۲۶۶ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم کسی که باران را به فشار اتمسفر و دمای پایین آن ربط دهد، چیست؟
جواب دادند: ربط دادن باران به فشار اتمسفر و دمای پایین جو، گر چه سبب حقیقی است، اما شایسته نیست این در را برای مردم باز کرد. بلکه گفته میشود: این از رحمت الله و فضل و نعمت اوست. الله تعالی میفرماید: {أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ}[۱]، یعنی: {آیا ندیدی که الله، ابر را روان میسازد و آنگاه میان اجزایش پیوند ایجاد میکند و سپس آن را متراکم میسازد و بدینترتیب قطرات باران را میبینی که از میانش بیرون میآیند}، و میفرماید: {اللَّهُ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَيَبْسُطُهُ فِي السَّمَاءِ كَيْفَ يَشَاءُ وَيَجْعَلُهُ كِسَفًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ}[۲]، یعنی: {الله، ذاتی است که بادها را میفرستد و بادها، ابرها را به حرکت درمیآورند و بدینترتیب (الله) ابر را هرگونه که بخواهد، در آسمان میگستراند و آن را پارهپاره میگرداند و آنگاه قطرههای باران را میبینی که از لابلای آن بیرون میآیند}. بنا بر این معلق دانستن باران به فشار جوی، از امور جاهلیت است که مردم را از تعلق به پروردگارشان دور میکند.
این نیز باید دانسته شود که نسبت، به سه نوع تقسیم میشود:
اول: نسبت ایجاد، که شرک اکبر است.
دوم: نسبت سبب، که شرک اصغر است.
سوم: نسبت وقت، که این جایز است.
والله اعلم.
[۱] – سوره نور، آیه «۴۳».
[۲] – سوره روم، آیه «۴۸».