پنج‌شنبه 17 ربیع‌الثانی 1447
۱۷ مهر ۱۴۰۴
9 اکتبر 2025

(۴۷۶۴) یافتن پول در منا و حکم توزیع آن میان فقرا

(۴۷۶۴) سوال: پرسش: جناب شیخ در حج سال ١٤١١ هجری، در مشاعر مقدس منا، مبلغ صد و بیست ریال سعودی پول پیدا کردم و تمام آن را در قسمت­های پنج ریالی و شش ریالی بین مساکین و فقرا در منا و حرم مکی توزیع کردم. لطفا تشریح بفرمایید که آیا کار من صحیح بوده یا خیر؟

جواب:

این کار صحیح نیست. زیرا پیامبر خدا ﷺ درباره چیزی که در حرم پیدا شود می­فرماید: » ولا تحل ساقطتها إلا لمنشد «یعنی اگر چیزی در حرم پیدا کردی تنها در صورتی آن را بردار که با خود عهد ببندی تا ابد به دنبال صاحب آن بگردی. پس جواب کسی که درباره حکم پیدا کردن چیزی در حرم مکی سوال می­پرسد این است که باید تا ابد به دنبال صاحب آن بگردد. حال اگر بگوید: این امر برای من میسر نیست، در جواب به او می­گوییم: آن را به مسئولین مربوطه مانند قاضی و … بده. بنابراین کاری که این فرد با این مبلغ انجام داده کاملا نادرست بوده است و باید به درگاه‌ خداوند متعال توبه و استغفار کند و دیگر چنین اعمالی را تکرار نکند. اما حال دیگر مسئولیت و ضمانتی برای این درهم­ها متوجه تو نیست زیرا آن زمان استدلال و اجتهادی کرده­ای که حال متوجه شده­ای که خطا بوده است و دیگر مشکلی نیست.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: فضيلة الشيخ في حج عام أحد عشر و أربعمئة وألف هجرية، وجدت مبلغا من المال بما يُقدر بمئة وعشرون ريالا سعوديا بالمشاعر المقدسة بمِنّى وقمت بتوزيع هذا المبلغ على الفقراء والمساكين في المشاعر والحَرَم المكي، ووزعت ذلك على خمسة ريالات، وستة ريالات، حتى انتهى، فهل عملي صحيح، أرجو التوضيح؟

فأجاب رحمه الله تعالى: العمل هذا غير صحيح، لأن لقطة الحرم لا تَحِلُّ إلا لمنشد أي لا يَحِلُّ أخذها إلا لمن أراد أن ينشد عنها مدى الدهر، كما ثبت ذلك في الحديث الصحيح عن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- أنه قال، وهو يتحدث عن أحكام مكة: «لا تَحِلُّ سَاقِطَتْهَا إِلَّا يُنْشِدِ». فالواجب على من وجد لقطة في الحرم المكي أن ينشدها مدى الدهر، فإن قال: إن ذلك لا يمكن لي. قلنا أعطها ولاة أمر البلد، كالقاضي أو نحوه، وعليه فنقول: إن هذا التصرف الذي تصرفته حينما وزعت هذه النقود التي وجدتها تصرف غير صحيح، فعليك أن تتوب إلى الله -عز وجل – وأن تستغفره مما وقع منك، وألا تعود لمثله، وليس عليك ضمان هذه الدراهم، لأنك أنفقتها على هذا الوجه باجتهاد منك، وتبين خطأ فِعْلِك، ولم تدخل عليك هذه الدراهم، بل هي خارجة منك.

مطالب مرتبط:

(۴۷۵۷) حکم اشیای گمشده در خودروهای عمومی یا شخصی

باید برای یافتن صاحب این کالا در ولایت خودتان و در رسانه­هایی که در آنجا مخاطب دارند آگهی دهی. اگر یک سال گذشت و اثری از صاحب آن پیدا نشد این کالا از آن تو خواهد بود،...

ادامه مطلب …

(۴۷۵۳) حکم شرعی اموال پیدا شده پس از گذشت یک سال

اگر پس از یک سال صاحب آن پیدا نشود، آن شی بر او حلال خواهد بود و جزو املاک او حساب خواهد شد و می­تواند هر طور که خواست با آن رفتار کند...

ادامه مطلب …

(۴۷۵۵) حکم فروختن دام بدون اجازه صاحبش

کسی که دامی را پیدا می­کند بر او واجب است که به دنبال صاحب آن بگردد. البته شتر شامل این مساله نیست. نباید کاری با شتر داشته باشیم....

ادامه مطلب …

(۴۷۵۲) اگر چیزی بیرون حرم بیابیم، آیا موظف به برداشتن و یافتن صاحب آن هستیم؟

اگر نمی­خواهد به دنبال صاحب آن بگردد، بهتر است آن را رها کند تا شاید صاحبش بازگشته و آن را دوباره پیدا کند یا اینکه کس دیگری بیاید و این کار را انجام دهد....

ادامه مطلب …

(۴۷۵۶) حکم برخورد با اشیای قیمتی گمشده و ناشناس

اگر انسان پول یا جواهراتی پیدا کرد دو حالت دارد: حالت اول این است که شی پیدا شده ارزش چندانی نداشته باشد و اگر کسی آن را گم کند زیاد برای یافتن آن تلاش نکند و برایش مهم نباشد، در این حالت آن شی از آن یابنده خواهد بود و لازم نیست به دنبال صاحب آن بگردد....

ادامه مطلب …

(۴۷۶۱) حکم پیدا کردن شیئی گم شده در حرم

اگر انسان در مکه چیزی پیدا کرد، باید به صورت مداوم آن را آگهی کند و به دنبال صاحب آن بگردد تا پیدا شود، یا اینکه آن را به مسئولین مربوط به اشیای گم شده تحویل دهد تا مسئولیت از وی سلب گردد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه