دوشنبه 22 جمادی‌الثانی 1446
۲ دی ۱۴۰۳
23 دسامبر 2024

۶ – اصول اهل سنت و جماعت در عقیده و دیگر امور دین

۶ – از شیخ رحمه الله در مورد اصول اهل سنت و جماعت در عقیده و دیگر امور دین، پرسیده شد.

جواب دادند: قاعده‌ی اهل سنت و جماعت در عقیده و دیگر امور دین، تمسک به کتاب الله و به سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم و هدایت و سنتی است که خلفای راشدین رضی الله عنهم بر آن بودند. دلیل آن، فرموده‌ی الله تعالی است که می‌فرماید: ( قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ[۱] )، یعنی: ( بگو اگر الله را دوست دارید، پس از من پیروی کنید، که الله شما را دوست می‌دارد )، و به این خاطر که می‌فرماید: ( مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَمَنْ تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا[۲] )، یعنی: ( کسی که از پیامبر اطاعت کند، یقینا از الله اطاعت کرده است، و کسی که روی گردان شود، پس ما تو را بر آنها نگهبان نفرستاده‌ایم )، و به خاطر این فرموده‌ی الله تعالی: ( وَمَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا[۳] )، یعنی: ( و آنچه پیامبر برای شما آورد، پس آن را بگیرید، و شما را از هر چه باز داشت، پس از آن دست بکشید )، و گر چه این آیه در مورد تقسیم غنایم است، ولی از باب اولی در مورد امور شرعی، مصداقیت دارد. زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم در روز جمعه برای مردم خطبه می‌خواند و می‌فرمود: ( اما بعد، به درستی که بهترین سخن، کلام الله است، و بهترین هدایت، هدایت محمد صلی الله علیه وسلم ، و بدترین امور، امور جدید در دین هستند و هر امر جدیدی در دین، بدعت هست، و هر بدعتی گمراهی است و هر گمراهی در آتش است ). و به خاطر این فرموده‌ی ایشان صلی الله علیه وسلم: ( بر شما باد عمل به سنت من و سنت خلفای راشدین هدایت یافته‌ی بعد از من. به آن چنگ زنید، و آن را محکم بگیرید، و از امور جدید در دین، بر حذر باشید. بدون شک هر امر جدیدی در دین، بدعت است، و هر بدعتی گمراهی است )؛ و نصوص در این باره بسیار زیاد هستند. بنا بر این طریقه‌ی اهل سنت و جماعت و منهجشان، تمسک کامل به کتاب الله و سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم و سنت خلفای راشدین هدایت یافته‌ی بعد از رسول الله صلی الله علیه وسلم است. از جمله منهج و طریقه‌ی اهل سنت این است که دین را اقامه نموده و در آن دچار تفرق نمی‌شوند. این را برای عمل به فرموده‌ی الله تعالی انجام می‌دهند که فرمود: ( شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ[۴] )، یعنی: ( دینی را برای شما تشریع کرد، همان گونه که به نوح توصیه کرده بود، و از آنچه بر تو وحی کرده‌ایم، و به ابراهیم و موسی و عیسی سفارش کرده‌ایم، که دین را برپای دارید و در آن، فرقه فرقه نشوید ). آنها اگر چه اختلافی به خاطر برخی مسائل اجتهادی بینشان به وجود آید، اما باعث اختلاف قلبی بین آنها نمی‌شود. بلکه آنها را با همدیگر انیس و دوست می‌یابی؛ حتی اگر این اختلاف که به خاطر اجتهاد است، بین آنها به وجود آید.


[۱] – سوره آل عمران، آیه «۳۱».

[۲] – سوره نساء، آیه «۸۰».

[۳] – سوره حشر، آیه «۷».

[۴] – سوره شوری، آیه «۱۳».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

( 6 ) وسئل فضيلته : عن أصول أهل السنة والجماعة في العقيدة وغيرها من أمور الدين ؟

فأجاب بقوله : قاعدة أهل السنة والجماعة في العقائد وغيرها من أمور الدين، هو التمسك التام بكتاب الله وسنة رسوله صلى الله عليه وسلم وما عليه الخلفاء الراشدون من هدي وسنة، لقول الله تعالى : ( قل إن كنتم تحبون الله فاتبعوني يحببكم الله‌) (سورة آل عمران، الآية ” 31 “) ولقوله تعالى : ( من يطع الرسول فقد أطاع الله ومن تولى فما أرسلناك عليهم حفيظاً‌) (4 سورة النساء، الآية ” 80 “). ولقول الله تعالى : ( وما آتاكم الرسول فخذوه وما نهاكم عنه فانتهوا‌) (سورة الحشر، الآية ” 7 “) .

وهذا وإن كان في قسمة الغنائم فهو في الأمور الشرعية من باب أولى، ولأن النبي صلى الله عليه وسلم كان يخطب الناس يوم الجمعة، فيقول : : ” أما بعد فإن خير الحديث كتاب الله، وخير الهدي هدي محمد صلى الله عليه وسلم وشر الأمور محدثاتها، وكل محدثة بدعة، وكل بدعة ضلالة، وكل ضلالة في النار ” .
ولقوله صلى الله عليه وسلم : ” عليكم بسنتي، وسنة الخلفاء الراشدين المهديين من بعدي، تمسكوا بها، وعضوا عليها بالنواجذ، وإياكم ومحدثات الأمور، فإن كل محدثة بدعة، وكل بدعة ضلالة” .
والنصوص في هذا كثيرة، فطريق أهل السنة والجماعة ومنهاجهم هو التمسك التام بكتاب الله وسنة رسوله صلى الله عليه وسلم وسنة الخلفاء الراشدين المهديين من بعده، ومن ذلك أنهم يقيمون الدين ولا يتفرقون فيه امتثالاً لقول الله تعالى : ( شرع لكم من الدين ما وصي به نوحاً والذي أوحينا إليك وما وصينا به إبراهيم وموسى وعيسى أن أقيموا الدين ولا تتفرقوا فيه‌) (سورة الشورى، الآية ” 13 “) . وهم وإن حصل بينهم من الخلاف ما يحصل مما للاجتهاد فيه مساغ، فإن هذا الخلاف لا يؤدي إلى اختلاف قلوبهم بل تجدهم متآلفين متحابين، وإن حصل منهم هذا الاختلاف الذي طريقه الاجتهاد .

مطالب مرتبط:

۵ – آیا خریدن انجیل جایز است؟

حکم خرید «انجیل» یا به اصطلاح امروزی «بایبل»، چیست؟ آیا برای مسلمان جایز است برای آگاهی از کلام الله به بنده و فرستاده‌اش عیسی عَلَيْهِ‌الصَّلَاةُوَالسَّلَام، انجیل بخرد؟

ادامه مطلب …

۳ – شرک مشرکین زمان رسول الله ﷺ

شرکی که مشرکین در زمان رسول الله ﷺ به آن دچار بودند شرک در ربوبیت نبود. زیرا قرآن کریم دال بر این است که آنها فقط در عبادت، شرک می‌ورزیدند. آنها غیر الله را همراه با الله عبادت می­کردند، و این شرکی است که انسان را از دین خارج می‌کند.

ادامه مطلب …

۲ – آیا ایمان همان توحید است؟

توحید: «یکتا دانستن الله عز و جل به هر چیزی است که مختص او بوده و برایش واجب است». و ایمان: «تصدیقی است که متضمن قبول و اذعان باشد». بین این دو، عموم و خصوص وجود دارد. هر موحدی، مومن است، و هر مومنی، به معنای عام آن، موحد است. اما گاها توحید خاص­تر از ایمان و ایمان خاص­تر از توحید است.

ادامه مطلب …

۴ – گرفتن عقیده از احادیث آحاد

حکم احادیث آحاد در باب عقیده و پاسخ به کسی که معتقد است عقیده، با حدیث آحاد ثابت نمی‌شود و می‌گوید عقیده نیز بر ظنّ بنا نمی‌شود و حدیث آحاد ظنّی است و یقین را نمی‌رساند.

ادامه مطلب …

۱ – تعریف توحید و انواع آن

توحید از نظر لغوی یعنی چیزی را واحد قرار دادن و این منظور با نفی و اثبات تحقق می‌­یابد: نفی حکم از هر چیزی که غیر از موحَّد است، و اثبات آن برای او... تعریف انواع توحید (توحید ربوبیت، توحید الوهیت، توحید اسماء و صفات)

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه