(۴۴۳۸) علت قربانی پیامبرﷺ در عمره حدیبیه

(۴۴۳۸) سوال: شیخ بزرگوار چیزی که من می‌دانم، عمره قربانی ندارد ولی در عمره‌ی حدیبیه رسول اللهﷺ همراه خود قربانی داشت و هنگامی از عمره منع شد آن را ذبح کرد، سوالم این است چرا هنگامی ایشان برای عمره و نه حج رفته بودند همراه خود قربانی داشتند؟

جواب:

قربانی دو نوع است: قربانی واجب که فقط در حق کسی است حج تمتع یا قران می‌کند زیرا اللهÀ می‌فرماید: {فَمَن تَمَتَّعَ بِٱلۡعُمۡرَةِ إِلَى ٱلۡحَجِّ فَمَا ٱسۡتَیۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡیِۚ فَمَن لَّمۡ یَجِدۡ فَصِیَامُ ثَلَـٰثَةِ أَیَّامࣲ فِی ٱلۡحَجِّ وَسَبۡعَةٍ إِذَا رَجَعۡتُمۡۗ تِلۡكَ عَشَرَةࣱ كَامِلَةࣱۗ ذَ ٰ⁠لِكَ لِمَن لَّمۡ یَكُنۡ أَهۡلُهُۥ حَاضِرِی ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ} [سوره البقرة: ۱۹۶] : (هر کس از عمره بهره‌مند گردد؛ سپس (اعمال) حج را آغاز کند، آنچه از قربانی (برای او) میسر شد (ذبح می‌کند) و هر کس نیافت سه روز در (ایام) حج و هفت روز هنگامی‌که باز گشتید روزه بگیرید. این ده (روز) کامل است، این (حکم) برای کسی است که خانواده او ساکن مسجد الحرام (= مکه و اطراف آن) نباشد): و هدی غیر واجب که کسی که حج افراد و عمره کننده و کسی که یا حج و عمره نمی‌کند می‌باشد لذا کسی که حج افراد یا عمره به جا می‌آورد می‌تواند برای تقرب به اللهÀ قربانی کند و همچنین کسی که حج و عمره نمی‌کند و در شهر خود می‌باشد برای تقرب به اللهÀ قربانی را به مکه می‌فرسد همانطور که رسول اللهﷺ در مدینه مقیم بودند و قربانی را به مکه فرستادند و همانگونه در عمره حدیبیه قربانی کردند لذا خود قربانی کردن عبادت می‌باشد که به آن به اللهÀ تقرب جسته می‌شود اما قربانی واجب و مستحب داریم که برای کسی که حج تمتع و قران به جا می‌آورد واجب است و در حق کسی که حج افراد یا عمره به جا می‌آورد یا اصلا حج و عمره به جا نمی‌آورد سنت می‌باشد.

و همچنین نوعی دیگر از قربانی واجب وجود دارد که سبب آم اتلاف است کانند قربانی واجبی که برای کشتن شکار واجب شده و اللهÀ می‌‌فرماید: {یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ لَا تَقۡتُلُوا۟ ٱلصَّیۡدَ وَأَنتُمۡ حُرُمࣱۚ وَمَن قَتَلَهُۥ مِنكُم مُّتَعَمِّدࣰا فَجَزَاۤءࣱ مِّثۡلُ مَا قَتَلَ مِنَ ٱلنَّعَمِ یَحۡكُمُ بِهِۦ ذَوَا عَدۡلࣲ مِّنكُمۡ هَدۡیَۢا بَـٰلِغَ ٱلۡكَعۡبَةِ}[سوره المائدة: ۹۵] : (ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! در حال احرام شکار را نکشید، و هر کس از شما به عمد آن را بکشد؛ باید کفاره‌ای همانند آن از چهارپایان بدهد (بشرطی) که دو نفر عادل از شما (برابر بودن) آن را تصدیق کنند و (بصورت) قربانی به کعبه برساند).

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: فضيلة الشيخ الذي أعرفه أن الْعُمْرَةَ ليس لها هَدْي، ولكن في عُمْرَةِ الحديبية ساق الرسول معه هَدْيًا، وعندما أُحْصِرَ ذبح الهدي، السؤال: ما سبب سوق الهدي مع أنه كان ذاهبًا لِلْعُمْرَةِ وليس لِلْحَجِّ؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الهدي نوعان: هَدْي واجب وهذا لا يكون إلا في حق الْمُتَمَتِّع أو القَارِنِ، لقوله الله تعالى: ﴿ فَمَن تَمَتعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجَ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهُدَى فَمَن لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ ثَلَثَةِ أَيَّامٍ فِي الْحَجَ وَسَبْعَة إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْكَ عَشَرَةٌ كَامِلَةٌ ذَلِكَ لِمَن لَّمْ يَكُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِى الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ﴾ [البقرة: ١٩٦]، وهدي تطوع، وهذا يكون في حق المفرد في الحج، وفي حق المعتمر، وفي حق من لم يحجَّ ومن لم يَعْتَمِرُ، فَالْمُفْرِدُ له أن يهدي هديا يتقرب به إلى الله، والمعتمر له أن يُهْدِيَ هديًا يتقرب به إلى الله، ومن لم يحج ولم يَعْتَمِرُ وكان في بلد له أن يهدي هديًا يتقرب به إلى الله فيرسله إلى مَكَّةَ، كما فعل النبي صلى الله عليه وسلم حين أرسل هديًا إلى مَكَّةَ وهو مقيم في الْمَدِينَةِ، وكما أهدى الهدي في عُمْرَةِ الْحَدْيَبِيَّةِ، فالْهَدْي نفسه عبادة يتقرب به إلى الله، ولكن قد يكون واجبا وقد يكون مستحبّا، فهو واجب على القارن والمتمتع، وسُنَّةٌ في حق المفرد بالْحَجِّ، والمفرد بالْعُمْرَةِ، ومن لم يحج، ولم يَعْتَمِرُ.

وهناك هدي واجب من نوع آخر، وهو ما يكون بسبب الإتلاف، كالهَدْي الواجب في قتل الصيد قال الله تبارك وتعالى: ﴿ يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا لَا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَأَنتُمْ حُرُم وَمَن قَتَلَهُ مِنكُمُ مُتَعَمِّدًا فَجَزَاءُ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ، ذَوَا عَدْلٍ مِنكُمْ هَدْيَا بَلغَ الْكَعْبَةِ ﴾ [المائدة: ٩٥].