۲۷۱ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا این فرموده‌ی الله تعالی، شامل شرک اصغر نیز می‌شود: {إِنَّ اللَّهَ لَا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ}[۱]، یعنی: {همانا الله این را که به او شرک ورزند، نمی‌آمرزد}؟
جواب دادند: اهل علم در این زمینه اختلاف دارند: برخی از آنها می‌گویند: آیه شامل هر نوع شرکی می‌شود؛ حتی اگر شرک اصغر باشد. مانند قسم خوردن به غیر الله، و الله آن را نمی‌آمرزد. اما به نسبت گناهان کبیره، اگر الله بخواهد آنها را می‌آمرزد و اگر نخواهد، نمی‌آمرزد، و همه‌ی آنها تحت مشیئت الهی هستند.
اما کلام شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله، مختلف است: جایی می‌گوید: الله تعالی شرک را حتی اگر شرک اصغر نیز باشد، نمی‌آمرزد، و جایی دیگر می‌گوید: شرکی که الله آن را نمی‌آمرزد، شرک اکبر است.
علی کلّ حال، واجب است که مطلقا از شرک بر حذر بود؛ زیرا عموم لفظ آیه، احتمال دارد شرک اصغر را نیز در بر گیرد، زیرا این فرموده‌ی الله: {أَنْ يُشْرَكَ بِهِ}[۲]، یعنی: { این را که به او شرک ورزند}، {أن} و ما بعد آن در تاویل مصدری است که تقدیر آن چنین است: «إشراکا به: شرک ورزیدن به او»، که نکره در سیاق نفی است که چنین نکره‌ای، افاده‌ی عموم می‌کند.
[۱] – سوره نساء، آیه «۴۸».
[۲] – سوره نساء، آیه «۴۸».
