۲۴۹ – از شیخ رحمه الله در مورد مردمی سوال شده که خود را با آهن و سلاح میزنند و هیچ تاثیری بر آنها ندارد، و گمان میکنند که اولیای الله هستند.
جواب دادند: اینکه اینها با آهن یا غیر آهن خود را میزنند و چیزیشان نمیشود، نه دال بر صادق بودن آنهاست و نه دال بر این است که اولیاء الله هستند و نه دال بر این است که این یک کرامت برای آنهاست. بلکه این کار، نوعی سحر است که به وسیلهی آن، چشمان مردم را سحر میکنند. سحر این چنین است. زیرا موسی علیه الصلاة و السلام وقتی ساحران فرعون عصاها و طنابهای خودشان را انداختند، به او چنین خیالی دست داد که آنها مثل مار حرکت میکنند. چنان که الله عز و جل میفرماید: {سَحَرُوا أَعْيُنَ النَّاسِ وَاسْتَرْهَبُوهُمْ وَجَاءُوا بِسِحْرٍ عَظِيمٍ}[۱]، یعنی:{و چون (بساط سحرشان را) انداختند، چشمان مردم را جادو کردند و آنان را سخت ترساندند و جادوی بزرگی به میان آوردند}. بدون شک کاری که اینها انجام میدهند، نوعی سحر است و اصلا کرامت به حساب نمیآید.
این را بدان که: کرامت فقط مختص اولیاء الله است، و اولیاء الله آنهایی هستند که تقوای الهی داشته و بر دین او استقامت دارند، و کسانی هستند که الله تعالی آنها را چنین توصیف فرموده است: {أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ . الَّذِينَ آمَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَ}[۲]، یعنی: {بدانید که بر دوستان الله ترس و هراسی نیست و آنان غمگین نمیشوند. آنان که ایمان آوردند و تقوا و پرهیزکاری پیشه میکردند}. همچنین، هر کس ادعا کرد ولیّ است، ولیّ نیست، که در غیر این صورت، هر کسی چنین ادعایی میکرد. بلکه کسی که ادعای ولایت میکند، عملش را در میزان قرار میدهند: اگر مبنی بر ایمان و تقوا بود، ولیّ است. اما مجرّد اینکه ادعا کند ولیّ الله است، از تقوا به دور است. زیرا الله تعالی میفرماید: {فَلَا تُزَكُّوا أَنْفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَى}[۳]، یعنی: {پس خودستایی نکنید. او به کسی که تقوا پیشه کرده، کاملاً آگاهی دارد}. وقتی شخصی ادعا کند که یکی از اولیاء الله است، در واقع خود را تزکیه داده و ستوده است، و در این هنگام، مرتکب نافرمانی الله شده و کاری کرده که الله او را از آن نهی فرموده و این با تقوا، منافات دارد. بر این اساس، آنهایی که اولیاء الله هستند، خود را این گونه نمیستایند. بلکه به الله ایمان داشته و تقوای او را پیشهی خود میسازند و به بهترین نحوی که میتوانند، از او اطاعت میکنند، و مردم را با چنین ادعایی نمیفریبند تا آنها را از راه الله به در کنند.
[۱] – سوره أعراف، آیه «۱۱۶».
[۲] – سوره یونس، آیات «۶۲و۶۳».
[۳] – سوره نجم، آیه «۳۲».