سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۱۸۵) آیا صحبت کردن در مسجد بدون مصلحت مانند صحبت کردن در مورد خرید و فروش جایز است؟

(۳۱۸۵) سوال: آیا صحبت کردن در مسجد بدون مصلحت مانند صحبت کردن در مورد خرید و فروش  جایز است؟

جواب:

بله، خرید و فروش، اجاره دادن و اجاره گرفتن در مسجد حرام است زیرا با هدف از بنای مساجد منافات دارد به همین دلیل پیامبر ﷺ می‌‌فرماید: «إذا رأيتم من يبيع أو يبتاع في المسجد فقولوا: لا أربح الله تجارتك»[۱]: (هرگاه دیدید کسی در مسجد خرید و فروش می‌‌کند بگویید: الله تجارتت را سودمند نگرداند).

همچنین ندا زدن برای گمشده هنگامی که انسان چیزی را گم کرده باشد سپس در مسجد بایستد و بگوید: ‌ای جماعت! چه کسی فلان چیز را دیده است؟ این کار حرام است زیرا مساجد برای چنین چیزی بنا نشده است.

اما اگر انسان گمشده‌‌ای را پیدا کند و به مردم بگوید: این مال چه کسی است؟ این امر آن آسان‌‌تر است از این که در مورد گمشده سؤال کند با این وجود می‌‌گوییم: به سوی درب مسجد و خیابان برو و در مورد هر چه می‌‌خواهی صحبت کن، در مورد خرید و فروش، گمشده و… این امر در قبال مساجد واجب است که رعایت شود.

اما اشکالی وجو دارد که برای بسیاری از مردم واقع می‌‌شود آن هم این است که مسکینی از کنار تو عبور می‌‌کند و طلب کمک می‌‌کند و همراه تو پول پنجاهی است ئ تو می‌‌خواهی فقط به او پول دهی بدهی؛ آیا جایز است به او پنجاهی بدهی و بگویی: به من چهل بده! این شخص در حقیقت قصد تجارت ندارد و صدقه جز با این کار کامل نمی‌‌شود زیرا بین دو امر است: یا این که او به تو چهل بدهد و تو به او ده بدهی و یا این که بگویی: ده نزد من نیست و او را رد کنی، لذا الله اعلم گمان می‌‌کنم این کار اشکالی ندارد زیرا هدف از این کار تجارت و امور دنیوی نیست بلکه هدف از آن آخرت است اما جز این کار چاره‌‌ای نیست لذا امیدوارم اشکالی نداشته باشد.


[۱] ترمذي: كتاب البيوع، باب النهي عن البيع في المسجد، شماره­ى (۱۳۲۱).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل الكلام في المسجد من غير المصلحة كبيع أو شراء يجوز؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم البيع والشراء والتأجير والاستئجار حَرَّم في المسجد ؛ لأنه ينافي ما بُنِيَتِ المساجد من أجله، ولهذا قال النبي صلى الله عليه وسلم: «إذا رأيتم من يبيع أو يبتاع في المسجد فقولوا: «لا أَرْبَحَ اللهُ تِجَارَتَكَ».

وكذلك إنشاد الضالة بأن يضيع للإنسان شيء، ثم يقف في المسجد: يا جماعة من وجد كذا وكذا؟ هذا حَرَام؛ لأن المساجد لم تُبنَ لهذا.

وأما إذا وجد الإنسان لُقَطَةٌ وقال للناس: لمن هذه؟ فهذا أهون مما إذا سأل عن الضائع، ومع ذلك نقول: أخرج إلى باب المسجد، إلى الشارع، وتكلم بما شئت ببيع أو بشراء أو بإنشاد ضالة، هذا هو الواجب نحو هذه المساجد.

لكن يبقى إشكال يقع عند كثير من الناس يمر بك مسكين يسأل، ومعك ورقة فئة خمسين، وأنت تريد أن تعطيه عشرة فقط، فهل يجوز أن تعطيه الخمسين وتقول: اعطني الأربعين؟ هذا في الحقيقة لا يقصد به التجارة ولا تتم الصدقة إلا به؛ لأنه بين أمرين إما أن يعطيك أربعين وتعطيه عشرة، وإما أن تقول: ما عندي عشرة وترد السائل فأظن والله أعلم أن مثل هذا لا بأس به؛ لأنه لا يقصد به التجارة، ولا يقصد به شيء من الدنيا، إنما يقصد به شيء للآخرة، لكن لا وسيلة لنا إلا هذا فأرجو ألا يكون في هذا بأس.

مطالب مرتبط:

(۳۱۸۴) آیا صحبت کردن دنیوی در مسجد گناه دارد؟

صحبت کردن در مسجد دو نمونه است:....

ادامه مطلب …

(۳۱۹۰) حکم نماز خواندن بر بام مسجد چیست؟

جایز است انسان بر بام مسجد و همچنین در زیر زمین مسجد نماز بخواند. مادامی که انسان داخل دیوارهای مسجد نماز بخواند جایز است اما هر چه به امام نزدیک‌تر باشد فضیلت بیشتری دارد....

ادامه مطلب …

(۳۲۰۳) آیا برای زن جایز است در روضه که بین منبر و اتاق عایشه -رضی الله عنها- است نماز بگزارد؟

بله برای زن جایز است در هر جای مسجد نماز بخواند به شرطی که در ازدحام با مردان واقع نشود....

ادامه مطلب …

(۳۱۸۸) حکم خواندن قرآن در مسجد با صدای بلند

در صورتی که جهری بخواند باعث مزاحمت برای آن‌‌ها شود و در صورتی که جهری بخواند باعث مزاحمت و اذیت کسانی که اطراف او هستند می‌‌شود به صورت جهری نخواند...

ادامه مطلب …

(۳۲۰۲) حکم اقامه‌ی نماز در مسجدی که به‌ صورت پراکنده برای برخی نمازها استفاده می‌شود

نماز خواندن در این مسجد مادامی که نماز جماعت در آن برپا می‌شود جایز است اما نماز خواندن در مسجدی که همه‌ی نمازها در آن برپا می‌شود بهتر است.....

ادامه مطلب …

(۳۲۰۰) آیا نمازخانه‌ی مدرسه حکم مسجد را دارد؟

نماز خانه‌ی مدرسه یا نماز خانه در خانه که انسان آن جا را برای نماز خواندن در آن آماده می‌کند حکم مسجد نمی‌گیرد بلکه فقط نماز خانه‌ای است که چون مردم در آن نماز می‌گزارند احترام دارد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه