(۴۵۱۲) سوال: فروشنده‌ای که قسم‌هایی مانند: (باور کن این آخریش هست) میخورد، آیا این کارش درست است؟ تا اینکه الله را دستاویز قسم‌های زیادشان در تجارت قرار ندهند.
جواب:
کلمه‌ی باور کن به تنهایی خود قسم به حساب نمی‌آید، بلکه درخواستی از مشتری برای باور کردن حرف‌هایش است، اما اگر بگوید: قسم به الله که با فلان قیمت آن را خریدم درحالی که دروغ میگوید، این همان کسی است که پیمان الله و سوگند خود به بهای ناچیزی میفروشد، و افرادی که کالای خود را برای فروش به دروغ ترویج میکنند ضمن سه گروهی هستند که الله تعالی در روز قیامت به آنها نگاه نمیکند، و آنان را تزکیه نمیکند و بی شک عذاب دردناکی در انتظار آنهاست، همانطور که امام مسلم رحمه الله از اباذر رضی الله عنه روایت میکند که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: (سه گروه هستند که الله تعالی در روز قیامت با آنان صحبت نمیکند، و به آنان نگاه نمیکند، و آنان را تزکیه نمیکند، و عذاب دردناکی در انتظار آنهاست). رسول الله این را سه بار تکرار کرد تا جایی که اباذر گفت: بی شک این خسران بزرگی است، ای رسول الله آنان چه کسانی هستند؟ فرمودند: (آنکه ازار را دراز کند و بر زمین کشان رود از تکبر، و منت‌گذارنده، و کسی که به دروغ کالای خود را برای فروش ترویج میکند). با این حال اگر هم بگوییم که گفته‌ی او (باور کن) قسم نمی‌باشد، اما جایز نیست که به مشتری دروغ بگوید، حال چه با دروغ شاخصه کالا را به مستری بگوید، و چه با دروغ قیمت خرید کالا را به او بگوید، همه‌ی اینها یکسان است، زیرا از رسول الله صلی الله علیه و سلم ثابث شده است که فرمودند: (فروشنده و خریدار تا زمانی که از هم جدا نشدهاند، اختیار فسخ معامله را دارند؛ پس اگر راست بگویند و عیب کالا را بیان کنند، در معامله‌ی آنان، خیر و برکت بوجود خواهد آمد؛ اما اگر دروغ بگویند و عیب کالا را پنهان کنند، معامله‌ی آنها بی برکت خواهد شد).
