(۴۵۲۲) سوال: عادتی در شهر ما وجود دارد که اگر شخصی خواست چهارپایی را که ماده و دارای شیر باشد بفروشد، شیر آن را به مدت دو یا سه روز قبل از رفتن به بازار برای فروش، در پستانش نگه میدارند تا مشتری با دیدن آن فریب بخورد و با قیمت بیشتری آن را بخرد، آیا این کار جایز است؟

جواب:

این کار جایز نیست، یعنی اینکه انسان هنگام فروش چهارپای دارای شیر، شیر آن را به مدت دو یا سه روز ندوشد تا پستانش پر شود و مشتری با دیدن آن فریب بخورد، این کار حرام است، زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم از آن نهی کرد و فرمود: (لا تصروا الإبل والغنم)، ترجمه: شیر را در پستان‌های شتر و گوسفند حبس نکنید. و کلمه‌ی تصریه به معنای حبس کردن شیر در پستان چهارپایان می‌باشد، تا گمان رود که آن زیاد شیر دارد، با این کار انسان شامل نهی پیامبر صلی الله علیه وسلم خواهد شد، همچنین این کار فریب محسوب می‌شود، زیرا این کار گول زدن برادر مسلمانت است، و پیامبر صلی الله علیه وسلم می‌فرماید: (کسی‌که ما را فریب دهد، از ما نیست)، و همچنین با کمال ایمان منافات دارد، به دلیل گفته پیامبر صلی الله علیه وسلم که فرمودند: (هیچ بنده‌ای ایمان نمی‌آورد تا زمانیکه برای برادرش دوست نداشته باشد آنچه را برای خودش دوست دارد)، و پر واضح است که خود دوست نداری کسی با چنین نیرنگی گولت بزند، پس چطور این را برای برادر مسلمانت میخواهی؟ اینگونه چیزی را که برای خود دوست نداری برای برادر مسلمانت میخواهی و این کمال ایمان را از تو میگیرد.

پس در این کار سه مفسده وجود دارد: واقع شدن در چیزی که پیامبر از آن نهی کرده است، و واقع شدن در چیزی که پیامبر از آن اعلان برائت کرده است، و نقص در ایمان.

لذا انسان مومن و متقی باید خرید و فروشش صریح و واضح باشد تا برایش پر برکت شود، به دلیل گفته‌ی پیامبر صلی الله علیه وسلم که فرمودند: ( فروشنده و خریدار تا زمانی که از هم جدا نشده‏اند، اختیار فسخ معامله را دارند؛ پس اگر راست بگویند و عیب کالا را بیان کنند، در معامله‌ی‌ آنان، خیر و برکت بوجود خواهد آمد؛ اما اگر دروغ بگویند و عیب کالا را پنهان کنند، معامله‌ی‌ آنها بی برکت خواهد شد). و مشتری که چنین چهارپایی را خریده است اختیار این را دارد که پس از سه روز که آن را دوشیده است، یا آن را نگه دارد و یا آنرا با یک صاع از خرما برگرداند.