(۴۱۵۴) سوال: شیخ بزرگوار! مکان احرام را نمی­دانستم لذا از فرودگاه جده نیت احرام نمودم با دانستن این که از فرودگاه دمشق آمدم؛ آیا احرام درست است یا بر من کفاره لازم است؟ لطفا ما را مستفید ساخته و الله À شما را مستفید سازد.

جواب:

کسی که با هواپیما به مکه به قصد عمره مسافرت می­کند بر او واجب است از اولین میقاتی که در هوا در موازات آن قرار می­گیرد نیت احرام کند زیرا پیامبر ﷺ میقات­ها را مشخص نمود و فرمود: «هن لهن و لمن أتی عليهن من غير أهلهن ممن يريد الحج و العمرة»[۱]: (این میقات­ها برای کسانی که نام برده شده و دیگرانی که قصد حج و عمره را دارند و از آن­ها عبور می­کنند است) و هنگامی که اهل عراق از امیر المؤمنین خطاب J درخواست نمودند که برای آن­ها میقاتی قرار دهد گفت: به موازات آن در مسیر خود نگاه کنید[۲] یعنی قرن المنازل که در مسیر شما است بنابراین این اثر از امیر المؤمنین عمر بن خطاب دلالت می­دهد بر این که قرار گرفتن در موازات میقات عملا همانند رسیدن به میقات است.

بنابراین هر کسی از در هواپیما از بالا در موازات میقات قرار گرفت بر او واجب است از آن جا نیت احرام کند و جایز نیست احرام خود را تا رسیدن به جده به تأخیر بیندازد اگر از روی عمد چنین کاری را انجام دهد گناهکار است و بر او فدیه واجب است که باید گوسفندی را در مکه ذبح کند و بین فقرا تقسیم کند اما اگر این کار را از روی جهل انجام دهد همان­طور که سؤال کننده می­گوید گناهی بر او نیست زیرا به خاطر جهلش معذور است اما برای جبران نقصی که در احرام او به وجود آمده بر او فدیه لازم است که گوسفندی را در مکه ذبح می­کند و بین فقرا تقسیم می­کند.

بنابراین به سؤال کننده می­گوییم: فدیه را در مکه ذبح کند و بین فقرا تقسیم کند یا خودش این کار را انجام دهد در صورتی که به مکه رفت و یا این که به کسی دیگر که در مکه است یا از خویشاوندان او است وکالت دهد که به نیابت از او ذبح کند این در صورتی است که توانایی مالی داشته باشد اما اگر توانایی مالی ندارد چیزی بر او واجب نیست نه غذا و نه روزه و این حکم به نسبت همه­ی کسانی که واجبی از واجبات حج یا عمره را ترک کنند صدق می­کند همان­طور که اهل علم می­گویند: بر او فدیه لازم است و آن را در مکه ذبح می­کند و بین فقرا تقسیم می­کند اما اگر نیافت چیزی بر او واجب نیست نه غذا و نه روزه.

[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] تخریج آن گذشت.