سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۴۹۵) حکم نام‌گذاری فرزند به اسم “مناف”

(۴۴۹۵) سوال: پدر فرزندم نام یکی از فرزندان را مناف گذاشته است و من می‌دانم که این که اسم یکی از خدایان در جاهلیت می‌باشد و از شوهرم خواستم که این اسم را تغییر دهد اما او قبول نمی‌کند، از شما می‌خواهم در این مورد صحبت کنید و تا از شما بشنود، جزاکم الله خیرا.

جواب:

قبل از جواب دادن به این سوال دوست دارم که به برادران شنونده بگویم اسم‌هایی که برای پسران و دخترانشان انتخاب کنند که اللهÀ و رسولش آنها را بیشتر از اسم‌های دیگر دوست دارد بنابراین در بین اسامی مردان، عبدالله و عبدالرحمن می‌باشد که رسول اللهﷺ فرمود: «وَأَحَبُّ الْأَسْمَاءِ إِلَى اللَّهِ عَبْدُ اللَّهِ وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ»[۱] : (محبوب‌ترین اسم‌ها نزد اللهÀ، عبدالله و عبدالرحمن است): و نزدیک‌ به آن هر اسمی که به اسم اللهÀ اضاف شود مثل: عبدالوهاب، عبدالعزیز، عبدالرحیم، عبدالجبار، عبدالقهار و مانند آن پس هر اسمی که به اسم اللهÀ اضاف شود بهتر و شریف‌تر از اسمی است که به اللهÀ اضاف نشود.

لذا بافضلیت‌ترین اسامی، اسم‌هایی است که به الله یا الرحمن اضاف شود به خاطر حدیثی که ذکر کردیم سپس اسم‌هایی که به راستی و واقعیت نزدیک‌تر است، رسول اللهﷺ فرمودند: «وَأَصْدَقُ الأسماءِ حَارِثٌ وَهَمَّامٌ»[۲] : (و صادق‌ترین اسم‌ها، حارث و همام می‌باشد): زیرا هیچ انسانی نیست مگر این که حارث (یعنی اعمال دنیا یا آخرت را کسب کند) و همام (یعنی عزم و اراده کند) باشد لذا هنگامی که او را حارث و همام نامید کاملا مطابق با واقع می‌باشد.

و همچنین اسام‌های انبیا انتخاب می‌شود مثل محمد، ابراهیم، موسی، عیسی، نوح و مانند آن و همچنین در مورد اسم‌های زنان شایسته است که بهترین و پاک‌ترین اسم‌ها و همچنین گوش‌نواز انتخاب شود مانند فاطمه که اسم دختر محمدﷺ می‌باشد و عائشه، زینب، أسماء و مانند آن که بسیار است.

ای کاش کسی در کتاب (الإصابة في أسماء الصحابة) می‌گشت و اسامی صحابه مناسب این زمان را انتخاب می‌کرد و بین مردم منتشر می‌کرد تا از این اسم‌هایی گذشتگان نیکمان را به یادمان می‌آورد در آن خیر بسیاری بود و سدی بود برای دری که الان بر روی مردم باز شده که بدون فکر و بصیرت به دنبال اسم می‌گردند و حیران مانده‌اند.

اما به نسبت اسم مناف که در مورد آن سوال واقع شده است، من نمی‌دانم که اسمی از خدایان جاهلیت باشد زیرا اسم یکی از اجدا رسول اللهﷺ عبدمناف بوده است یا مثل عبدالمطلب وارد شده، در هر صورت اگر ثابت شد که اسم بتی بوده شایسته است که از آن دوری شود و اگر اسم نبود مانند دیگر اسم‌های می‌باشد و اشکالی ندارد.


[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: عندي من الأولاد طفل أطلق عليه والده مناف، وأنا أدري أنه كان اسم إله في الجاهلية رجوت زوجي بتغيير هذا الاسم ولكنه يرفض، الرجاء أن تحدثوه في ذلك ليسمع منكم، وجزاكم الله خيرًا.

فأجاب رحمه الله تعالى: إنني قبل الإجابة على هذا السؤال أود أن أوجه إخواني المستمعين إلى اختيار الأسماء التي يسمون بها أبناءهم وبناتهم، بحيث تكون أحب إلى الله ورسوله من غيرها، فلذلك في أسماء الرجال عبد الله وعبد الرحمن، وقال النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم: «أَحَبُّ الأسماء إلى الله عُبْدُ الله وعَبْدُ الرَّحْمَنِ» وقريب من ذلك كل اسم أضيف إلى الله مثل: عبد الوهاب، عبد العزيز، عبد الرحيم، عبد الْجَبَّارِ ، عبد القهار، وما أشبه ذلك، فكل اسم مضاف إلى الله فهو خير مما لم يضف إلى الله -عز وجل- وأشرف.

فأفضل الأسماء ما أضيف إلى الله، أو إلى الرحمن للحديث الذي ذكرته آنفا، ثم ما كان من الأسماء أقرب إلى الصدق والواقع، قال صلى الله عليه وعلى آله وسلم: «أَصْدَقُ الأسماء حَارِتٌ وهَمَّامٌ»، لأنه ما من إنسان إلا وهو حارث وهمام، فإذا سمى بحارث أو همام صار مطابقا تماما للواقع. وكذلك يُختار أسماء الأنبياء -عليهم الصلاة والسلام- مثل محمد صلى الله عليه وسلم إبراهيم – عليه الصلاة والسلام- موسى عيسى، نوح، وما أشبهها، وكذلك في أسماء النساء ينبغي أن يختار من الأسماء أحسنها وأطيبها وألذها على السمع، كاسم فاطمة، فإن ذلك اسم بنت محمد صلى الله عليه وسلم، وعائشة، وزينب، وأسماء، وما أشبهها من الأسماء الكثيرة.

وحبذا لو تتبع واحد كتاب الإصابة في أسماء الصحابة»، وانتقى من أسماء الصحابة أسماء مناسبة لهذا العصر ، فلو حصل ونشره بين الناس ليختاروا من هذه الأسماء التي تُذَكَّرُنَا بسلفنا الصالح لكان في هذا خير كثير، وسد لهذا الباب الذي انفتح على الناس فصاروا يتخبطون فيه خبط عشواء.

أما بالنسبة لمناف الذي وقع السؤال عنه، فأنا لا أعلم أنه اسم إله من آلهة الجاهلية، لأن أحد أجداد الرسول عليه الصلاة والسلام- اسمه عبد مناف، أو أنه جاء مثل عبد المطلب، فعلى كل حال إن ثبت أنه اسم لصنم فإنه ينبغي تجنبه وإن لم يكن اسم لصنم فهو كغيره من الأسماء لا حرج فيه.

|||

مطالب مرتبط:

(۴۴۷۳) حکم عقیقه چیست؟ وقت ذبح آن کی است؟

عقیقه سنت مؤکد است که برای شخص توانا شایسته است که آن را انجام دهد و به صورت خاص برای پدر مشروع است که در روز هفتم ولادت فرزندش ذبح می‌شود...

ادامه مطلب …

(۴۴۸۰) حکم اذان دادن در گوش راست و اقامه در گوش چپ نوزاد

اذان دادن در هنگام تولد فرزند سنت است اما اقامه، حدیث آن ضعیف است و سنت نیست...

ادامه مطلب …

(۴۴۸۳) حکم نام‌گذاری نوزاد پیش از روز هفتم

اگر که برای مولود از قبل اسم انتخاب شده افضل این است که هنگام تولد بر او نهاده شود اما اگر از قبل اسم آماده نکردند افضل است که در روز هفتم بر او اسم بگذارند...

ادامه مطلب …

(۴۴۷۸) در هنگام مولود جدید سنت رسول اللهﷺ در مورد دعا برای او چیست و کیفیت تعامل با او چگونه است؟

از سنت مولود، هنگامی که به دنیا آمد این است که در گوشش اذان معروف داده شود....

ادامه مطلب …

(۴۴۷۲) حکم کسی که یک سال گذشته و عقیقه نداده باشد؟

اگر بیش از یک سال گذشته باشد، اشکالی ندارد....

ادامه مطلب …

(۴۴۹۲) آیا عقیقه دادن از جانب میت جایز است؟

عقیقه برای میت مشروع نیست بلکه فقط در هنگام تولد که هفت روز از آن گذشته باشد مشروع است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه