(۵۱۹۳) نصیحت درباره‌ی ازدواج جوانان در سایه‌ی مهریه‌ی سنگین

(۵۱۹۳) سوال: جوانی به خاطر بالا بودن مهریه‌ نمی‌تواند ازدواج کند و او در حال طلب علم شرعی است، او را به چه چیزی نصیحت می‌کنید؟ و آیا نصحیتی برای پدران و اولیای دختران است؟

جواب:

این جوان را به آنچه رسول اللهﷺ راهنمایی نموده است، نصیحت می‌کنم: «يَا مَعْشَرَ الشَّبَابِ، مَنِ اسْتَطَاعَ الْبَاءَةَ فَلْيَتَزَوَّجْ؛ فَإِنَّهُ أَغَضُّ لِلْبَصَرِ وَأَحْصَنُ لِلْفَرْجِ، وَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَعَلَيْهِ بِالصَّوْمِ؛ فَإِنَّهُ لَهُ وِجَاءٌ»[۱]: (كسی كه توانايی ازدواج كردن دارد، ازدواج كند، زيرا باعث حفاظت چشم و شرمگاه می شود. و كسی كه توانايی ازدواج را ندارد، روزه بگيرد. چرا كه روزه، شهوت را ضعيف و كنترل می كند): رسول اللهﷺ این چنین جوانان را راهنمایی نموده است و ایشان را امر به صبر و پاکدامنی کرده است تا اللهÀ آنان را بی‌نیاز سازد همانطور که اللهÀ می‌‌فرماید: {وَلۡیَسۡتَعۡفِفِ ٱلَّذِینَ لَا یَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّىٰ یُغۡنِیَهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ} [سوره النور: ۳۳] : (و کسانی‌که (اسباب و امکانات) ازدواج را نمی‌یابند، باید پاکدامنی پیشه کنند؛ تا اللهÀ آنان را از فضل خود بی‌نیاز گرداند): و در حدیث آمده است: «ثَلَاثَةٌ حَقٌّ عَلَى اللَّهِ عَوْنُهُمُ : الْمُجَاهِدُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ، وَالْمُكَاتَبُ الَّذِي يُرِيدُ الْأَدَاءَ، وَالنَّاكِحُ الَّذِي يُرِيدُ الْعَفَافَ»[۲] : (سه صنف هستند که اللهÀ کمک کردن به آنها حقی بر خود قرار داده است: جهاد کننده‌ی در راه اللهÀ و برده‌ی مکاتبی که می‌خواهد خود را آزاد کند و نکاح کننده‌ای که به دنبال پاکدامنی است).

اما نصیحت ما به اولیای امور زنان این است که اللهÀ را به یاد داشته باشند و تقوای اللهÀ را در آنان (زنان) رعایت کنند و از کسانی که از دین و اخلاقش راضی بودند او را به ازدواج کسی که تحت سرپرستی خود دارند، در آورند زیرا رسول اللهﷺ می‌‌فرماید: «إِذَا خَطَبَ إِلَيْكُمْ مَنْ تَرْضَوْنَ دِينَهُ، وَخُلُقَهُ فَزَوِّجُوهُ، إِلَّا تَفْعَلُوا تَكُنْ فِتْنَةٌ فِي الْأَرْضِ، وَفَسَادٌ عَرِيضٌ»[۳]: (وقتی کسی برای خواستگاری به سوی شما آمد که از دین و اخلاقش راضی بودید پس او را به ازدواج در آوردید و اگر این کار را نکنید در زمین فتنه و فسادی بزرگ رخ خواهد داد).

و ایشان را یادآور می‌شویم که مقصود از نکاح جمع کردن مال برای زن و خانواده‌اش نمی‌باشد.

مقصود از ازدواج پاکدامنی شرمگاه و چشم برای زن و شوهر است.

مقصود از نکاح این است که اللهÀ فرزندی به آنها عطا کند که به خود و پدر و مادرش در زمان حیات و بعد از مرگ آنها نفع برساند.

مقصود از نکاح دفع اسباب شر و فتنه و فساد است.

مقصود از نکاح خیر‌های زیادی است که اینجا مجال ذکر آن نیست.

مقصود از نکاح تحصیل مال نیست بلکه مقصود از خرید و فروش، اجاره دادن و اجاره گرفتن و مانند آن تحصیل مال است لذا اولیای زنان تقوای اللهÀ را در خود و زنانی که سرپرستی آنان را که اللهÀ بر گردن ایشان گذاشته است رعایت کنند و مناسب بود اگر هر قبیله‌ای جمع می‌شدند و مهریه‌ای مناسب و کافی تعیین می‌کردند که در آن سختی و زیاده روی نباشد.

و باید دانسته شود که نکاحی برکتش بیشتر است که تدارکاتش آسان‌تر باشد و هراندازه مردم مهریه‌ها را گران‌تر کنند، امور سخت‌تر خواهد شد چون اگر مرد صدهزار ریال مهریه بدهد (مردی که توانایی آن را ندارد) قرص می‌گیرد و زیر بار دین و قرض خواهد رفت سپس اگر بین آن‌ها نزاعی پیش آمد، بر او سخت است که او را طلاق دهد و از جدا گردد مگر این که مالش به او برگردانده شود و چه بسا آن از بین رفته باشد و بر خانواده زن و خود زن سخت باشد که آن را برگردانند و با این زیانی بزرگ حاصل می‌گردد لذا می‌گویم اگر بزرگان هر قبیله جمع گردند و مهریه‌ای به اندازه‌ی کفایت تعیین کنند و کسانی را بدون سبب شرعی از ازدواج سرباز می‌زنند، الزام کنند، خیر بسیاری در آن می‌باشد.

[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] تخریج آن گذشت.

[۳] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: شاب لم يستطع الزواج نظرا لغلاء المهور، فبماذا تنصحونه، مع أنه يطلب العلم الشرعي ؟ وهل من نصيحة للآباء وأولياء أمور البنات؟

فأجاب رحمه الله تعالى: أنصح هذا الشاب بما أرشد إليه النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم – قال: «يَا مَعْشَرَ الشَّبَابِ، مَنِ اسْتَطَاعَ البَاءَةَ فَلْيَتَزَوَّجُ، فَإِنَّهُ أَغَضُّ لِلْبَصَرِ وَأَحْصَنُ لِلْفَرْجِ، وَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَعَلَيْهِ بِالصَّوْمِ فَإِنَّهُ لَهُ وِجَاء». هكذا أرشد النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- الشباب، وأمرهم بأن يصبروا، وأن يستعففوا؛ ليغنيهم الله -عز وجل-، كما قال الله تعالى: ﴿ وَلۡیَسۡتَعۡفِفِ ٱلَّذِینَ لَا یَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّىٰ یُغۡنِیَهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ ﴾ [النور: ٣٣]. وفي الحديث: «ثَلَاثَةٌ حَقٌّ عَلَى اللَّهِ عَوْنُهُم…» -وذكر منهم- «… وَالنَّاكِحُ الَّذِي يُرِيدُ العَفَافَ».

أما نصيحتنا لأولياء الأمور فإننا نذكرهم الله -عز وجل- فيمن ولاهم الله عليهم من النساء، ونذكرهم أن يتقوا الله تعالى فيهن، ونذكرهم أن يزوجوهن من يُرضَى دِينه وخُلُقه؛ لقول النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم -: «إِذَا جَاءَكُمْ مَنْ تَرْضَوْنَ دِينَهُ وَخُلُقَهُ فَأَنكِحُوهُ، إِلَّا تَفْعَلُوا تَكُنْ فِتْنَةٌ فِي الْأَرْضِ وَفَسَادٌ عَرِيضُ».

نذكرهم بأن المقصود بالنكاح ليس جمع المال، لا للزوجة، ولا لأهلها.

المقصود بالنكاح هو إعفاف كل من الزوجين لتحصين الفرج، وغض البصر.

المقصود بالنكاح أن يجعل الله بين الزوجين ولدا صالحا ينتفع بحياته، وينفع والديه في حياتهما، وبعد مماتهما.

المقصود بالنكاح دفع أسباب الشر والفتنة والفساد.

المقصود بالنكاح خير كثير، لا يتسع المقام لذكره.

وليس المقصود بالنكاح تحصيل المال فتحصيل المال يكون بالبيع والشراء والاستئجار والتأجير، وما أشبه ذلك، فليتق الله الأولياء في أنفسهم، وفيمن ولاهم الله عليه، ويا حبذا لو كل قبيلة من القبائل اجتمعت، وقدرت المهر المناسب الذي يحصل به الكفاية من غير شطط، ولا مشقة.

وليعلم أن أعظم النكاح بركة أيسره مؤونة، وأنه كلما تغالى الناس في المهور صعبت الأمور؛ لأن الرجل إذا بذل مئة ألف في صداق، وهو غير الحال، فسوف يستدين ويستقرض، ويثقل كاهله بالديون، ثم لو حصل بينه وبين الزوجة نزاع صعب عليه أن يطلقها ويفارقها، إلا إذا رَدَّ إليه ماله، وماله ربما يكون قد فني وتبعثر، ويشق على أهل الزوجة وعلى الزوجة أن يستعيدوه، فيحصل بذلك الضرر العظيم. فأقول لو اجتمعت في كل قبيلة شرفاؤها وكبراؤها، وقَدَّرُوا من المهور ما تحصل به الكفاية، وألزموا من يتخلف عن التزويج بغير سبب شرعي، لكان في هذا خير كبير.