چهارشنبه 29 ذیحجه 1446
۴ تیر ۱۴۰۴
25 ژوئن 2025

(۳۸۱۱) حکم روزه در صورت استفاده از داروی بیهوشی در عمل جراحی

(۳۸۱۱) سوال: یک عمل سرپایی و ساده در سَرَم انجام شد و برای این عمل، داروی بیهوشی استفاده کردم. در ‌روز عمل جراحی، روزه بودم و بعد از انجام عمل نیز روزه‌ام را کامل کردم؛ آیا روزه‌ام درست است یا باید دوباره روزه بگیرم؟

جواب:

این روزه‌ صحيح است و نیازی به اعاده و دوباره گرفتن آن نیست؛ زیرا عمل جراحی، روزه را باطل نمی‌کند. یک قاعده وجود دارد که برادران مسلمانمان شایسته است آن ‌را بدانند: (هر کس یک عبادت را به طور شرعی، انجام دهد فقط با دلیل شرعی می‌توان عبادتش را باطل دانست) زیرا اصل بر صحت عبادت و عدم وجود مانع است؛ مثلا اگر کسی بگوید: خوردن فلان چیز، وضو را باطل می‌کند. می‌گوییم: (بر اساس کدام دلیل؟ برای اثبات این ادعا، دلیل بیاور) اگر دلیل نیاورد، وضو هم‌چنان بر صحت خود باقی است. اگر شخصی بگوید: درآوردنِ جوراب بعد از مسح، وضو را باطل می‌کند؛ می‌گوییم: (دلیلت چیست؟ آیا از رسول الله ﷺ نقل شده که هر کس خف یا جوراب را بعد از مسح در بیاورد، باید دوباره وضو بگیرد؟). اگر کسی بگوید: با پایان یافتن مدت مسح بر خف یا جوراب، وضو باطل می‌شود؛ می‌گوییم: (دلیل بیاور! آیا از رسول الله ﷺ نقل شده که هر کس مدت مسح بر خف یا جورابش تمام شود، وضویش باطل می‌شود؟). اگر کسی بگوید: حرکت در نماز، هر چند که اندک باشد نیز نماز را باطل می‌کند؛ می‌گوییم: (دلیل بیاور). سایر عبادات نیز همین گونه است؛ یعنی اگر کسی ادعا کرد که فلان عبادت، فاسد شده یا انسان، کاری کرده که عبادتش باطل شود، از او دلیل می‌خواهیم.

بنابراین این فردی که روزه داشته و عمل جراحی انجام داده است، اگر به او گفته شده که روزه‌ات باطل است، همین سخن را به او می‌گوییم: (دلیل بیاور اما در غیر این صورت، روزه‌ صحيح است). در جواب می‌گوییم: روزه‌ی این فرد، درست است زیرا دلیلی برای باطل بودن آن وجود ندارد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: لقد أُجريت لي جراحة بسيطة في الرأس، وأخذت مخدرًا لإجراء العملية، وكنتُ صائما في ذلك اليوم، وأكملتُ يومي صائما بعد العملية، فهل هذا الصيام صحيح، أم يجب على الإعادة؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الصيام صحيح، ولا يجب عليك الإعادة؛ لأن إجراء العملية ليس ناقضًا للصوم، ولا مُفطرًا للصائم، وهنا قاعدة ينبغي لإخواننا المسلمين أن يعرفوها: كل إنسان فَعَل العبادة على وجه مشروع فإننا لا تبطلها إلا بدليل؛ لأن الأصل الصحة وعدم المانع.

فمثلا لو قال قائل: أكل هذا الشيء ينقض الوضوء. قلنا: ما الدليل؟ هات الدليل على هذا، فإذا لم يأتِ بدليل بقي الوضوء بحاله.

ولو قال قائل: إِنَّ خَلْع الجورب بعد مسحه ينقض الوضوء. قلنا له: أين الدليل؟ هل جاء عن رسول صلى الله عليه وسلم أنَّ من خلع خُفَّه أو جوربه بعد مسحه يعيد صلى الله عليه وسلم الوضوء؟

ولو قال قائل: انتهاء مدة المسح ينتقض الوضوء. قلنا: هات الدليل، هل جاء في الكتاب والسنة أن من تمت مدة مسحه بطل وضوؤه؟

ولو قال قائل: إن الحركة في الصلاة – ولو كانت قليلة- تبطل الصلاة. قلنا: هات الدليل. وهلم جرا كل العبادات إذا ادَّعَى مدع أنها فاسدة، أو أن الإنسان فعل ما يناقضها طالبناء بالدليل، فهذا الرجل الذي أُجريت له عملية وهو صائم، لو قيل له: إن صومك باطل. قلنا لمن قال له ذلك: هات الدليل، وإلا فالصيام صحيح، ونحن نقول في الجواب: إن صيام هذا الرجل صحيح؛ لعدم وجود دليل على فساده.

مطالب مرتبط:

(۳۸۰۹) حکم روزه برای بیمار نیازمند به مصرف مداوم دارو و آب

اگر پیوسته نیاز به دارو و درمان داری و امکان کنار گذشتن آن فراهم نیست، گناه و حرجی بر تو نیست که رمضان را روزه نگیری. بر هر کسی که وضعیتی مشابه وضعیت شما دارد واجب است که به ازای هر روز، یک مسکین را غذا دهد....

ادامه مطلب …

(۳۸۳۲) حکم قضای روزه به سبب بارداری

بله، بدون تردید کسی که روزی از رمضان را با عذر شرعی روزه نگیرد، واجب است قضای آن روز را به جا آورد ....

ادامه مطلب …

(۳۷۹۷) نظر شيخ الإسلام ابن تيميه در مورد رؤيت هلال در رمضان

شيخ الإسلام نظرش چنین است که هرگاه هلال رمضان دیده شود، روزه گرفتن واجب خواهد شد و هرگاه هلال شوال دیده شود، عید کردن واجب خواهد شد

ادامه مطلب …

(۳۷۹۵) حکم روزه و عید فطر در صورت تغییر مکان در ماه رمضان

مکان وی در زمان وجوب فطر، معیار و معتبر است.....

ادامه مطلب …

(۳۸۲۰) حکم روزه برای مبتلا به بیماری صرع

اگر امیدی به درمان این بیماری نیست، واجب است به ازای هر روز، یک مسكين را غذا دهی. همچنین جایز است که به تعداد روزهای ماه، ناهار یا شام برای مساکین درست کنی و بدین صورت، مسئولیت تو برطرف خواهد شد...

ادامه مطلب …

(۳۷۷۴) حکم جبران روزه‌ها و نمازهای فوت‌شده برای فرد مسن و ناتوان

توبه کردن کافی است زیرا هر کس عبادت زمان‌داری را بدون عذر شرعي ترک کند، قضا ندارد؛ چون انجام قضای آن عبادت، هیچ سودی نصیبش نمی‌کند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه