییم: سببش حکمت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است، همان‌گونه که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {هُوَ ٱلَّذِی خَلَقَكُمۡ فَمِنكُمۡ كَافِرࣱ وَمِنكُم مُّؤۡمِنࣱۚ}[التغابن ۲] : (او کسی است که شما را آفرید، پس -گروهی- از شما کافر هستند و -گروهی- از شما مؤمن‌ هستند) همچنین الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌‌فرماید: {وَلَوۡ شَاۤءَ رَبُّكَ لَجَعَلَ ٱلنَّاسَ أُمَّةࣰ وَ ٰ⁠حِدَةࣰۖ}[هود ۱۱۸] : (اگر پروردگارت می‌خواست همه‌ی مردم را یک امت قرار می‌داد) یعنی: بر یک دین و عقیده، اما: {وَلَا یَزَالُونَ مُخۡتَلِفِینَ * إلَّا مَن رَّحِمَ رَبُّكَۚ وَلِذَ ٰ⁠لِكَ خَلَقَهُمۡۗ}[هود ۱۱۸-۱۱۹] : (ولی -آن‌ها- همواره در اختلاف هستند مگر کسی ‌که پروردگارت -به وی- رحم کند و برای همین آن‌ها را آفریده است) اگر این اختلاف نبود آفرینش بهشت و جهنّم بیهوده می‌بود زیرا جهنم و بهشت نیازمند اهالی هستند پس به ‌ناچار اختلاف وجود دارد.

اما شایسته است بگوید: ضابطه‌ی عقیده‌ی صحیح و عقیده‌ی فاسد چیست؟ جوابمان بر این سؤال چنین است: هر آنچه موافق روش و منهجی باشد که رسول ‌الله ﷺ و اصحاب‌ ایشان رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُم بر آن بوده‌اند عقیده‌ای صحیح، و هرآنچه مخالف آنان باشد عقیده‌‌ای فاسد است.

در اعمال ‌ِبدنی نیز این‌گونه است: هرآنچه موافق آنچه رسول ‌الله ﷺ و اصحابش رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُم باشد عملی صالح و نیک، و هرآنچه این‌گونه نباشد عملی فاسد است. این سؤالی است که شایسته است درباره‌ی آن بپرسیم.

شایسته است جست‌ و ‌جو کنیم: آیا ما در عقیده و اعمال خویش موافق رسول ‌الله ﷺ و اصحابش هستیم یا مخالف؟

***

تعداد بازدید: 8

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما السبب في وجود عقيدة صحيحة وعقيدة خاطئة؟

فأجاب رحمه الله تعالى: هذا سؤال عجيب! يعني إذا قل: ما السبب في وجود مؤمنين وكافرين؟ ما السبب في وجود فاسقين وطائعين؟ ونقول: السبب في ذلك أن هذه حكمة الله عز وجل ، كما قال -تعالى-: ﴿هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ فَمِنكُمْ كَافِرُ وَمِنكُمْ تُؤْمِنُ ﴾ [التغابن: ٢]، وقال تعالى -: ﴿وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ جَعَلَ النَّاسَ أَمَةً وَاحِدَةٌ ﴾ [هود: ۱۱۸] أي: على دين واحد وعقيدة واحدة، ولكن: ﴿وَلَا يَزَالُونَ مُخْتَلِفِينَ إِلَّا مَن رَحِمَ رَبُّكَ وَلِذَلِكَ خَلَقَهُمْ﴾ [هود: ١١٨-١١٩] ولولا هذا الاختلاف لكان خلق الجنة والنار عبئًا، لأن النار تحتاج إلى أهل، والجنة تحتاج إلى أهل، فلا بد من الاختلاف.

لكن ينبغي أن يقول: ما هو ضابط العقيدة الصحيحة والعقيدة الفاسدة؟ وجوابنا على هذا أن نقول ما كان موافقا لما كان عليه النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم- وأصحابه فهو عقيدة صحيحة، وما كان مخالفًا لهم فهو عقيدة فاسدة.
وكذلك في الأعمال البدنية ما كان موافقا لما كان عليه النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- وأصحابه فهو عمل صالح، وما لم يكن كذلك فهو عمل فاسد، وهذا هو الذي ينبغي أن نسأل عنه. ينبغي أن نبحث هل نحن في عقيدتنا وأعمالنا موافقون لما كان عليه النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم – وأصحابه أم مخالفون؟