(۳۵۸۳) حکم گله‌ی گوسفندی که صاحبشان به آن‌ها علف می‌دهد

(۳۵۸۳) سوال: آیا گله‌ی گوسفندی که صاحبشان به آن‌ها علف می‌دهد، هر چند که کم یا زیاد باشند، زكات دارند؟

جواب:

گله‌ی گوسفندی که صاحبش به آن علف دهد برای تجارت یا برای پرورش آن است؛ اگر برای تجارت باشد، زكات دارد هر چند که به آن علف دهند چون شخص تاجر، آن را برای کسب مال، خرید و فروش می‌کند به صورتی که اگر سود داشته باشد، گوسفند را در اول روز می‌خرد و در آخر روز می‌فروشد. در این صورت، گوسفند نزد وی همانند پارچه نزد تاجر، طلا نزد طلا فروش و زمین نزد تاجران املاک است که هدفشان از نگهداری مال، پرورش آن نیست بلکه هدف، سود بردن است لذا هرگاه سودی به دست آورد، آن ‌را از مالکیتش خارج می‌کند. در این صورت، مال هر چند که کم یا زیاد باشد، زكات دارد حتی اگر یک شتر برایش بماند که قیمتش به حد نصاب نقره برسد، بر وی واجب است زکات بپردازد؛ مثلا اگر یک شتر به ارزش پانصد ریال داشته باشد، واجب است زکاتش را بپردازد.

اما اگر گوسفندانش را برای تجارت نمی‌خواهد و هدفش پرورش آن و استفاده از شیر و نوزاد آن است تا وقتی که کل سال یا بیشتر سال را خودش به آن‌ها علف می‌دهد، زكات ندارد چون احادیثی که در مورد زکات گوسفندان، وارد شده است، سائمه بودن آن را شرط می‌کند و سائمه چهارپایی است که کل سال یا بیشتر آن را در چراگاه تغذیه می‌کند اما اگر کل سال یا بیشتر آن را به آن‌ها علف بدهند، چنان‌چه برای تجارت نباشد، زكات ندارد.

تعداد بازدید: 3

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: الماشية التي يقوم صاحبها بعلفها هل عليها زكاة إِن كَثُرت أو قَلَّتْ؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الماشية التي يغلفها صاحبها إما أن تكون للتجارة، وإما أن تكون للتنمية، فإن كانت للتجارة ففيها زكاة وإن كانت تغلف، والتي للتجارة هي التي يشتريها صاحبها للتكسب بها، يشتريها في أول النهار ويبيعها في آخر النهار إذا حصل له فيها ربح، فتكون هذه الماشية عنده بمنزلة القماش عند التاجر وبمنزلة الذهب عند تاجر الذهب، وبمنزلة العقارات عند تجار العقارات، لا يريد منها البقاء، يريد منها الربح، فمتى حصل الربح أخرجها من ملكه، فهذه فيها زكاة على كل حال قلت أم كَثُرت، حتى لو لم يكن عنده إلا بعير واحدة تبلغ النصاب – أي النصاب من الفضة – فإنه يلزمه أن يزكيها، فمثلا: إذا كان عنده بعير واحدة تساوي خمسمائة ريال وجب عليه أن يزكيها وهي بعير واحدة. أما إذا كانت الماشية التي عنده لا يريدها للتجارة، وإنما يريدها للتنمية واستغلالها باللبن والأولاد، فإن هذه لا زكاة فيها ما دام يعلفها أكثر السنة أو كل السنة؛ لأن الأحاديث الواردة في الماشية تقيد هذا بالسائمة، والسائمة هي التي تَرْعَى ترعى الحول كله أو أكثره، فأما التي تعلف الحول كله أو أكثره فإنه ليس فيها زكاة ما لم تكن للتجارة.