سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۵۳۴) حکم خرید و فروش مجسمه

(۴۵۳۴) سوال: حکم شرع در مورد مجسمه‌های موجود در بازار‌ها و خانه‌های مسلمانان که در شکل‌های اسب و حیوانات و پرندگان و پسران و دختران هستند، چیست؟ آیا خرید و فروش آن و قرار دادن آن‌ها در خانه‌ها برای زینت جایز است یا حرام می‌باشد؟ نصیحت شما به برادران مسلمانمان در این باره چیست؟

جواب:

نگه داری مجسمه‌هایی که در خانه‌ها موجود هستند – چه آویزان شده باشند و چه در طاقچه‌ها گذاشته شده باشند – حرام است، حال چه حیوان، اسب، شیر، شتر و غیره باشد فرقی نمی‌کند، زیرا از پیامبر ثابت شده است که فرمودند: (فرشتگان به خانه‌ای که در آن عکس و تصویر وجود داشته باشد، وارد نمی‌شوند). و تا مادامی که فرشتگان وارد این خانه نشوند خیری در آن نیست.

بنابراین اگر کسی همچنین چیزهایی در خانه خود دارد باید آن را از بین ببرد، یا سرش را قطع کند و ازبین ببرد تا مانع وارد شدن فرشتگان به خانه‌اش نشود، و حتما خود شما تعجب میکنید وقتی مردانی را میبینید که مانند بچه‌ها این مجسمه‌ها را با پولهایشان میخرند و در مجالس خود قرار میدهند، و این زینتی است شیطان برای آنها به وجود آورده است، وگرنه اگر به خود بیایند میبینند که اینکار نادانی بیش نیست، و یک آدم عاقل و مومن نباید چنین چیزی را در خانه‌اش قرار دهد، و رهایی از این‌ها با ایمان و عزیمت راستین امکان پذیر است، باید ایمان راستین داشته باشند تا بتوانند این‌ها را از بین ببرند، اما اگر اصرار بر گذاشتن آنها در خانه‌هایشان کردند، بی شک آنها گناه کارند و به ازای هر لحظه‌ای که میگذرانند  بر گناهان آنها افزوده خواهد شد، از الله برای ما و شما هدایت میخواهیم.

و اما درباره‌ی خرید و فروش آنها باید بگویم که حرام است، به دلیل گفته پیامبر صلی الله علیه وسلم که فرمودند: (همانا الله عزوجل زمانی که خوردن چیزی را حرام کرد، گرفتن پول آن را هم حرام کرد). لذا جایز نیست که آن را وارد کشور کنند و با آن خرید و فروش کنند، و حتی اجاره کردن مغازه برای فروش چنین چیزی جایز نمی‌باشد، زیرا تمام اینها من باب کمک به گناه و ستم است، و الله تعالی در خطاب به بندگانش میفرماید: (وَتَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡبِرِّ وَٱلتَّقۡوَىٰۖ وَلَا تَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡعُدۡوَٰنِۚ) مائده: ۲، ترجمه: و در راه نیکو کاری و پرهیزگاری با همدیگر همکاری کنید و (هرگز) در راه گناه و تجاوز همکاری نکنید.

نکته دیگر اینکه پوشاندن دیوار‌ها و درب پنجره‌ها با چیزی که در خود عکس اسب، شیر، شتر و یا غیره دارد حرام است، زیرا آویزان کردن این عکس‌ها به معنای بالا بردن منزلت آنهاست، پس در گفته‌ی پیامبر صلی الله علیه وسلم وارد میشود که فرمودند: (فرشتگان به خانه‌ای که در آن عکس و تصویر وجود داشته باشد، وارد نمی‌شوند).

و اما در مورد فرش‌هایی که این عکس‌ها را دارند اهل علم خلاف کردند که آیا حرام است یا خیر؟ و جمهور اهل علم قایل به حلال بودن آن هستند، اما اگر کسی بخواهد تقوا پیشه بگیرد و از آن اجتناب کند، یعنی فرشی را انتخاب کند که عکس حیوانی در آن نباشد، بی شک این اولی تر و بهتر است، و هر کس هم که به گفته جمهور علما اقتدا کند باز هم مشکلی ندارد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما هو الحكم الشرعي في التماثيل الموجودة في كل أسواق المسلمين وبيوتهم، على شَكْلِ خُيُولٍ وبَنينَ وبَنَاتٍ وحيوانات وطيور، هل هذا جائز، أم هو حَرَامٌ بَيْعُه وشراؤه، واتخاذه في البيوت للزينة؟ وما هي نصيحتكم لإخواننا المسلمين حول ذلك؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الحكم في هذه التماثيل الموجودة في البيوت -سواء كانت مُعَلَّقَةٌ، أو مَوْضُوعَةً على الرُّفُوفِ- أن هذه التماثيل يَحْرُمُ اقْتَنَاؤُهَا، سواء أكَانَ حَيَوَانَا، أو خُيُولا، أو أُسُودًا، أو جمالًا، أو غير ذلك، لأنه ثبت عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قال: «لاَ تَدْخُلُ المَلائِكَةُ بَيْتًا فِيهِ صُورَةٌ». وإذا كانت الملائكة لا تدخل هذا البيت فإنه لا خير فيه.

فعلى من عنده شيء من ذلك أن يُتْلِفَهُ، أو يقطع رأسه ويُزِيلَهُ، حتى لا تمتنع الملائكة من دخول بيته وإنك لتعجب من رجال يشترون مثل هذه التماثيل بالدراهم، ثم يَضَعُونَها في مجالسهم، كأنما هم صبيان ، وهذا من تزيين الشيطان لهم، وإلا فلو رجعوا إلى أنفسهم، لوجدوا أن هذا سَفَةٌ، وأنه لا ينبغي – فضلا عن مؤمن- أن يضع هذا عنده في بيته، والتَّخَلُصُ مِن هذا يكون بالإيمان والعزيمة الصادقة، حتى يقضوا على هذه ويُزيلوها، فإن أصَرُّوا على بقائها، فهم آئمون في ذلك، وكل لحظة تمر بهم يزدادون بها إثما، نسأل الله لنا ولهم الهداية.

وأما بيعها وشراؤها فَحَرَامٌ، لقول النبي صلى الله عليه وسلم: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ – إِذَا حَرَّمَ أَكْلَ شَيْءٍ، حَرَّمَ ثَمَنَهُ». فلا يجوز استيرادها، ولا تَوْرِيدُهَا، ولا بيعها، ولا شراؤها، ولا يجوز تأجير الدكاكين لهذا الغرض، لأن كل هذا من باب الْمَعُونَةِ على الإثم والعدوان والله -عز وجل- يقول لعباده: ﴿ وَتَعَاوَنُوا عَلَى البر والتقوى وَلَا نَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَنِ ﴾ [المائدة: ٢ ]، وكذلك أيضًا يَحْرُمُ أن تستر الجدران وأبوابُ الشَّبَابِيكَ بشيء فيه صورٌ مِن خَيْلٍ، أو أُسُودِ، أو جمالٍ، أو غيرها، لأن تعليق الصور رفع من شأنها، فيدخل في عموم قول النبي صلى الله عليه وسلم: لا تَدْخُلُ الْمَلَائِكَةُ بَيْتًا فِيهِ صُورَةٌ».

وأما ما يُوجَدُ من هذه الصور في الفُرُشِ التي تُدَاسُ وتُمتَهَنُ، فإن فيه خلافا بين أهل العلم هل يَحْرُمُ أو لا؟ وجمهور أهل العلم على حِلَّه، فمن أراد الورع واجتنابه، وأن يتخذ فُرُشًا ليس فيها صور حيوان، فهو أولى وأحسن، ومن أخذ بقول جمهور العلماء، فأرجو ألا يكون عليه بأس.

مطالب مرتبط:

(۴۵۳۵) حکم آویزان کردن مناظر زینتی در مجالس

خرج کردن پول برای این کار - از نظر ما - جایز نمی‌باشد، یعنی برای انسان جایز نیست که این مناظر را خریداری کند، زیرا مقصود شرعی در آن وجود ندارد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه