(۴۶۶۹) حکم شرعی خرید و مدیریت اموال ورثه توسط پسر بزرگ

(۴۶۶۹) سوال: پدرم سه سال پیش فوت کرد – یرحمه الله – و ما بیش از ده ورثه هستیم که همه از دختر و پسر سن بلوغ خود را گذرانیدهایم. میخواهم بدانم: آیا پسر بزرگ حق شرعی دارد با اموال ما (به جز اموال پدربزرگ و مادربزرگم که آنها هم جزو ورثه هستند) چیزی خریداری کن؟ مثلا اگر برادرم خودرویی برای همه بخرد و همه بر سر خرید آن رضایت داشته باشیم و برادرمان هم با رضایت ما مسئول مدیریت اموال و وکیلمان شده باشد، آیا کسی میتواند با بهانه اینکه برادرمان دارد با اموالمان بازی میکند در این خرید دخالت نماید (که البته ما مخالف این دخالت هستیم) مانند بعضی از نزدیکان که میگویند: ماشین باید فقط از سهم الارث این برادر محاسبه شود. آیا این صحیح است؟ در حالی که خرید این ماشین به نفع همه ماست. لطفا ما را راهنمایی بفرمایید خداوند به شما اجر عنایت بفرماید.

جواب:

آنچه پدرت به ارث گذاشته باید طبق فروض الهی بین آنان که شامل این فروض هستند توزیع شده و آنچه میماند بین ورثه (پسران و دختران) توزیع گردد. هر پسر به اندازه دو دختر سهم ببرد. اگر همه شما عاقل و بالغ هستید، پس تصمیم گیری تنها با شماست و کس دیگری حق دخالت ندارد. اگر شما همگی به برادر بزرگ خود اطمینان دارید که هرچه صلاح میبیند انجام دهد، پس هیچ کس حق ندارد اعتراض کند. بهتر است به حرف مردم گوش فرا ندهید؛ زیرا برخی از آنها بوالهوس هستند، برخی دیگر بدون تامل سخن میگویند. بعضی دیگر مغرضاند و میخواهند بین شما اختلاف بیفکنند. پس چون برادرتان رضایت شما را جلب کرده و حسن رفتار او را به چشم خود دیدهاید، بهتر است به سخن هیچکس در این باره التفات نکنید. مساله اموالتان تنها به خود شما ارتباط دارد و کسی حق اعتراض ندارد. حال که شما عاقل و بالغ و رشدیافته هستید، میتوانید هر گونه میخواهید از اموالتان (به مقتضای شریعت اسلامی) استفاده کنید.

تعداد بازدید: 1

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: تُوفّي والدي – يرحمه الله- منذ ثلاث سنوات، ونحن أكثر من عشرة من الوارثين، كلُّنا قد بلغ سن الرشد، ذُكورًا وإناثًا، فأود أن أعرف هل لأخي الأكبر حق شرعي في شراء أي شيء من أموالنا جميعا، باستثناء أموال جدي وجدتي، وهما أيضًا من ضمن الورثة، فمثلا إذا قام أخي بشراء سيارة لمصلحة الجميع – علما بأن هذا الشراء يتم برضى الجميع- وأخي هو المسئول عن إدارة أموالنا برضانا وتوكيل منا، فهل لأحد أن يتدخل بهذا الشراء، بحجة أن أخي يلعب بأموالنا، ونحن طبعًا نرفض مثل هذا التدخل، كما أن البعض ممن تدخل من الأهل يقول: إن السيارة لا بُدَّ أن تُحسب من إرث أخي فقط. فهل هذا صحيح، ونحن جميعا لنا مصلحة في شراء هذه السيارة، نرجو الإفادة مأجورين؟

فأجاب رحمه الله تعالى ما خلَّفه أبوك من الميراث فهو بينكم حسب ما فرضه الله -عز وجل- لذوي الفروض فروضهم، والعصبة -وهم الأبناء والبنات لهم ما بقي للذكر مثل حظ الأنثيين، وإذا كان كل واحد منكم بالغا عاقلا رشيدا، فالأمر إليكم، وليس لأحد سواكم، وإذا كنتم واثقين بأخيكم الكبير أن يفعل ما شاء مما يراه مصلحة فلا اعتراض لأحد عليكم، والذي أرى ألا تسمعوا إلى أقوال الناس، لأن الناس منهم أصحاب هوى، ومنهم من هو مستعجل لا يتأنى في الأمور، ومنهم من هو مغرض يريد أن يفرقكم، ويلقي العداوة بينكم، فما دام أخوكم قد أرضاكم، ورأيتم حُسن تصرفه، فلا تلتفتوا إلى أحد بشيء، والأمر في أموالكم إليكم، ولا اعتراض لأحد، فأنتم إذا كنتم بالغين عقلاء راشدين، فأنتم أحرار في التصرف بأموالكم، حسب تقتضيه الشريعة الإسلامية.