۳۹۴ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا برای ما جایز است که در سلام به کفار، اول ما سلام کنیم؟ و وقتی آنها به ما سلام کردند، در جواب سلامشان چه بگوییم؟
جواب دادند: برای ما جایز نیست در سلام کردن به آنهایی که از شرق و غرب زمین به نزد ما می‌آیند و مسلمان نیستند، پیش دستی کنیم؛ زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم می‌فرماید: «در سلام کردن به یهود و نصاری، پیش دستی نکنید». روایت مسلم در صحیح خود.
وقتی آنها به ما سلام کردند، ما همان طور که به ما سلام کرده‌اند، جوابشان را می‌دهیم. به دلیل این فرموده‌ی الله تعالی: {وَإِذَا حُيِّيتُمْ بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا}[۱]، یعنی: {و هنگامی که به شما سلام می‌گویند، بهتر یا همانند آن پاسخ دهید}. سلام کردن آنها با تحیّت اسلامی، یعنی: «السلام علیکم» از دو حالت خارج نیست:
حالت اول: یا اینکه لام را آشکار تلفظ کرده، می‌گویند: «السلام علیکم». در این صورت ما می‌توانیم هم بگوییم: علیکم السلام، و هم می‌توانیم بگوییم: و علیکم.
حالت دوم: لام را آشکار تلفظ نکنند. مثلا بگویند: «السام علیکم». در این صورت ما فقط در جوابشان می‌گوییم: «وعلیکم». به این خاطر که یهود نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم می‌آمدند و با گفتن: «السام علیکم» به او سلام می‌کردند و لام را آشکار تلفظ نمی‌کردند، و سام به معنی مرگ است. منظورشان نفرین رسول الله صلی الله علیه وسلم با آروزی مرگ برای ایشان بود. رسول الله صلی الله علیه وسلم نیز به ما دستور دادند که به آنها بگوییم: «و علیکم». بنا بر این، وقتی به ما گفتند: «السام علیکم»، در جوابشان می‌گوییم: «و علیکم». یعنی بر شما هم مرگ باد. این چیزی است که سنت بر آن دلالت دارد.
اما اینکه ما اول به آنها سلام کنیم، این چیزی است که رسول الله صلی الله علیه وسلم ما را از آن نهی فرموده است.
[۱] – سوره نساء، آیه «۸۶».
