(۶۷۸۱) سوال: من جوانی ۲۲ ساله هستم و نماز می‌خوانم – والله را به خاطر آن سپاسگزارم – اما اخیراً دچار یک حالت روانی شده‌ام که همان غرور – یعنی کبر – است و طبیعت کسی که به این بیماری مبتلا می‌شود این است که در او نفاق، ریا و بسیاری از این امور پدید می‌آید و من سعی کرده‌ام خودم را با مراجعه به پزشک و همچنین با قرآن درمان کنم اما تاثیری نداشته است؛ سوال من این است: آیا نماز و روزه من در حالی که در این حالت هستم قبول می‌شود؟ با توجه به این که من از این صفات مذموم بیزارم اما نتوانسته‌ام از آن‌ها خلاص شوم زیرا این حالت‌ها خارج از اراده من هستند، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به شما جزای خیر دهد؟

جواب:

بر کسی که به یک بیماری روانی – مانند وسواس‌ها و غیره – مبتلا شده است، واجب است که به پروردگارش پناه ببرد و با اصرار و امید به اجابت و حسن ظن به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بسیار دعا کند و اگر این حالت بر او غلبه کرد و نتوانست در برابر آن مقاومت کند، در این صورت چیزی بر او نیست زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {لَا یُكَلِّفُ ٱللَّهُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَاۚ} [سوره البقرة: ۲۸۶]: (الله هیچ کس را جز به‌اندازه توانش تکلیف نمی‌کند) و: {فَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ مَا ٱسۡتَطَعۡتُمۡ} [سوره التغابن: ۱۶]: (پس تا (جایی که) می‌توانید تقوای الله را پیشه کنید) و چون رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم فرموده است: «وَقَدْ وَجَدْتُمُوهُ؟. قَالُوا: نَعَمْ. قَال: ذَاكَ صَرِيحُ الْإِيمَانِ»[۱]: (آیا آن را در خود یافته‌اید؟ گفتند: بله، رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم فرمود: این، ایمان خالص است).

رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم دستور داد که هرکس به وسواس‌هایی در مواردی که حتی از آنچه که سوال‌کننده مطرح کرده بزرگتر است، دچار شد، به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پناه ببرد و از آن‌ها دوری کند و از این وسواس‌هایی که در نفس او واقع می‌گردد بی‌اعتنایی کند.

بنابراین این شخص باید به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از شیطان رانده شده پناه ببرد و از این وسواس‌ها دوری کند و خود را مشغول کار دیگری کند، ان شاء الله این وسواس‌ها از بین خواهند رفت و اگر برطرف شدن آن‌ها به تأخیر افتاد، نباید ناامید شود زیرا ناامیدی از رحمت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از گناهان کبیره است و هیچ‌گاه کسی در حالی که حسن ظن به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ دارد از رحمت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ ناامید نمی‌شود، ناامیدی از رحمت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به معنی سوءظن به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است.

 من از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌خواهم که این سوال‌کننده را از فتنه‌ها محفوظ نگه دارد و او را از شر شیطان رانده شده پناه دهد.

[۱] صحیح مسلم: كتاب الإيمان، باب بيان الوسوسة في الإيمان، وما يقوله من وجدها، شماره (۱۳۲).