۴۴۹ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم این گفتهی مردم عوام چیست: «برایمان برکت آوردی»، و «برکت، زیارتمان کرد»؟
جواب دادند: منظور عوام از این که میگویند: «برایمان برکت آوردی»، آن چیزی نیست که به نسبت الله عز وجل منظور دارند. بلکه منظورشان این است که با آمدن، برکت به ما رسید. نسبت دادن برکت به انسان، درست است. أسید بن حُضَیر رضی الله عنه وقتی که آیهی تیمّم به سبب گم شدن گردنبند عائشه رضی الله عنها نازل شد، گفت: «این اولین برکت شما نیست ای آل ابوبکر».
طلب برکت از دو حالت خارج نیست:
اول: طلب برکت به وسیلهی یک امر شرعیِ معلوم مثل قرآن باشد. الله تعالی میفرماید: {وَهَذَا كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ}[۱]، یعنی: { و این (قرآن)، کتاب خجسته و بابرکتی است که آن را فرو فرستادهایم}. یکی از برکاتش این است که هر کس به آن عمل کرده و به وسیلهی آن جهاد کند، فتح نصیبش میشود، و الله به وسیلهی او، مردمان زیادی را از شرک نجات میدهد. یکی دیگر از برکاتش این است که هر حرفی، ده ثواب دارد، و این باعث ازدیاد تلاش و وقت انسان میشود.
دوم: طلب برکت به وسیلهی یک امر حسّیِ معلوم باشد. مثل علم. مثلا: به علم و دعوت به سوی خیرِ فلان شخص تبرک جسته شود. اسید بن حُضَیر رضی الله عنه گفت: «این اولین برکت شما نیست ای آل ابوبکر». زیرا الله برخی امور خیر را بر دستان عدهای از مردم جاری میکند که آن را بر دستان دیگر مردم جاری نمینماید.
همچنین، برکات موهوم و باطلی وجود دارد؛ مثل آنچه که دجالان ادعا میکنند فلان میت که به زعم خودشان، یکی از اولیاء الله است، از برکتش بر شما نازل میکند و …. این چنین برکتی باطل بوده و هیچ اثری ندارد. گاهی ممکن است شیطان در این امر، اثری داشته باشد، اما جزء آثار حسی به حساب نمیآید. به طوری که شیطان در خدمت این شیخ است، و به این وسیله، فتنه ایجاد میکند.
اما چطور بفهمیم که این برکت، از برکات باطل است یا از برکات صحیح؟
به وسیلهی حال آن شخص دانسته میشود. اگر از اولیاء الله بوده، متقی و پیرو سنت است، و از بدعت دور است، الله عز و جل نیز خیر و برکتی بر دستان او جاری میکند که برای دیگران چنین چیزی وجود ندارد. اما اگر مخالف قرآن و سنت باشد، یا به باطل دعوت کند، برکتش موهوم بوده، و چه بسا شیاطین به او در راه باطلش، مساعدت کنند.
[۱] – سوره أنعام، آیه «۹۲».