(۴۶۸۶) حکم شرعی رهن زمین و بهره‌برداری کشاورزی بدون پرداخت سهم به مالک

(۴۶۸۶) سوال: زمینی از فردی گرفتم و رهنی به مقدار پنج هزار ریال برای سه سال به او دادم و در این سه سال در آن کشاورزی کردم و محصول آن را برای خود برداشت نمودم و چیزی از محصول به وی ندادم و علی رغم آن، محصول تنها معادل نصف رهن بود. بعد از انتهای مدت قرارداد، زمین را پس گرفت و پول رهنم را پس داد. حکم شرعی این معامله چیست؟

جواب:

سوال آن طور که باید واضح نیست. اما چنین به نظرم میرسد که گویا ایشان با مالک زمین توافق کرده که چیزی از محصول به وی بدهد و صاحب زمین نیز به عنوان وثیقه رهنی از او اخذ کرده است. اما هنگامی که مدت قرارداد تمام شده است، چیزی از محصول زمین به او نداده است و پول رهن را از او پس گرفته و انصراف داده است. اگر برداشت من از این سوال درست بوده باشد، بر تو واجب است که نزد مالک زمین رفته و سهم او را از محصولی که از این زمین گرفتهای به او بدهی و از این معامله به درگاه خداوند عز و جل توبه کنی و در معاملاتت صریح و روشن عمل کنی و در معامله بر برادر دینی خویش حیله و مخفی کاری پیشه نکنی.

تعداد بازدید: 3

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل أخذت أرضا زراعية من شخص ما، ودفعت له رهنا فيها قَدْرُه خمسة آلاف ريال لمدة ثلاث سنين، وزرعتها تلك المدة، وحصدت ثمارها لنفسي ، ولم أعطه شيئًا منها، ورغم ذلك كان المحصول يعادل نصف قيمة الرهن فقط، وبعد نهاية المدة استلم أرضه، وأعاد إلى ثمن الرهن كاملا، فما الحكم الشرعي في هذا التعامل؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: السؤال ليس بمفهوم كما ينبغي، ولكن يبدو لي أنه قد اتفق مع صاحب الأرض على أن يعطيه شيئًا من المحصول، وأن صاحب الأرض استوثق لنفسه بأخذ هذا الرهن، وأنه لما انتهت المدة التي تمت بينهما لم يعطه شيئًا من محصول الأرض، وأخذ الدراهم التي رهنها عند صاحب الأرض، ثم انصرف، فإذا كان الأمر كما فهمت من هذا السؤال، فإنه يجب عليك الآن أن تذهب إلى صاحب الأرض، وأن تعطيه نصيبه من الغلة التي أخذتها من هذه الأرض، وأن تتوب إلى الله -عز وجل- من هذه المعاملة، وأن تكون صريحا في معاملاتك لا تخفي معاملة على أخيك المسلم الذي جرى بينك وبينه مثل هذه المعاملات.