(۵۳۳۷) سوال: در منطقهای غیر عربی کار میکردم که مشاهده کردم که مردی زن خود را سه طلاق داد ولی همچنان در خانهاش میباشد و چندین سال اینگونه گذشته است، آیا در شرع در نظر شما این جایز است؟
جواب:
برای سه طلاقه، سه وجه وجود دارد:
اول: طلاق بعد از طلاق باشد یعنی در دو طلاق اول به زن خود رجوع کند و خواه این رجوع در زمان عده باشد یا با عقد جدید که در این صورت (در صورت طلاق سوم) با نص و اجماع این زن بر او حرام است تا این که (زن) با کسی دیگر ازدواج کند زیرا اللهÀ میفرماید: {ٱلطَّلَـٰقُ مَرَّتَانِۖ فَإِمۡسَاكُۢ بِمَعۡرُوفٍ أَوۡ تَسۡرِیحُۢ بِإِحۡسَـٰنࣲ} [سوره البقرة: ۲۲۹] : (طلاق (رجعی) دوبار است پس (از آن یا باید همسر را) بطور شایسته نگاه داشتن، یا با نیکی رها کردن): تا جایی که میفرماید: {فَإِن طَلَّقَهَا فَلَا تَحِلُّ لَهُۥ مِنۢ بَعۡدُ حَتَّىٰ تَنكِحَ زَوۡجًا غَیۡرَهُۥۗ فَإِن طَلَّقَهَا} [سوره البقرة: ۲۳۰] : (پس اگر (شوهر برای بار سوم) او را طلاق داد، پس از آن (زن) برای او حلال نیست تا اینکه شوهری غیر از او ازدواج کند (و با او آمیزش جنسی نماید) پس اگر (شوهر بعدی) او را طلاق داد): یعنی شوهر دوم: {فَلَا جُنَاحَ عَلَیۡهِمَاۤ} : (گناهی برآن دو نیست): یعنی گناهی بر زن و شوهرش اولش نیست: {أَن یَتَرَاجَعَاۤ إِن ظَنَّاۤ أَن یُقِیمَا حُدُودَ ٱللَّهِۗ} [سوره البقرة: ۲۳۰] : (که (با ازدواج مجدد) به یکدیگر بازگردند، اگرآن دو پندارند که حدود الله را بر پا میدارند).
و مثال آن: مردی زن خود را طلاق دهد سپس به او رجوع کند یا عدهاش تمام شود سپس با عقد جدید با او ازدواج کند سپس دوباره او را طلاق دهد سپس به او رجوع کند یا عدهاش تمام شود و با او عقد جدید کند سپس برای بار سوم او را طلاق دهد که در این حالت با نص و اجماع ثابت است که برای او حلال نیست مگر این که با آن زن کسی دیگر ازدواج صحیح کند و با او جماع نیز داشته باشد.
دوم: بگوید: تو سه طلاقی.
سوم: بگوید: تو طلاقی، تو طلاقی، تو طلاقی که در این دو حالت بین اهل علم اختلاف است و جمهور علماء میگویند که سه طلاق واقع میشود و مانند حالت اول بائن است و برای او حلال نیست مگر بعد از ازدواج کردن با کسی دیگر؛ شیخ الاسلام ابن تیمیهË این نظر را اختیار کرده است که طلاق در این دو حالت (آخری) یک طلاق محسوب میگردد و مادامی که در عده میباشد، میتواند به او رجوع کند و اگر عده زن تمام شده است میتواند با او عقد کند و این قول نزد من راجح است.
و بر اساس چیزی که شنیدی،ای سوال کننده لذا اگر این مردی به زن خود را سه طلاق داده است با صفتی که در حالت آخر ذکر کردیم بوده است سپس با اعتماد بر فتوای (این دسته) از اهل علم رجوع کرده یا خودش اجتهاد کرده اگر از اهل اجتهاد است پس او همسرش میباشد و در آم مشکلی نیست اما اگر با صفت حالت اولی بوده، آن زن بر او حلال نیست و واجب که او را نصیحت کنی و برای او بیان کنی که حرام است و اگر هدایت شد و از او جدا شد پس همان است (که باید باشد)وگرنه والیان امور را باخبر ساز تا آنچه در مورد این مرد باید انجام گیرد را انجام دهند.