سه‌شنبه 15 ربیع‌الثانی 1447
۱۵ مهر ۱۴۰۴
7 اکتبر 2025

۱۱۱ – آیا جن حقیقت دارد؟ و آیا تاثیری دارند؟ و علاج آن چیست؟

۱۱۱ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا جن حقیقت دارد؟ و آیا تاثیری دارند؟ و علاج آن چیست؟

جواب دادند: اما در مورد زندگی جنیان، الله به آن آگاه‌تر است. اما ما همین قدر می‌دانیم که جنیان، دارای اجسام حقیقی بوده و از آتش خلق شده‌اند، و می‌خورند و می‌آشامند و ازدواج می‌کنند و دارای ذریّه هستند. چنان که الله تعالی در مورد شیطان می‌فرماید: {أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُو}[۱]، یعنی: {آیا او (شیطان) و ذریه‌اش را به غیر از من به دوستی می‌گیرید، در حالی که آنان دشمنان شمایند}، و اینکه آنها مکلّف به عبادات هستند. رسول الله صلی الله علیه وسلم به سوی آنها فرستاده، و آنها نیز حضور یافته و قرآن را استماع نمودند، چنان که الله تعالی می‌فرماید: {قُلْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا . يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ وَلَنْ نُشْرِكَ بِرَبِّنَا أَحَدًا}[۲]، یعنی: {بگو به من وحی شده که گروهی از جن‌ها (به قرآن) گوش دادند و گفتند: به راستی ما قرآن شگفت آوری شنیدیم. که به سوی راه راست هدایت می‌کند؛ پس به آن ایمان آوردیم و هرگز هیچ کس را شریک پروردگارمان قرار نمی‌دهیم}، و چنان که می‌فرماید: {وَإِذْ صَرَفْنَا إِلَيْكَ نَفَرًا مِنَ الْجِنِّ يَسْتَمِعُونَ الْقُرْآنَ فَلَمَّا حَضَرُوهُ قَالُوا أَنْصِتُوا فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوْا إِلَى قَوْمِهِمْ مُنْذِرِينَ . قَالُوا يَاقَوْمَنَا إِنَّا سَمِعْنَا كِتَابًا أُنْزِلَ مِنْ بَعْدِ مُوسَى مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ وَإِلَى طَرِيقٍ مُسْتَقِيمٍ}[۳]، یعنی: {و زمانی را (یاد کن) که گروهی از جنیان را به سوی تو متوجه کردیم که قرآن می‌شنیدند. و چون نزدش حضور یافتند، گفتند: ساکت باشید. و هنگامی که تلاوت قرآن پایان یافت، در حالی که بیم دهنده بودند، به سوی قومشان بازگشتند. گفتند: ای قوم ما! همانا ما کتابی شنیدیم که پس از موسی نازل شده و تصدیق کننده‌ی کتاب‌های پیشین است؛ به سوی حق و به راه راست هدایت می‌کند}. نیز از رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت که به جنیانی که نزد او آمده بودند، و از او در مورد زادشان پرسیدند، فرمود: «هر استخوانی که اسم الله بر آن ذکر شده باشد، غذای شماست، که بیشتر از اول، گوشت بر آن خواهد بود»، و نیز آنها – منظورم جنیان هستند – وقتی که انسان مشغول غذا شود و اسم الله را ذکر نکند، در خوردن غذا با انسان مشارکت می‌کنند، و به همین خاطر است که بسم الله گفتن هنگام خوردن و نوشیدن، چنان که رسول الله صلی الله علیه وسلم به آن دستور داده، واجب است. بر این اساس، جن، موجودی حقیقی و واقعی است، و انکار آن، انکار قرآن و کفر به الله عز و جل است. همچنین آنها مورد امر و نهی قرار می‌گیرند و کافران آنها به دوزخ وارد می‌شوند. چنان که الله تعالی می‌فرماید: قَالَ ادْخُلُوا فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ فِي النَّارِ كُلَّمَا دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَهَا}[۴]، یعنی: {(الله) می‌فرماید: با امت‌هایی از جن و انسان‌هایی که پیش از شما بوده‌اند، وارد دوزخ شوید، هر گاه گروهی وارد دوزخ شوند، گروه همانند خود را نفرین می‌کنند}، و مومنان آنان نیز وارد بهشت می‌شوند، به این دلیل که الله می‌فرماید: { وَلِمَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِ جَنَّتَانِ . فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ . ذَوَاتَا أَفْنَانٍ . فَبِأَيِّ آلَاءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ}[۵]، یعنی: {و کسی که از ایستادن در حضور پروردگارش ترسیده باشد، دو باغ دارد. پس کدامین نعمت پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ دو باغ که پر از شاخسارند. پس کدامین نعمت پروردگارتان را انکار می‌کنید}، و خطاب قرآن شامل انس و جن می‌شود. به این دلیل که می‌فرماید: { يَامَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِنْكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي وَيُنْذِرُونَكُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَذَا قَالُوا شَهِدْنَا عَلَى أَنْفُسِنَا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَشَهِدُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ}[۶]، یعنی: {ای جن‌ها و ای انسان‌ها! آیا برای شما پیامبرانی از میان خودتان نیامدند که آیات مرا برایتان بازگو می‌کردند و به شما نسبت به دیدار امروزتان هشدار می‌دادند؟ گویند: «(آری) به زیان خود گواهی دهیم». زندگی دنیا آنان را فریفت و به زیان خود گواهی می‌دهند و اعتراف می‌کنند که کافر بوده‌اند}، و دیگر آیات و نصوصی که دال که بر مکلف بودن آنهاست و اینکه اگر ایمان آوردند، وارد بهشت و اگر ایمان نیاوردند وارد جهنم می‌شوند.

اما تاثیرشان بر انسان نیز در واقع حال، وجود دارد. آنها بر انسان تاثیر می‌گذارند؛ یا اینکه وارد بدن انسان می‌شوند و انسان دچار حالتی شبیه صرع شده و درد او را فرا می‌گیرد و یا با ترساندن و وحشت ایجاد کردن و امثال آن، اثر از خود به جا می‌گذارند.

اما راه علاج و درمان از تاثیرات جن، با خواندن اوراد و اذکار شرعی مثل قرائت آیت الکرسی است. زیرا هر کس آیت الکرسی را در شب بخواند، تا وقتی که شب را به صبح برساند، محافظی از جانب الله بر اوست که نمی‌گذارد شیطان به او نزدیک شود.


[۱] – سوره کهف، آیه «۵۰».

[۲] – سوره جن، آیات «۱و۲».

[۳] – سوره احقاف، آیات «۲۹و۳۰».

[۴] – سوره أعراف، آیه «۳۸».

[۵] – سوره الرحمن، آیات «۴۶-۴۹».

[۶] – سوره أنعام، آیه «۱۳۰».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(111) وسئل فضيلة الشيخ: هل للجن حقيقة؟ وهل لهم تأثير؟ وما علاج ذلك؟

فأجاب قائلاً : أما حقيقة حياة الجن فالله أعلم بها ولكننا نعلم أن الجن أجسام حقيقية وأنهم خلقوا من النار وأنهم يأكلون ويشربون ويتزاوجون ولهم ذرية كما قال الله تعالى في الشيطان : ( أفتتخذونه وذريته أولياء من دوني وهم لكم عدو‌) (سورة الكهف، الآية ” 50 “) وأنهم مكلفون بالعبادات فقد أرسل إليهم النبي ﷺ وحضروا واستمعوا القرآن كما قال الله تعالى : ( قل أوحي إلي أنه استمع نفر من الجن فقالوا إنا سمعنا قرآنا عجباً. يهدي إلى الرشد فآمنا به ولن نشرك بربنا أحداً‌) (سورة الجن، الآيتان ” 1-2″) و كما قال تعالى: ( وإذ صرفنا إليك نفراً من الجن يستمعون القرآن فلما حضروه قالوا أنصتوا فلما قضي ولوا إلى قومهم منذرين . قالوا يا قومنا إنا سمعنا كتاباً أنزل من بعد موسى مصدقاً لما بين يديه يهدي إلى الحق وإلى طريق مستقيم‌) (سورة الأحقاف، الآيتان ” 29-30 “) إلى آخر الآيات. وثبت عن النبي ﷺ أنه قال للجن الذين وفدوا إليه وسألوه الزاد قال: ” لكم كل عظم ذكر اسم الله عليه تجدونه أوفر ما يكون لحماً ” وهم أعني الجن يشاركون الإنسان إذا أكل ولم يذكر اسم الله على أكله، ولهذا كانت التسمية على الأكل واجبة وكذلك على الشرب كما أمر بذلك النبي ﷺ وعليه فإن الجن حقيقة واقعة وإنكارهم تكذيب للقرآن وكفر بالله عَزَّوَجَلَّ وهم يؤمرون ، وينهون ويدخل كافرهم النار كما قال الله تعالى : (قال ادخلوا في أمم خلت من قبلكم من الجن والإنس في النار كلما دخلت أمة لعنت أختها) (سورة الأعراف، الآية ” 38″) ومؤمنهم يدخل الجنة أيضاً لقوله تعالى : ( ولمن خاف مقام ربه جنتان . فبأي آلاء ربكما تكذبان . ذواتا أفنان . فبأي آلاء ربكما تكذبان) (سورة الرحمن، الآيات ” 46-49″).والخطاب للجن والإنس. ولقوله تعالى : ( يا معشر الجن والإنس ألم يأتكم رسل منكم يقصون عليكم آياتي وينذرونكم لقاء يومكم هذا قالوا شهدنا على أنفسنا وغرتهم الحياة الدنيا وشهدوا على أنفسهم أنهم كانوا كافرين (سورة الأنعام، الآية ” 130 “) إلى غير ذلك من الآيات والنصوص الدالة على أنهم مكلفون يدخلون الجنة إذا أمنوا ويدخلون النار إذا لم يؤمنوا.

أما تأثيرهم على الإنس فإنه واقع أيضاً فإنهم يؤثرون على الإنس، إما أن يدخلوا في جسد الإنسان فيصرع ويتألم، وإما أن يؤثروا عليه بالترويع والإيحاش وما أشبه ذلك.

والعلاج من تأثيرهم بالأوراد الشرعية مثل قراءة آية الكرسي، فإن من قرأ آية الكرسي في ليلة لم يزل عليه من الله حافظ ولا يقربه شيطان حتى يصبح.

مطالب مرتبط:

۱۰۹ – آیا ابلیس از ملائکه است؟

۱۰۹ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا ابلیس از ملائکه است؟ جواب دادند: ابلیس از ملائکه نیست. زیرا ابلیس از آتش و ملائکه از نور خلقت شده‌اند، و نیز از این جهت که طبیعت ابلیس با طبیعت ملائکه، یکی نیست. الله، ملائکه را چنین توصیف کرده: {لَا يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا […]

ادامه مطلب …

۱۱۳ – حکم به خدمت در آوردن جن

 113 – از شیخ رحمه الله در مورد حکم خدمت کردن جن به انسان سوال شد. جواب دادند: شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله در مجلد ۱۱ از مجموع الفتاوی سخنی می‌گوید که مقتضای آن چنین است: به خدمت گرفته شدن جن توسط انسان، دارای سه حالت است: اول: او را در طاعت الله به […]

ادامه مطلب …

۱۱۵ – آیا جن، علم غیب دارد؟

۱۱۵ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا جن، غیب می‌دانند؟ جواب دادند: خیر، جنیان از غیب بی اطلاعند، و جز الله، هیچ کس در آسمان‌ها و زمین، غیب نمی‌داند، و این فرموده‌ی الهی را بخوان: { فَلَمَّا قَضَيْنَا عَلَيْهِ الْمَوْتَ مَا دَلَّهُمْ عَلَى مَوْتِهِ إِلَّا دَابَّةُ الْأَرْضِ تَأْكُلُ مِنْسَأَتَهُ فَلَمَّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ الْجِنُّ […]

ادامه مطلب …

۱۰۸ – آیا جن، نوعی از ملائکه هستند؟

۱۰۸ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا جن، نوعی از ملائکه هستند؟ جواب دادند: جنیان از ملائکه نیستند. چون ملائکه از نور و جنیان از آتش خلق شده‌اند. الله تعالی می‌فرماید: {وَالْجَانَّ خَلَقْنَاهُ مِنْ قَبْلُ مِنْ نَارِ السَّمُومِ}[۱]، یعنی: {و پیش از آن، جن را از آتش سوزان آفریدیم}، و از رسول الله […]

ادامه مطلب …

۱۱۹ – آیا جنّیان به رسالت محمد ﷺ و پیامبران قبل از او، ایمان آورده‌اند؟ عبادت آنها چگونه است؟

۱۱۹ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا جنیان به رسالت محمد ﷺ و پیامبران قبل از او، ایمان آورده‌اند؟ آیا حج بر آنان نیز فرض است؟ و اگر بله، کجا حج می‌کنند؟ جواب دادند: بدون شک، جنیان نیز مکلّف به طاعت الله سبحانه و تعالی هستند و در میان آنها مسلمان و کافر […]

ادامه مطلب …

۱۱۶ – حکم احضار کردن جن

۱۱۶ – از شیخ رحمه الله سوال شد: کسانی هستند که با طلسم‌هایی، اجنه را احضار کرده و آنها را وادار می‌کنند که گنج‌هایی را که در زمان‌های قدیم در زمین مدفون شده‌اند را برایشان خارج کنند. حکم چنین کاری چیست؟ جواب دادند: این کار جایز نیست. زیرا این طلسم‌ها که با آن اجنه را […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه