سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۶۷۵) آیا مشارکت در تجارت دارو و دریافت سود حلال است؟

(۴۶۷۵) سوال: مبلغی مال دارم و می­خواهم آن را در جایی سرمایه گذاری کنم یا آن را به یک تاجر دارو بدهم تا مرا شریک کند. این تاجر دارو شراکت مرا در کار رد کرد. اما این مبلغ سرمایه من  بسیار بالا است و سرمایه من به زودی با این قرار که ماهانه قسمتی از سود را به من بدهد (یا سه ماه یک بار بسته به نوع توافق فی مابین) با سرمایه او تجمیع می­شود و در سرمایه شریک خواهم شد. جناب شیخ، ایا این نسبت از سود حلال است و کسب مشروع از تجارت محسوب می­گردد؟ یا در حکم سود بانکی است؟

جواب:

این معامله صحیح است و جزو معاملات مضاربه­ای است. مضاربه این است که شخصی پولی در اختیار شخصی دیگر قرار دهد و به او بگوید: با پول من بازرگانی کن و نسبتی از سود آن را برای خود بردار. مثلا نصف یا ربع یا ثلث یا کمتر یا بیشتر آن را برای خود بردار. این گونه معاملات جایز است. اما اگر بگوید: از سود ماهانه صد ریال یا مشابه آن را به من بده، این حلال نیست. زیرا باید سهم او از فروش سهمی مشاع و مشترک باشد و در سود و زیان با هم سهیم باشند. تفاوتی هم ندارد اگر سرمایه تاجر تنها از طرف سرمایه­گذار باشد یا اینکه سرمایه­گذار و تاجر با هم سرمایه­گذاری کرده باشند و تاجر با آن تجارت کند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: لدي مبلغ من المال، وأريد أن أستثمره، أو أقوم بتشغيله لدى تاجر أدوية، وهذا التاجر رفض أن أكون شريكا له في العمل ماله بالمبلغ الذي ساهمت به وهذا المبلغ كبير، ولكن سوف يضم مالي ويشتغل به على أن يعطيني نسبة من الأرباح شهريا، أو كل ثلاثة أشهر، حسب الاتفاق بيننا، فضيلة الشيخ هل تُعد هذه النسبة من الربح الحلال، والكسب المشروع من التجارة، أو تعد مثل الفوائد البنكية؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: هذه المعاملة معاملة صحيحة، وهي من المُضَارَبَة، والمُضَارَبَة أن يعطي الشخص مالا لشخص آخر، ويقول له: اتجر به ولك من الربح كذا وكذا بالنسبة. يعني لك من الربح نصفه، أو ربعه، أو ثلثه، أو أقل، أو أكثر، وهي جائزة، ولكن لو قال: أعطني من الربح كل شهر مائة، أو ما أشبه ذلك. فهذا لا يحلُّ ، لأنه لا بد أن يكون نصيبه من الربح نصيبا مشاعا، ليشتركا في المغنم والمغرم ، ولا فرق بين أن يشتغل العامل الذي أعطي المال يتجر به لا فرق بين أن يشتغل بالمال منفردا، أو يضمه إلى مال له، ويتجر بهما جميعا.

مطالب مرتبط:

(۴۶۷۳) حکم شرعی معاملات با اوراق سهام و سود حاصل از آنها

اگر شرکتی که در آن مشارکت جسته­اند کاملا عاری و مبرا از ربا باشد، خرید و فروش سهم کاملا جایز است...

ادامه مطلب …

(۴۶۷۸) آیا تضمین سود ثابت در مشارکت تجاری حلال است؟

این کار کاملا حرام و ناجایز است. جایز نیست انسان مال خود را به کسی بدهد و از او بخواهد که هر ماه مبلغی ثابت به او بدهد، حال چه این مبلغ سود پول و چه زیان آن باشد. زیرا این معامله قمار محسوب می­گردد...

ادامه مطلب …

(۴۶۸۰) حکم شرعی مشارکت دانش‌آموزان در بوفه مدرسه با سود معین

معین کردن مبلغ سود، ابدا جایز نیست...

ادامه مطلب …

(۴۶۷۴) حکم مشارکت تجاری و نحوه پرداخت زکات سود توسط شریک

بله صحیح است. و علما بر صحت آن اجماع دارند و نام آن مضاربه است و در آن مصالح طرفین نهفته است. ...

ادامه مطلب …

(۴۶۷۱) آیا برداشت پول از مال مشترک برای خرید سیگار جایز است؟

هیچ شریکی حق ندارد از مال مشترک به تنهایی و بدون شرکایش برای مصرف شخصی خود برداشت نماید. زیرا سرمایه مشترک است و دست درازی شخصی به مال مشترک، خیانت محسوب می­گردد....

ادامه مطلب …

(۴۶۷۷) حکم تغییر سهم سود در مشارکت تجاری بدون قرارداد کتبی

اگر شروط یک قرارداد صحیح مضاربه­ای در آن صدق کند، قراردادی صحیح به حساب می­آید...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه