سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۲۱۱) حکم قضای پنج نماز فرض بعد از آخرین جمعه‌ی رمضان

(۳۲۱۱) سوال: اهالی روستای ما در رمضان عادت دارند بعد از آخرین جمعه در رمضان، پنج نماز فرض: ظهر، عصر، مغرب، عشا و فجر را می‌خوانند و این نمازها را قضای فرض می‌دانند که انسان آن را نخوانده یا در رمضان آن را فراموش کرده است. حکم این نماز چیست؟ آیا اصلی در شریعت اسلامی دارد؟

جواب:

حکم این نماز چنین است که از جمله بدعت‌ها به شمار می‌رود و اصلی در شریعت اسلامی ندارد. این نماز فقط انسان را از پروردگارش دورتر می‌کند زیرا رسول الله ﷺ می‌فرماید: «كُلُّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ و كُلُّ ضَلَالَةٍ فِي النَارِ»: (هر بدعتی گمراهی است و هر گمراهی در آتش جهنم است) بنابراین بدعت‌ها هر چند که انجام دهندگانش آن را نیکو بپندارند و به خیال خود آن را نیک ببینند نزد الله متعال بد و زشت است زیرا پیامبرشان محمد ﷺ می‌فرماید: «كُلُّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ و كُلُّ ضَلَالَةٍ فِي النَارِ»: (هر بدعتی گمراهی است و هر گمراهی در آتش جهنم است) این نمازهای پنج‌گانه‌ که انسان آن را اعاده کرده و دوباره می‌خواند یا در آخرین روز از رمضان قضا می‌کند اصلی در شرع ندارد.

همچنین می‌گوییم: آیا خلل فقط در پنج نماز وجود داشته است؟ چه بسا در نمازهای چند روز خلل به وجود آمده است نه فقط چند نماز! مهم این است که هرگاه دانستی در نمازت خللی ایجاد شده که سبب بطلان آن می‌شود بدون تأخير آن را قضا کن زیرا رسول الله ﷺ فرموده است: «مَنْ نَامَ عَن صَلَاةٍ أو نَسِيَها فَلْيُصَلِّهَا إِذَا ذَكَرَهَا»: (هر کس از نمازی به خواب رفت یا آن را فراموش کرد باید هرگاه به یاد آورد آن نماز را بخواند) اما این که این پنج نماز را به گمان خود از روی احتیاط بخوانی فعلی ناپسند و منکر است که جایز نیست.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أهل قريتنا عندهم عادة في رمضان، وهي صلاتهم خمسة فروض الظهر والعصر والمغرب والعشاء والفجر، وذلك بعد صلاة آخر جمعة في رمضان، ويعتبرونها قضاء عن أي فرض لم يُصَلِّهِ الإنسان، أو نسيه في رمضان، فما الحكم في هذه الصلاة؟ وهل لها أصل في الشريعة الإسلامية أم لا؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: الحكم في هذه الصلاة أنها من البدع، وليس لها أصل في الشريعة الإسلامية، وهي لا تزيد الإنسان من ربه إلا بعدا؛ لأن رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول: «كل بدعة ضلالة، وكل ضلالة في النار».

فالبدع وإن اسْتَحْسَنَها مبتدعوها ورأوها حَسَنَةً في نفوسهم فإنها سيئة عند الله -عز وجل-؛ لأن نبيهم محمد صلى الله عليه وسلم يقول: «كُل بدعة ضلالة، وكل ضلالة في النار»، وهذه الصلوات الخمس التي يعيدها الإنسان، أو التي يقضيها في آخر يوم في رمضان، لا أصل لها في الشرع.

ثم نقول: هل الإخلال لم يكن إلا في خمس صلوات فقط؟ ربما كان في عدة أيام لا في عدة صلوات، والمهم أن ما علمت أنك يُحل فيه فاقضه متى علمت ذلك بدون تأخير؛ لقول الرسول عليه الصلاة والسلام: «من نام عن صلاة أو نَسِيهَا فَلْيُصِلُّهَا إذا ذكرها»، وأما أنك تفعل هذه الصلوات الخمس احتياطا كما زعمت، فإن هذا منكر ولا يجوز.

مطالب مرتبط:

(۳۲۱۲) حکم انجام دو سجده‌ی شکر بعد از سلام نماز

این دو سجده بدعت است و جایز نیست انسان الله را با آنچه مشروع نگردانیده عبادت کند...

ادامه مطلب …

(۳۲۰۹) شخصی بعد از نماز بلنده شده و سوره‌ی فاتحه را قرائت می‌کند و در پایان می‌گوید: تقدیم به پیامبر. حکم این کار چیست؟

بدعتی از بدعت‌ها است که در زمان پیامبر ﷺ و خلفای راشدین معروف نبوده است و هر آنچه در دین نوآوری شود سودی برای صاحبش نخواهد داشت....

ادامه مطلب …

(۳۲۱۳) حکم نماز اوّابین پس از مغرب

نماز مغرب سنت راتبه‌ای دارد که بعد از آن خوانده می‌شود و همان‌گونه که رسول الله ﷺ  آن را می‌خواند دو رکعت است که بعد از نماز خوانده می‌شود اما شش رکعت نماز که نماز اوّابین نامیده می‌شود اصلی از شریعت برایش نمی‌دانم....

ادامه مطلب …

(۳۲۰۷) حکم احیای شب قدر با اقامه نماز و اطعام در مسجد تا طلوع فجر

این کار صحیح نیست زیرا:....

ادامه مطلب …

(۳۲۱۰) نماز استغفار چیست؟

نمی‌دانم نمازی به اسم نماز استغفار وجود داشته باشد اما هرگاه انسان به طور کامل وضو بگیرد سپس دو رکعت نماز بخواند که حواسش در آن پرت نشود الله متعال گناهان گذشته‌اش را می‌آمرزد همان گونه که در حدیث عثمان بن عفان -رضی الله عنه- آمده است....

ادامه مطلب …

(۳۲۱۴) حکم نماز توبه کاران چیست؟

برخی از علما بر این نظر هستند که هرگاه انسان گناهی مرتکب شود شایسته است دو رکعت نماز خوانده و توبه کند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه