۲۵۲ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا سحر حقیقت دارد؟ و آیا پیامبر صلی الله علیه وسلم سحر شدند؟

جواب دادند: سحر، اثبات شده و هیچ شکی در آن نیست و حقیقت است. دلیل آن نیز قرآن و سنت است.

اما در قرآن کریم، الله تعالی سخن از ساحران فرعون به میان آورده که طناب‌ها و چوب دستی‌هایشان را انداختند، و چشمان مردم را سحر کرده و آنان را ترساندند، تا جایی که حتی موسی علیه الصلاة و السلام به خاطر سحر آنها، تصور می‌کرد آن طناب‌ها و چوب دستی‌ها حرکت می‌کنند، و در دلش دچار ترس شد. اما الله تعالی به او دستور داده چوب دستی‌اش را بیندازد. او نیز عصایش را انداخت، و در همان حال، عصایش تبدیل به ماری شد و همه‌ی دروغ‌های ساحران را بلعید، چنان که الله تعالی این داستان را حکایت کرده، می‌فرماید: {قَالُوا يَامُوسَى إِمَّا أَنْ تُلْقِيَ وَإِمَّا أَنْ نَكُونَ أَوَّلَ مَنْ أَلْقَى . قَالَ بَلْ أَلْقُوا فَإِذَا حِبَالُهُمْ وَعِصِيُّهُمْ يُخَيَّلُ إِلَيْهِ مِنْ سِحْرِهِمْ أَنَّهَا تَسْعَى . فَأَوْجَسَ فِي نَفْسِهِ خِيفَةً مُوسَى . قُلْنَا لَا تَخَفْ إِنَّكَ أَنْتَ الْأَعْلَى . وَأَلْقِ مَا فِي يَمِينِكَ تَلْقَفْ مَا صَنَعُوا إِنَّمَا صَنَعُوا كَيْدُ سَاحِرٍ وَلَا يُفْلِحُ السَّاحِرُ حَيْثُ أَتَى}[۱]، یعنی: {گفتند: ای موسی! (تو عصایت را) می‌اندازی یا ابتدا ما بیندازیم. گفت: بلکه شما بیندازید؛ ناگهان در اثر جادویشان چنین به نظر موسی رسید که ریسمان‌ها و عصاهایشان حرکت می‌کند. موسی در درونش ترسی احساس کرد. گفتیم: نترس؛ به‌راستی تو، چیره و برتری. آنچه را که در دست راست توست، بینداز تا آنچه را ساخته و پرداخته‌اند، ببلعد؛ جز این نیست که آنچه ساخته‌اند، افسون و نیرنگ جادوگر است. و جادوگر هر جا برود، رستگار نمی‌شود}. این موضوعی است که هیچ اشکالی در آن نیست. اما در سنت نیز احادیث متعددی در مورد اثبات سحر و تاثیر آن آمده است.

اما اینکه آیا رسول الله صلی الله علیه وسلم سحر شده‌اند؟ بله، از حدیثی که عایشه رضی الله عنها و دیگران روایت کرده‌اند، ثابت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم سحر شدند. به طوری که تصور می‌کردند کاری را انجام داده‌اند، در حالی که کاری انجام نداده بودند. اما الله تعالی دو سوره‌ی «قل أعوذ بربّ الفلق» و «قل أعوذ بربّ النّاس» را بر ایشان نازل فرمود و سپس به وسیله‌ی آن دو سوره، ایشان را شفا داد.

[۱] – سوره طه، آیات «۶۵-۶۹».